'ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น'ใครพูดแน่? ตั้งสติไม่ดราม่ากับ 5 โควทเด็ดที่คนดังบอกว่า'เค้าเปล่าพูดนะ'

ยอมรับมาซะดี ๆ ว่าคุณเป็นมนุษย์คนหนึ่งที่ชอบใช้คำคมมาเป็นแรงฮึดให้ชีวิต (ที่บางทีก็ฮึดแค่ 5 นาที)(หึ รู้ทันหรอก) บางทีก็ยืมข้อความจากปากคนดังมาตั้งสเตตัส มาทวิตลงทวิตเตอร์ (เอาไว้จิกคนที่ไม่ชอบแบบสวย ๆ) (นี่เราก็รู้ทันนะ!)

แล้วจะเกิดอะไรขึ้นถ้าข้อความที่เราเชื่อว่ามาจากปากคนดังคนนี้ แต่จริง ๆ แล้วเขาไม่เคยพูดเลย!? หรือจริง ๆ แล้วเขาก็ยืมจากคนอื่นมาพูดเหมือนกับเรานี่แหละ มินิมอร์จะพามาดู 5 ข้อความเด็ด ๆ ที่คนดังต้องออกมาบอกว่า'เค้าเปล่าพูดนะ'


gifsec.com


1.เกลียดในสิ่งที่ฉันเป็น ยังดีกว่ารักในสิ่งที่ฉันไม่ได้เป็น
- Kurt Cobain VS. Marilyn Monroe

นี่เป็นอีกข้อความที่ดังแสนดังและถูกเผยแพร่ออกไปในโซเชียลมีเดียไทยมากที่สุดข้อความหนึ่ง ทั้งเพจนักโควทชื่อดังในเฟซบุ๊ก ทั้งเซเลบทวิตเตอร์ โดยชาวไทยมักจะบอกว่าข้อความนี้เป็นของ Kurt Cobain สมาชิกวง Nirvana แต่ในประเทศอื่น ๆ เขามักจะถกเถียงกันตลอดว่านี่ ๆ ตกลงโควทนี้เป็นของ Kurt Cobain หรือ Marilyn Monroe กันแน่อ่ะ ? เพราะก็มีการเผยแพร่ว่า Marilyn Monroe ก็เคยพูดประโยคนี้ไว้เหมือนกัน เอาล่ะสิ!


quotesgram.com

มินิมอร์อาสาไขข้อข้องใจ ณ บัดนี้ เพราะ ต้นฉบับออริจินอลจริง ๆ ไม่ใช่ทั้ง Marilyn ไม่ใช่ทั้ง Kurt นั่นแหละ!! แต่เป็นนักเขียนชาวฝรั่งเศสชื่อ André Gide ที่พูดประโยคดังนี้ไว้ในหนังสือชื่อ autumn leaves ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1950 โดยในหนังสือพิมพ์ไว้ว่า It's better to be hated for what you are than to be loved for what your not. 


picturequotes.com

ไม่มีหลักฐานที่แน่ชัดว่า Marilyn Monroe พูดประโยคทำนองนี้ไว้เมื่อไหร่ แต่พ่อหนุ่ม Kurt Cobain ของเราพูดไว้ในช่วงทศวรรษที่ 1990 โดยมีการเปลี่ยนแปลงรูปประโยคเป็น I'd rather be hated for who I am, than loved for who I am not. (แต่บางคนก็บอกว่า ก็พูดเหมือนเดิมเป๊ะเลยนั่นแหละ) แฟนคลับพี่ Kurt เลยพากันมาบอกว่า เอาน่าอย่างน้อยเขาก็อาจจะคิดรูปประโยคแบบใหม่ และทำให้มันแพร่หลายก็แล้วกัน


facebook fanpage : วิวาทะ

2.ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น Ars longa, vita brevis
- ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี


ผู้มีใจรักในศิลปะทั้งหลาย อย่าเพิ่งดราม่าล่ะ ตั้งสติ ใจร่ม ๆ แล้วมาไขความจริงกับข้อความที่(เรามักเชื่อ) ว่าเป็นของอาจารย์ศิลป์ พีระศรีไปพร้อม ๆ กันดีกว่า 


siamrath.co.th

อาจารย์ศิลป์เป็นบิดาแห่งศิลปะสมัยใหม่ของไทย (แต่เป็นชาวอิตาลี) ผู้มีคุณูปการในทางศิลปะต่อประเทศไทยเป็นอย่างมาก และเป็นผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากรด้วยล่ะ ทีนี้คนส่วนใหญ่มักจะเชื่อกันว่าข้อความ "ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น" หรือที่ภาษาละตินเขียนว่า Ars longa, vita brevis เป็นข้อความของอาจารย์ศิลป์ พีระศรี ถึงแม้อาจารย์จะเคยพูดประโยคนี้จริง แต่ข้อความนี้ คนที่พูดไว้คนแรกเป็นหมอ พูดไว้เมื่อ 2,000 ปีมาแล้ว (ฮะ ? จริงดิ)


divorcedmoms.com

หมอคนนี้ชื่อ Hippocrates มีชีวิตอยู่ในยุคกรีกโบราณและเขียนวลีที่ว่านี้ไว้ในตำราการแพทย์ โดยตอนแรกข้อความต้นฉบับเขียนเป็นภาษากรีกโบราณ แล้วเรียงสลับกับปัจจุบัน โดยของเดิมเป็น 'ชีวิตสั้น ศิลปะยืนยาว' ซึ่งศิลปะในวลีของคุณหมอท่านนี้ไม่ได้หมายถึงแค่ศิลปะอย่างการสร้างสรรค์อย่างเดียวนะ แต่หมายถึงศิลปวิทยาการ หรือความรู้ทุกแขนงนั่นเอง


gifsec.com

คุณหมอ Hippocrates เขาต้องการจะบอกนักเรียนของเขาว่าศิลปวิทยาการหรือความรู้ทุกแขนงเรียนเท่าไหร่ก็ไม่มีวันจบสิ้น ในขณะที่ชีวิตคนเราแสนสั้น ต้องหมั่นเรียนรู้ตลอดเวลาเท่าที่ทำได้นั่นเอง แต่ไม่ว่ายังไง อ.ศิลป์ก็เป็นผู้ทำให้ข้อความที่มีความหมายดี ๆ อย่างนี้ของ Hippocrates กลายเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายในไทย

3.ข้าพเจ้าไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่ท่านพูด แต่สิทธิของท่านในอันที่จะพูดนั้น ข้าพเจ้าขอปกป้องไว้ด้วยชีวิต - Voltaire


แม้ Voltaire จะเป็นนักคิด นักเขียนชาวฝรั่งเศสที่เขียนและพูดอะไรดี ๆ ชวนให้นำไปคิดต่อออกมามากมาย แต่มินิมอร์เสียใจที่จะต้องบอกว่าข้อความข้างบนนี้ Voltaire ไม่เคยพูดนะ!

ประโยคที่ว่านี้มาจากหนังสือที่มีชื่อว่า The Friends of Voltaire เขียนโดย Evelyn Beatrice Hall ซึ่งหนังสือก็พูดถึงความคิดและปรัชญาของ Voltaire ทีนี้ผู้เขียนเขาก็สรุปออกมาให้อ่านง่าย ๆ นั่นแหละ ว่าแนวคิดที่ Voltaire คิดมาทั้งหมดทั้งมวล ก็เพื่อจะบอกแค่ว่า "ข้าพเจ้าไม่เห็นด้วยกับสิ่งที่ท่านพูด แต่สิทธิของท่านในอันที่จะพูดนั้น ข้าพเจ้าขอปกป้องไว้ด้วยชีวิต" ประโยคนี้มันจึงเป็นของ Evelyn Beatrice Hall คนเขียนหนังสือ ไม่ใช่ของ Voltaire นะบอกเลย

4.คุณอาจจะหลอกคนทุกคนได้ในบางเวลา คุณอาจจะหลอกคนบางคนได้ตลอดเวลา แต่คุณไม่สามารถหลอกคนทุกคนได้ตลอดเวลาหรอก - Abraham Lincoln


นับเป็นอีกข้อความที่เท่น่าดูเลยว่ามั้ยล่ะ แต่ Abraham Lincoln ประธานาธิบดีคนที่ 16 ของสหรัฐอเมริกาคงต้องกุมขมับจนน้ำตาตก แล้วอุทานออกมาเบา ๆ ว่า 'เค้าไม่ได้พูดนะ'

แม้จะมีคนมากมายพยายามหาที่มาและแหล่งอ้างอิงว่า Lincoln พูดประโยคนี้ไว้ตอนไหน แต่ก็ไม่มีใครหาเจอเลย (ผู้อ่านชาวมินิมอร์จะลองช่วยหาดูก็ได้นะ) ถึงจะมีคนพยายามออกมาบอกว่านี่ไงมันอยู่ในหนังสือเล่มที่ชื่อ Abe Lincoln’s Yarns and Stories ซึ่งพิมพ์ในปี 1904 แต่เมื่อทุกคนไปตามหาข้อความนี้อย่างจริงจัง (เออ ทำไมเขาพยายามกันจังอ่ะ) ก็ต้องคว้าน้ำเหลวไปตาม ๆ กัน

5.Be yourself; everyone else is already taken.- Oscar Wilde


ข้อความที่พอจะแปลเป็นไทยได้ว่า "เป็นแบบที่คุณเป็น เพราะเป็นแบบคนอื่นมีคนเป็นกันหมดแล้ว" เป็นข้อความที่ใคร ๆ ก็พากันบอกว่าเป็นข้อความของนักเขียน นักกวีชาวไอริชชื่อดังอย่าง Oscar Wilde แต่งานนี้ Oscar Wilde และคนที่แชร์ข้อความนี้คงต้องมีน้ำตา เพราะเขาไม่ได้พูดเลย!


aliveagainpositiveliving.com

ไม่ต้องห่วงว่าจะมีแต่ชาวไทยเท่านั้นที่คิดว่าคำพูดนี้เป็นของเขา ในต่างประเทศก็มีคนแชร์คำพูดนี้ไปมากมาย จนแฟน ๆ เขาต้องออกมาค้นหากันว่า เอ๊ะ เดี๋ยวนะ Wilde พูดไว้ตอนไหนเหรอ ? หาจนแล้วจนรอดก็ไม่เจอ แต่ก็เจอข้อความที่ใกล้เคียงกันบ้าง โดยพูดถึงมนุษย์ที่ชอบใช้ชีวิตตามผู้อื่น แต่ก็ไม่มีตรงไหนที่เขาเขียนหรือพูดว่า Be yourself; everyone else is already taken. เลย (โธ่)


gifsec.com

บางข้อความคนดังเหล่านี้ก็ไม่ได้พูดเลยจริง ๆ ในขณะที่บางข้อความเขาก็ยกคำของคนอื่นมาเผยแพร่ (ซึ่งไป ๆ มา ๆ ก็เป็นที่รู้จักกันมากกว่าตอนที่ตัวจริงพูดเสียอีก) หรือบางข้อความก็มีคนหวังดีสรุปคำพูดยาว ๆ ของพวกเขาให้เป็นคำพูดง่าย ๆ (ซะอย่างนั้น) แต่บางข้อความมันก็ดี๊ดีด้วยตัวมันเองไม่ว่าใครจะเป็นคนพูดออกมาก็ตาม ถ้าเรายึดเนื้อหาของข้อความไม่ใช่ยึดที่ตัวคนพูด (แล้วไม่จำไปบอกคนอื่นแบบผิด ๆ) ก็ไม่เห็นไปอะไรนี่เนอะ

ในยุคที่โซเชียลมีเดียและกระแสของข้อมูลไหลบ่ามาอย่างรวดเร็ว มินิมอร์เชื่อว่าการตั้งคำถามกับข้อความเหล่านี้ไม่ใช่การจับผิด  แต่คงจะดีไม่น้อยถ้าเราไม่หลงเชื่อใครหรืออะไรง่าย ๆ มีสติ รู้จักตั้งคำถามและตรวจสอบที่มาที่ไปของข้อมูลก่อนจะปักใจเชื่อ เพราะงั้นทั้งหมดที่มินิมอร์เขียนมาก็อย่าเชื่อง่าย ๆ ล่ะ ไปตามหาข้อมูลมายืนยันก่อนจะเชื่อ เร็ว!



ที่มา:ivyvaughn.wordpress.com, whatculture.com,  salon.com, คอลัมน์ On History มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 12-18 มิถุนายน 2558