ชาวไทยจำนวนไม่น้อยที่คุ้นเคยกับการนั่งสมาธิดีอยู่แล้ว ไม่ว่าจะนั่งเอง เข้าวัดไปนั่งด้วยความเต็มใจหรือโดนคูณครูบังคับให้นั่งสมัยเด็ก ๆ เราล้วนแต่เคยได้ยินข้อดีของการนั่งสมาธิมาประมาณเก้าร้อยข้อ (บางคนอาจจะรู้ข้อดีของการนั่งสมาธิมากถึงเก้าหมื่นข้อเลยทีเดียว) แต่เคยสงสัยไหมว่าอะไรก็ตามบนโลกมันมีสิ่งที่มีแต่ข้อดีอย่างเดียวแล้วไม่มีข้อเสียเลยด้วยหรอ ? (เออ นั่นสิเหรียญยังมี 2 ด้าน ลูกเต๋าก็ยังมีตั้ง 6 ด้าน)
วันนี้มินิมอร์จะขออาสาพาไปตะลุยด้านมืดของการนั่งสมาธิกัน อย่างน้อยๆ การนั่งสมาธิครั้งต่อไปเราก็จะได้นั่งอย่างมีสติและถูกวิธีมากขึ้นเนอะ
gifsec.com
แม้ในไทยการนั่งสมาธิจะฮิตมาตั้งแต่เราจำความได้ แต่ในต่างประเทศเขาเพิ่งมานิยมการนั่งสมาธิกันในช่วง 2 ปีนี้เอง โดยองค์กรใหญ่ ๆ ทั่วโลกทั้ง Google ,Apple ,Sony และ Ikea (ใหญ่จริงด้วยแฮะ) ก็หันมาให้พนักงานนั่งสมาธิ เพราะเชื่อว่าช่วยให้การทำงานมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น แถมนำไปสู่บรรยากาศการทำงานอย่างมีความสุขมากขึ้น รวมถึงพนักงานจะป่วยน้อยลงด้วย (ดีงามอะไรขนาดนั้น)
เท่านั้นยังไม่พอนะ เพราะมีมนุษย์มากกว่า 3 ล้านคนจากทั่วโลกพากันโหลดแอปพลิเคชั่นนำนั่งสมาธิมาใช้ เพื่อฝึกการนั่งสมาธิ เพื่อการควบคุมจิตใจตัวเองกันใหญ่ ยิ่งการนั่งสมาธิแพร่หลายไปมากเท่าไหร่ ก็มีคนถูกชักชวนให้มานั่งสมาธิเพิ่มมากขึ้นเท่านั้น Claire หญิงวัย 37 ปีก็เช่นกัน เธอกับเพื่อนได้รับการเชื้อเชิญให้ไปเข้าคอร์สนั่งสมาธิเป็นเวลา 3 วัน
feelguide.com
Claire ก็ตกลงใจไปนั่งสมาธิ (ก็เคยได้ยินมาแต่สิ่งดี ๆ ทำไมฉันจะไม่ไปเล่า) ตอนแรกเธอก็ผ่อนคลาย และรู้สึกโล่งสบายมาก ในหัวเต็มไปด้วยความว่างเบาสบาย แต่ 2-3 ชั่วโมงหลังจากนั้นเธอกลับตกอยู่ในอาการแพนิค (panic attack) คือรู้สึกใจสั่น หัวใจเต้นแรง อึดอัด แน่นหน้าอก ปวดหัว และจะมีอาการกลัวร่วมด้วย
เท่านั้นยังไม่พอเพราะ Claire นึกถึงความเจ็บปวด ในวัยเด็กของตัวเองขึ้นมา (traumatic childhood) จนเกิดความผิดปกติทางจิตขึ้น (เฮ้ย อะไรจะขนาดนั้น แค่นั่งสมาธิเองนะ)
คอร์สนั่งสมาธิของ Claire หญิงจึงต้องลงเอยด้วยการใช้เวลา 3 เดือนเข้ารักษาตัวในสถาบันจิตเวชและอีกสี่ปีต่อมาเธอก็ยังไม่สามารถกลับเข้าทำงานประจำได้และยังต้องพบจิตแพทย์อย่างต่อเนื่อง(ยิ่งใหญ่ขนาดนี้ ไม่ใช่เพราะนั่งสมาธิแล้วล่ะมั้ง)
Nick Lowndes via the Guardian
อย่าเพิ่งคิดว่าเรื่องของ Claire นี่เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้น้อยล่ะ เพราะจากงานวิจัยพบว่ามีคนเป็นอย่างนี้จำนวนมาก (ควบคุมสติตัวเองไม่ได้หลังจากการนั่งสมาธิ) Miguel Farias และ Catherine Wikholm นักจิตวิทยาผู้เขียนหนังสือ 'The Bhuddha Pill' บอกว่ากระแสส่วนใหญ่ของโลกตอนนี้ มักพูดเรื่องดี ๆ ของการนั่งสมาธิ แต่ยังขาดงานวิจัยเกี่ยวกับผลเสียจากการนั่งสมาธิอยู่ ที่พวกเขารู้ก็เพราะว่าหลังจากที่เขาเขียนเรื่องผลเสียของการนั่งสมาธิแล้วตีพิมพ์ออกไป มีคนติดต่อมาหาพวกเขาเป็นจำนวนมาก
เอ แล้วถ้ามันมีคนได้รับผลกระทบเยอะจริง ทำไมไม่เห็นมีใครกล้าออกมาพูดเลยล่ะ ? Miguel Farias และ Catherine Wikholm บอกว่าคนส่วนใหญ่ที่ได้รับผลกระทบกลัวว่าถ้าพวกเขาบอกทุกคนว่าการนั่งสมาธิทำให้พวกเขาแย่ลง จะโดนมองว่าเป็นคนผิดปกติ และแปลกแยก (ก็แน่ล่ะ เล่นชมและพูดถึงแค่ข้อดีกันมาขนาดนี้นี่เนอะ)
happierhuman.com
| ผลกจากการนั่งสมาธิ | จำนวน |
| ประสบผลกระทบด้านลบบางอย่างจากการนั่งสมาธิ | 63% |
| เผชิญความผิดปกติทางจิตหลังการนั่งสมาธิ | 7% |
มาที่ข้อมูลด้านตัวเลขกันบ้าง David Shapiro ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียทำการวิจัยแล้วพบว่า 63% ของคนที่นั่งสมาธิจะต้องเผชิญผลกระทบในทางลบบางอย่างจากการนั่งสมาธิ ในขณะที่อีก 7% ต้องเผชิญหน้ากับความผิดปกติทางจิต ทั้งอาการซึมศร้า อาการแพนิค อาการวิตกกังวล ( anxiety) (ซึ่งเราอาจเป็น 30% ที่ไม่ได้รับผลกระทบอะไรเลยก็ได้อย่าเพิ่งกังวลไป)
gifsec.com
ยังไม่จบแค่นั้น เพราะ Kate Williams ครูสอนนั่งสมาธิ แถมเป็นนักวิจัยด้านจิตเวชที่มหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ บอกว่าคนเรามักนั่งสมาธิเพื่อไม่ให้จิตใจฟุ้งซ่าน ทำให้บางครั้งเราต้องพบกับความว่างเปล่าและการไม่มีตัวตนของตัวเองขณะนั้น
มันทำให้เรื่องราวในอดีตเก่า ๆ หรือความเจ็บปวดที่รุนแรงมีโอกาสกลับเข้ามาในจิตใจของเราได้รวดเร็วและรุนแรงกว่าปกติ (โดยเฉพาะผู้มีประวัติมีความผิดปกติของจิตใจอยู่แล้ว) เวลาคนเป็นโรคซึมเศร้าแล้วไล่ไปเข้าวัดนั่งสมาธินี่ตัวดีเลย เพราะพวกเขาจะยิ่งจมดิ่งกับความเศร้า
Nick Lowndes via the Guardian
แต่ถ้าไม่ดีจริงทำไมองค์กรชั้นนำทั่วโลก หรือบริษัทหลายบริษัทเขาถึงให้นั่งสมาธิกันล่ะ ? Will Davies ผู้เชี่ยวชาญด้านการทำความสุขเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจบอกว่า ในธุรกิจต่าง ๆ ย่อมเต็มไปด้วยปัญหาทั้งเรื่องพนักงานคิดว่าเงินเดือนน้อยเกินไป ระบบที่ไม่เข้มแข็ง บุคลากรบางส่วนไม่มีประสิทธิภาพ ฯลฯ ถ้าจะให้แก้ปัญหาทั้งหมดก็ยุ่งยาก เปลืองเงิน วุ่นวาย (แถมไม่รู้จะแก้ได้หรือเปล่าด้วย)
myithlete.com
แทนที่จะแก้ปัญหาที่มีอยู่จริง ๆ ก็เลยให้นั่งสมาธิซะเลย เพื่อบอกพนักงานว่านี่แหละคือการมีความสุขจากภายใน ถ้ามีความสุขจากภายในแล้วเดี๋ยวภายนอกก็ดีเอง (อ้าว เล่นง่ายนะเนี่ย นี่มันสะกดจิตชัด ๆ)
gifsec.com
วิธีให้ฝึกสมาธิในที่ทำงาน ต่อให้พนักงานไม่มีความสุข ก็จะไม่กล้าพูดออกมา เพราะกลัวว่าจะโดนตำหนิจากคนส่วนมากได้ แถมพนักงานส่วนใหญ่ก็จะรู้สึกว่า เอ สงสัยบริษัทไม่มีปัญหาแล้วล่ะ (ทุกคนดูมีความสุขมากเลย) เรานี่แหละตัวปัญหา (โถ ชีวิต)
breakingmuscle.com
