คำด่านับเป็นอีกหนึ่งสิ่งมหัศจรรย์ของโลกก็ว่าได้ เพราะแม้มันจะเป็นเพียงคำไม่กี่คำที่ออกจากปากคนพูด แต่กลับสร้างความรวดร้าวในหัวใจคนฟังได้เหมือนโดนเอามีดมากรีดเนื้อเถือหนังกันจริง ๆ (โถ) ไม่ใช่แค่นั้น เพราะใครจะไปคิดว่าคำด่ายังเต็มไปด้วยเบื้องลึก เบื้องหลัง ที่รอให้เราขุดคุ้ยลุยแซะเต็มไปหมด วันนี้มินิมอร์ขออาสาพาฝ่าวงล้อมคำด่าไปดูกันว่าคำด่าแต่ละคำทิ้งร่องรอยอะไรไว้บ้าง!? (หูย ตื่นเต้นอ่ะดิ)
ใครจะไปรู้ว่าการด่าใครสักคนมันเชื่อมโยงกับหลายสิ่งอย่างที่เราคาดไม่ถึง แต่ที่แน่ ๆ เราด่าด้วยคำแบบไหน ก็แปลว่าเรามองว่าสิ่งนั้นต่ำกว่า น่ารังเกียจ ไม่ควรค่า ไม่คู่ควร
แหม คงไม่มีใครด่ากันว่าสวยจัง หล่อมาก หุ่นดี มีชาติตระกูลถูกมั้ยล่ะ มีแต่เตี้ยบ้าง ดำบ้าง สัตว์ชนิดนั้นชนิดนี้ (ที่ก็คงไม่ใช่นกหงส์หยก ผีเสื้อกลางคืน กระต่ายฮอลแลนด์ลอป!) แต่ด่าเป็นควายบ้าง แรดบ้าง อาเฮียบ้าง (ซึ่งเราล้วนให้ความหมายมันในทางลบ) ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าคำด่าจึงมักเป็นอะไรที่เรามองว่า อี๊ ต่ำอ่ะ อี๊ เกลียดอ่ะ อี๊ ไม่โอเคเลย
giphy.com
1. ระยำ = ชั่ว แล้วมันชั่วระดับไหนอ่ะ รู้ยัง ?
tamlynamberryan.wordpress.com
เพื่อให้ซาบซึ้งถึงคำด่าอย่างต่อเนื่อง มินิมอร์ขอเสนอคำว่า'ระยำ' ไม่ว่าจะสาดคำนี้ใส่ใครพจนานุกรมก็บอกเราไว้ว่าคำนี้แปลว่า ชั่วช้า เลวทราม อัปมงคล แน่นอนว่าพจนานุกรมบอกแบบไหน เขาด่ากันมายังไงเราก็เชื่อ ๆ ตามกันไปอย่างนั้น (เจ็บตาม ๆ กันมา) เคยสงสัยมั้ยอ่ะว่าเสียง 2 พยางค์ 'ระยำ'นี่มันสื่อถึงความเลวทรามยังไง ? (ไม่เอาน่าโดนด่าทั้งที สงสัยกันสักนิด หาความรู้กันสักหน่อยเหอะ!)
เซอร์ไพร์สกันแน่ ๆ เพราะ'ระยำ'ไม่ใช่คำไทยจ้ะ แต่เป็นคำที่เรายืมมาจากภาษามลายู โดยมาจากคำว่า'Rejam' ซึ่งออกเสียงว่า เรอ-ญัม (ไอ้เรอญัม ด่าใครคราวหน้าแบบนี้ก็เก๋ ๆ ดีแฮะ) คำนี้หมายถึง การลงโทษประหารชีวิตด้วยการเอาใส่ตะกร้อแล้วไปถ่วงน้ำ หรือบางที่ก็หมายถึงการประหารชีวิตด้วยการปาหิน (คิดแล้วก็สยองขึ้นมาทีเดียว)
giphy.com
คำด่าก็เหมือนทุกสิ่งนั่นแหละ ยืมกันมา ก็ให้ความหมายต่างกันไป พอกลายมาเป็นคำด่า ระยำเลยเท่ากับ โห แก แกนี่ชั่วระดับนักโทษประหารเลยนะ (โอเค เจ็บกว่าเดิมสามระดับ ชั่วแบบกลับตัวกลับใจยื่นอุทธรณ์ไม่ทันกันเลยทีเดียว)
2.ไหนใครชอบไล่คนอื่นไปใส่กระโปรงบ้าง ยกมือขึ้น!
หน้าตัวเ-ีย ไปใส่กระโปรงซะสิ ไปเอาผ้าถุงมานุ่งไป! ยอมรับมาซะดี ๆ ว่าเราก็เป็นหนึ่งในคนที่ด่าคนอื่นด้วยคำแบบนี้ เคยถามตัวเองมั้ยว่าไล่คนอื่นไปใส่กระโปรงมันเจ็บปวดรวดร้าวยังไง ? แล้วถ้าเราเป็นคนที่ถูกด่าด้วยคำพวกนี้ล่ะ เจ็บมั้ย ? มนุษย์ผู้หญิงโดนบอกให้ไปใส่กระโปรงก็คงชิว ๆ เออ ก็ฉันใส่ของฉันอยู่แล้ว แล้วมันยังไงอ่ะ ? คนที่มักโดนไล่ให้ไปใส่กระโปรง นุ่งผ้าถุง หรือบอกว่ามีหน้าเป็นเพศหญิงแล้วเจ็บปวดซะเหลือเกินจึงมักเป็นผู้ชาย (แต่คนที่ด่าแล้วหวังให้คนอื่นเจ็บจากการใส่กระโปรงก็มีทุกเพศนั่นแหละ)
lisahuntercounseling.com
กระโปรง ผ้าถุง เป็นสัญลักษณ์ของการเป็นผู้หญิงในสังคมไทย (ก็ถ้าที่อื่นอย่างสก็อตแลนด์ผู้ชายเขาก็ใส่กระโปรงนะ) อ้าว แล้วการเป็นผู้หญิงมันไม่ดีตรงไหนอ่ะ ? ด่าว่าเป็นผู้หญิงมันน่าเจ็บปวดยังไง ? เป็นเพราะเราคิดว่าผู้หญิงต้องอ่อนแออย่างเดียวหรือเปล่า หรือเราคิดว่าผู้หญิงต่ำกว่าผู้ชายใช่มั้ย (ก็ไม่เห็นมีใครไล่ผู้หญิงไปใส่กางเกง หรือบอกว่าหน้าตัวผู้เลยนี่นา)
แม่บ้านมีหนวด
ทุกครั้งที่เราหลุดคำด่าว่าหน้าตัวเ-ีย หรือไล่ใครไปใส่กระโปรงมันเลยไม่ใช่แค่คำด่าที่ถูกพ่นออกไป แต่เรากำลังส่งต่อทัศนคติที่ชวนสงสัยว่า เฮ้ยย ทำไมต้องด่าว่าเป็นผู้หญิงอ่ะ ผู้หญิงไม่ดียังไงเหรอ (จะว่าอ่อนแอ ก็มาเหมารวมไม่ได้มั้ง) ถ้าไม่อยากเป็นส่วนหนึ่งในการส่งต่อความคิดที่ว่าผู้หญิงต่ำกว่า ผู้หญิงเป็นตัวแทนของความไม่ดี ผู้ชายหรือใครที่ไม่ดีก็ไล่ไปเป็นผู้หญิงซะ (ตรรกะอะไรรรรร) จะด่าใครครั้งหน้าก็ไม่เห็นต้องด่าแบบนี้เลยนี่นา (โลกมันไปถึงไหนแล้ววว)
3.ฝนตกห่าใหญ่ โรคห่า อ๊ะ! ตกลงคำว่า'ห่า'มาเป็นคำด่าได้ยังไงล่ะ ?
PrometheusOfVideos
ก่อนจะแปลงร่างมาเป็นคำด่า'ห่า'เป็นคำที่ใช้แสดงจำนวนมาก่อนนะจ๊ะ โดยบ่งบอกถึงจำนวนที่มาก จำนวนเยอะ จำนวนมหาศาล โอเค ถ้านึกไม่ออก นึกถึงเวลาเราบอกว่าฝนตกห่าใหญ่ ห่าฝน (น้อง ๆ หนู ๆ คงไม่คุ้นกับคำพวกนี้เลยสินะ อนุญาตให้เดินไปถามแม่ได้ว่าฝนตกห่าใหญ่เป็นยังไง)
ไม่ใช่แค่นั้นนะเพราะ 'ห่า'ยังเป็นคำใช้เรียกโรคระบาดที่มีคนตายมาก ๆ ทั้งกาฬโรค อหิวา ฝีดาษ ฯลฯ ว่าโรคห่าไปด้วย (ไม่ใช่ว่าโรคนั้นมีชื่อว่าโรคห่าซักหน่อย)
giphy.com
การด่าใครซักคนว่าไอ้ห่า จึงเป็นการด่าว่า โหยยย แกอ่ะ ไอ้ตัวโรคระบาด ตัวเชื้อโรค ใครเข้าใกล้ก็ไม่โอเคนะ หึ! นี่จะด่าทั้งทีมันต้องเอาให้รู้ความหมายจะได้สร้างความเจ็บปวดให้ถูก แถมตอนโดนด่าก็เจ็บกว่าเดิมอีกเนอะ (อ้าว จะดีเหรอ)
4.Golden flower: สุวรรณมาลี โถ! เจ้าดอกไม้ที่ไม่มีใครอยากเป็น
โอเค ใคร ๆ ก็พอจะเข้าใจกันแบบไม่ต้องเปิดพจนานุกรมว่าดอกไม้สีทองเป็นคำด่าที่มีความหมายว่าอะไร แถมเป็นคำที่ใช้กันมานานแสนนานอย่างน้อยก็ 600 ปีแน่ ๆ (คุณพระ เธอควรดีใจที่เธอโดนด่าด้วยคำในประวัติศาตร์อันยาวนานขนาดนี้) โดยคำว่าดอกไม้สีทองที่ว่านี้ปรากฏอยู่ในกฎหมายตราสามดวง มาตราที่ 36 ในลักษณะวิวาทด่าตี ตั้งแต่สมัยอยุธยาโน่นนน
แต่ใครจะไปคิดว่าคำด่าที่ดูออกจะไท้ไทยขนาดนี้ จริง ๆ แล้วมันไม่ใช่คำไทยซะหน่อย แล้วก็ไม่ได้หมายความว่าดอกไม้สีทองอย่างที่เรา ๆ เข้าใจแต่อย่างใด (ไม่งั้นสุนทรภู่ท่านคงไม่ตั้งชื่อนางเอกในวรรณคดีว่าสุวรรณมาลีหรอกเนอะ)
theguardian.com
แต่ดอกไม้สีทองที่เราใช้ด่า ๆ กันแบบไม่รู้ความหมายที่แท้จริง มาจากคำว่า loktong ที่แปลว่าโสเภณีในภาษามลายูต่างหากล่ะ (นึกถึงคำว่าหลกทง ที่คุณเจี๊ยบ เลียบด่วนใช้พูดกับลูกเพจเลยอ่ะ) โอเค ทั้งเป็นคำด่าที่มีที่มาจากภาษาต่างประเทศและมีความเก่าแก่ทางประวัติศาสตร์ อย่างน้อยจะโดนด่าว่าหลกทงทั้งทีก็เอาไว้ความรู้ไปแบ่งปันให้คนด่าฟังด้วยเนอะ เผื่อเขาไม่รู้อ่ะ (โถ)
5.นิ้วกลางสุดยอดคำด่าสากลที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานเป็นพันปี
ไม่ต้องเกริ่นกันให้เสียเวลา ใคร ๆ ก็รู้ว่าการชูนิ้วกลาง สื่อถึงการให้อวัยวะเพศชาย แต่ใครจะไปคิดว่านิ้วกลางอยู่คู่โลกและอารยธรรมมนุษย์มาตั้งแต่ยุคโรมันนู่นน เดสมอนด์ มอร์ริส นักมานุษยวิทยาถึงกับบอกว่า นี่คือสัญลักษณ์ที่แสดงการดูหมิ่นที่เก่าแก่ที่สุดสัญลักษณ์หนึ่งเลยนะ
ในยุคโรมันนิ้วกลางมีชือเรียกเฉพาะว่า 'digitus impudicus' หรือนิ้วแห่งความหยาบคาย ไร้ยางอาย แม้ตอนนี้ความหมายของนิ้วกลางจะไปไกลเกินกว่าแค่อวัยวะเพศชายแล้ว เพราะหลาย ๆ คนก็มองว่ามันคือสัญลักษณ์แห่งการต่อต้าน การประท้วง (แหม ถ้าประท้วงใครแล้วชูนิ้สัญลักษณ์แห่งอารยธรรมอันยาวนานให้เขา กลัวเขาจะไม่มองว่าแค่ต่อต้านล่ะสิเนี่ย)
6.ทมิฬ ลาว เฮ้ย เราเอาชื่อคนในชาติเขามาด่ากันทำไม ?
stylepinner.com
ใจทมิฬ ดำทมิฬ ทมิฬหินชาติ ทมิฬเป็นคำที่มีความหมายว่าหยาบช้า (โอเค อาจเป็นคำด่าที่บ่งบอกอายุคนด่าพอสมควร) ซึ่งจริง ๆ แล้วทมิฬเป็นชื่อกลุ่มชาติพันธุ์ในอินเดียใต้ และเป็นคำที่มีความหมายว่า'ผู้อ่อนหวาน'
'ทมิฬ'กลายมาเป็นคำด่าเพราะกลุ่มชาติพันธุ์ทมิฬ เคยยกทัพมาตีอาณาจักรที่ปัจจุบันบางส่วนได้กลายมาเป็นพื้นที่ภาคใต้ของไทย (อาณาจักรศรีวิชัย) ซึ่งเขาก็ยกทัพมาตีตั้งแต่ปี พ.ศ.1568 นู่นแหนะ (อื้อหือ เป็นคำด่าที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานเกือบพันปีเลยนะ) เราเลยเรียกพวกทมิฬว่าเป็นพวกจิตใจหยาบช้าต้งแต่นั้นเป็นต้นมา (แต่แหม อดีตมันก็ผ่านมาน๊านนานแล้วเนอะ ก้าวไปข้างหน้าดีกว่า)
dailysmscollection.in
ไม่ต่างจากคำว่า'ลาว'หรอกจ้ะ ที่ก็เห็น ๆ อยู่ว่านอกจากเป็นชื่อประเทศเพื่อนบ้าน เรายังใช้ด่ากันในเชิงดูถูกอีก ด้อยพัฒนา ล้าหลัง ไม่ทันสมัย ทั้ง ๆ ที่จริง ๆ แล้ว คำว่าลาวแปลว่า'คนชนชั้นสูง' 'คนที่เป็นใหญ่' หรือ 'คนที่ได้รับการยกย่อง' (โอเค ใครมาด่าว่าลาวคราวหน้า เราเลือกรับความหมายคำแบบดั้งเดิมก็ได้นะ จะได้ไม่เจ็บ)
จะดีกว่าไหมถ้าเราไม่เอาชื่อกลุ่มคน กลุ่มชาติพันธุ์ของใครมาใช้เป็นคำดูถูก เหยียดหยามกัน ก็คิดดูว่ามีใครมาด่าเราว่า'ไอ้ไทย'โดยผูกโยงคำว่าไทยเข้ากับการกระทำไม่ดีอะไรบางอย่าง เราก็คงไม่โอเคใช่มั้ยล่ะ ?
giphy.com
ไม่น่าเชื่อเลยว่าคำด่าจะมหัศจรรย์ขนาดนี้! ก็บอกแล้วไงว่าไม่ใช่ว่าด่าใครแล้วก็จบ ๆ ไป ด่าทั้งที ก็ด่าอย่างมีความรู้กันนิดนึง เราคงเห็นเต็มตาว่าคำด่าเกี่ยวข้องกับทั้งประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และการให้ความหมายอย่างเลี่ยงไม่ได้ (ดูอย่างคำว่าลาว กับทมิฬสิ ความหมายจริง ๆ ดี๊ดีนะ) แต่มาถึงมือเราก็เอามาด่ากันให้เจ็บได้ซะอย่างนั้น
สำคัญที่สุดคำด่ายังบ่งบอกระดับความเป็นมนุษย์ของคนด่าอีกต่างหาก ก็แน่ล่ะคำด่าที่พยายามบอกว่าเพศหนึ่งไม่ดีกว่าอีกเพศหนึ่งยังไง หรือคำด่าที่บอกว่าคนอีกชาติต่ำกว่าอีกชาติแค่ไหน มันก็ไม่คูลเลยอ่ะแก มินิมอร์เชื่อว่าด่าใครครั้งต่อไป ผู้อ่านชาวมินิมอร์คงด่าได้ไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป อย่าลืมแชร์ไปให้เพื่อนอ่าน ล่ะจะได้ด่าและถูกด่าอย่างเจ็บปวดได้ถูกจุดเท่า ๆ กัน อุ้ย... (ไม่ด่ากันดีที่สุดต่างหาก!)
ที่มา: ศิลปวัฒนธรรม,sujitwongthes.com,Chaiwat Meesanthan,botkwamdee.blogspot.com, หนังสือพลังลาวชาวอิสาน หน้า 72,คอลัมน์ 'สมุดข่อยเล่าเรื่อง' สยา
