รวมเรื่องชุดโดยนักเรียนเขียนเรื่อง 2018

"เล่นแร่แปรวัตถุดิบ" เป็นคอลัมน์ที่รวบรวมงานเขียนของนักเรียนเขียนเรื่องจากรายวิชา 2201432 ศิลปะการเขียนร้อยแก้ว (Thai Prose Writ) ซึ่งจัดการเรียนการสอนในภาคปลาย ปีการศึกษา 2561 ระหว่างเดือนมกราคม-พฤษภาคม 2562 ฉันเองในฐานะผู้สอนและนิสิตในทั้ง 17 คนในคลาสเรียกกิจกรรมนี้อย่างลำลองว่า "งานกลุ่ม-เขียนเดี่ยว" ความคิดเบื้องหลังการออกแบบกิจกรรมนี้ก็มีที่มาดังนี้

• ฉันเชื่อว่า นักเขียนที่ดีต้องทำงานตามโจทย์ได้ จึงออกแบบกิจกรรมนี้โดยกำหนดวัตถุดิบกึ่งบังคับเลือก คือฉันเป็นผู้คัดสรรวัตถุดิบเพื่อให้แต่ละกลุ่มส่งสมาชิกทุกคนมาเลือกวัตถุดิบนั้น
• ฉันเชื่อว่า นักเขียนในปัจจุบันต้องสามารถ "ทำงานเป็นทีม" ได้ โดยเฉพาะงาน online content ที่กองบรรณาธิการประกอบด้วย content creator ประจำกอง ฉันจึงออกแบบกิจกรรมให้เป็น "การทำงานกลุ่ม" โดยจำลองทุกคนในทีมเป็นนักเขียนประจำที่ต้องเขียนงานเป็นชุด (หรือซีรีส์) เพื่อเผยแพร่ต่อกันเพื่อสร้างให้เกิด "กระบวนการระดมความคิดเพื่อก่อเรื่อง" ขึ้น
• ฉันเชื่อว่า การอ่านเปิดพื้นที่ความหมายไม่รู้จบให้แก่ตัวบท (text) จึงกำหนด outcome ของการเขียนงานชิ้นนี้ให้เป็นงานชุดที่สามารถอ่านแต่ละเรื่องในฐานะงานเดี่ยวอย่างเป็นเอกเทศได้ หรือจะอ่านเรื่องเดี่ยวในฐานะที่เชื่อมต่อกับงานเรื่องอื่นในชุด ก็จะเปิดความหมายของการอ่านให้กว้างขวางและครบถ้วนมากยิ่งขึ้น

จะว่าไป กิจกรรมครั้งนี้ก็เหมือนเราสร้างทีมกีฬาขึ้นมาทีมหนึ่ง สมมุติว่าเป็นทีมบาสเกตบอลแล้วกันเนอะ ทุกคนยังคงมีสิทธิ์ในการเล่นตามตำแหน่งหน้าที่ของตน ออกลีลาการเล่นตามรูปแบบเฉพาะตัว เพื่อ สร้างงานเขียนที่มีสารสำคัญ หรือ key message อย่างเป็นเอกเทศ   การชูทบอลลงห่วง ก็เหมือนการสร้าง  key message ร่วมของงานชุดซึ่งสมาชิกในกลุ่มออกแบบไว้ อย่างไรก็ตาม ความหมายเป็นของผู้อ่าน ขอเชิญท่านไปสัมผัสงานเขียนทั้ง 17 ชิ้นด้วยตัวเองต่อไปนะคะ

ต่อไป เราจะเล่าถึงกระบวนการออกแบบกิจกรรมอย่างละเอียด วัตถุดิบที่แต่ละกลุ่มเลือกใช้  พร้อมแนะนำผลงานแต่ละชุดเพื่อชวนให้ทุกคนเข้าไปสัมผัสงานของนักเรียนเขียนเรื่องกันค่ะ

หลังจากนักเรียนเขียนเรื่องในรายวิชา ศิลปะการเขียนร้อยแก้ว ได้ผ่านกิจกรรมต่างๆ ที่มีทั้งรูปแบบงานเดี่ยว ได้แก่ การเขียนเรื่องจากมุมมองของตนเองและการพลิกเปลี่ยนมุมมองในงานเขียนโดยกำหนดโจทย์ให้นักเรียนเขียนเรื่องเปลี่ยนไปใช้มุมมองอื่นๆ จากเพื่อนร่วมชั้นเรียน และงานกลุ่ม ซึ่งข้าพเจ้าตั้งชื่อโจทย์สั้นๆ ว่า “ตก (หลุม) รัก”  โดยกำหนดให้แต่ละกลุ่มซึ่งมีสมาชิก 2 – 3 คนระดมสมองเพื่อเขียนเรื่องเดียวกันไปแล้วนั้น  ในกิจกรรมต่อมา ข้าพเจ้าตั้งใจออกแบบกระบวนการเรียนรู้โดยเชื่อมต่อประสบการณ์การทำงานเป็นทีมเข้ากับการทำงานเพียงลำพังไว้ในกิจกรรมชื่อ “เล่นแร่แปรวัตถุดิบ” ใน “งานกลุ่ม-เขียนเดี่ยว” กล่าวคือ นักเรียนเขียนเรื่องจะเป็นสมาชิกของกลุ่มใหม่ที่มีสมาชิก 2 – 3 คนเช่นเดิม “งานกลุ่ม” หมายถึงกระบวนการกลุ่มซึ่งเป็นภาพจำลองของกองบรรณาธิการที่มีหน้าที่ช่วยระดมสมองประลองความคิดในการจัดการกับวัตถุดิบที่ข้าพเจ้าคัดสรรไว้ให้แต่ละกลุ่มเลือกใช้ในการเขียนเรื่อง และตกลงเรื่องสารสำคัญ (key message) ในการสื่อสารของแต่ละเรื่องให้ชัดเจน ส่วนผลลัพธ์ที่ออกมาก็จะเป็น “งานเดี่ยว” ที่เป็น “ชุด” หรือซีรีส์ หมายถึงเป็นงานที่มีสมาชิกแต่ละคนเป็นผู้เขียนหลักในแต่ละชิ้นงาน โดยที่ผู้เขียนแต่ละคนจะมีอิสระในการสร้างสรรค์งานอย่างเป็นเอกเทศตราบเท่าที่ยังคงเชื่อมต่อประเด็นการสื่อสารกับงานเขียนชิ้นอื่นๆ ตามที่ได้ตกลงกันไว้ในกระบวนการกลุ่มว่าจะต่อยอดประเด็นการสื่อสารซึ่งกันและกันอย่างไร  ดังได้กล่าวไปข้างต้นว่าเราเปรียบเทียบกระบวนการทำงานเป็นทีมเพื่อสื่อสารสำคัญเป็นการเล่นบาสเกตบอลแล้ว  แต่หากเราเน้นไปที่การจัดการกับวัตถุดิบแล้ว ก็อาจเปรียบเทียบกิจกรรมนี้ได้กับรายการแข่งทำอาหารยอดนิยมที่กำหนดให้เชฟเลือกวัตถุดิบในห้องครัว โดยที่เชฟแต่ละคนจะต้องสร้างสรรค์อาหารที่เสิร์ฟเป็นคอร์สเดียวกัน เช่น บางกลุ่มอาจจะออกแบบเป็นอาหารเรียกน้ำย่อย อาหารจานหลัก และมีของหวานปิดท้าย หรือบางกลุ่มอาจจะอยากเสิร์ฟเป็นอาหารจานหลัก 2 จานที่มีรสชาติตัดกันชนิดที่เมื่อเสิร์ฟให้ผู้อ่านได้ลิ้มรสคู่กันแล้วจะช่วยให้เจริญอาหารประเทืองความคิดมากยิ่งขึ้น เป็นต้น

ผลงานโดยนักเรียนเขียนเรื่อง 2018

ผลงานชุด “ต้นไม้” ประกอบด้วยเรื่อง 

- เรื่องสั้น “พักพิง” โดย บุณฑริกา จิตพินิจกุล
- ความเรียง “ต้นไม้โตขึ้นบ้าง หรือ กระถางเล็กลงหน่อย” โดย ธีรศักดิ์ คงวัฒนานนท์
- เรื่องสั้น  “ ‘กระถิน’ ปลูกลงดินไม่ได้” โดย จุฬารัตน์ กุหลาบ