"เครื่องแบบนักโทษ" มีขึ้นเพื่อสร้างความแตกต่างระหว่าง นักโทษและคนทั่วไป เนื่องจากในสมัยก่อนจะมีการพานักโทษออกมาในที่สาธารณะด้วย หากแต่งตัวเหมือนคนทั่วไปก็จะทำให้สับสน และแยกไม่ออกได้ อีกหนึ่งสาเหตุหลักก็คือ เพื่อแยกระหว่างนักโทษและเจ้าหน้าที่พนักงานในคุกนั่นเอง ดังนั้นชุดนักโทษจึงถูกออกแบบให้แตกต่างจากชุดธรรมดาที่ใส่กันในชีวิตประจำวัน ถ้าทั้งผู้คุม ทั้งนักโทษใส่ชุดเหมือนกันคงสับสนน่าดู...
ประโยชน์อีกข้อหนึ่งของชุดก็คือ สร้างความปลอดภัย เพราะชุดเครื่องแบบจะยากต่อการลักลอบหรือแอบซ่อนอาวุธ และชุดก็ไม่มีวัสดุไม่พึงประสงค์หรือสิ่งที่สามารถก่อให้เกิดอันตรายได้นั่นเอง หากเกิดการหลบหนี ด้วยรูปแบบและสีของชุดก็ทำให้ัสังเกตได้ง่ายแม้อยู่ในระยะไกล เจ้าหน้าที่ก็ทำงานได้ง่ายขึ้นด้วย
ต้นฉบับของชุดนักโทษลายแถบขาวดำ เริ่มขึ้นที่ เมืองนิวยอร์ก ประมาณช่วงปี 1820 ตอนนั้นเกิดระบบที่เรียกว่า Auburn Prism ขึ้น ซึ่งระบบนี้มีกฎว่า "นักโทษต้องอยู่ในความสงบ และต้องเดินเกาะกันเป็นขบวน" เพื่อให้สาธารณชนแยกออกว่าใครเป็นนักโทษ ใครเป็นคนธรรมดา ซึ่งนักโทษในสมัยแรกๆ นั้นใส่ชุดเครื่องแบบลายแถบขาวสลับดำในแนวตั้ง สาเหตุที่เป็นแนวตั้งก็เพราะเป็นสัญลักษณ์แทน "ซี่กรงห้องขัง" นั่นเองง
ต่อมาก็เปลี่ยนเป็นลายแถบในแนวนอนอย่างที่เราเห็นกัน การออกสู่สายตาสาธารณชนพร้อมเครื่องแบบลายแถบขาวดำนั้นทำให้ผู้พบเห็นจดจำว่า ลายแถบขาวสลับดำเป็นสัญลักษณ์ของนักโทษ
เครื่องแบบนักโทษลายขาวสลับดำ เริ่มมีการใช้อย่างแพร่หลายมากขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 19 แต่สังคมก็เริ่มมีความคิดว่า "เครื่องแบบลายแถบขาวดำนี้ ไม่ดีต่อจิตใจนักโทษเอาเสียเลย มันอาจทำให้นักโทษที่กำลังรู้สึกผิดและอยากปรับปรุงตัวนั้นรู้สึกถูกตอกย้ำซ้ำเติม จนหมดกำลังใจ ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง เพราะชุดนักโทษทำให้ผู้ใส่รู้สึกว่าพวกมันเป็นเครื่องมือของการลงโทษและเป็นตราบาปต่อพวกเขา
ต่อมา ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ก็เริ่มมีการยกเลิกชุดนักโทษลายแถบนี้ไป ก่อนเปลี่ยนคอนเซ็ปต์กันใหม่ จากการขังเพื่อลงโทษ กลายเป็น "การเข้าอบรมปรับเปลี่ยนความคิด" แทน จึงต้องมีการปรับเปลี่ยนชุดเครื่องแบบนักโทษให้เข้ากับคอนเซ็ปต์ใหม่ ด้วยการออกแบบชุดให้เป็นเหมือนชุดกรรมกร หรือคนใช้แรงงานแทน ซึ่งอาจช่วยให้นักโทษเหล่านั้นรู้สึกมีคุณค่ามากขึ้น
หลังจากปรับเปลี่ยนเครื่องแบบใหม่ก็ไม่น่าเชื่อว่าจะส่งผลดีขึ้นขนาดนี้ เพราะนักโทษหลายคนกลับตัวกลับใจเป็นคนที่ดีขึ้น นอกจากเครื่องแบบสีส้มที่ใช้กันมากในแถบยุโรป ก็มีสีอื่นๆ อีกแล้วแต่ประเทศ อย่างเช่นสีน้ำเงิน สีฟ้า สีน้ำตาล หรือสีกากี ซึ่งทั้งหมดนี้ก็ยังมีอยู่จนปัจจุบันเช่นกัน
ในบางประเทศมีการเปลี่ยนสีตามระดับความรุนแรงของคดีด้วยนะ แต่สุดท้ายก็กลับมาใช้ลายทางขาวดำเหมือนเดิม เพราะเกิดสร้างความสับสนระหว่างเจ้าหน้าที่พนักงานที่ใส่ชุดสีคล้ายๆ กัน ทำให้ต้องหันกลับมาใช้เครื่องแบบลายขาวดำ หรือบางที่ก็ใช้เป็นแถบส้มสลับขาวแทน หรือเป็นรูปแบบเฉพาะไปเลยแล้วแต่ที่ แต่ที่เราเห็นกันบ่อยที่สุดก็คือชุดสีส้ม ที่ใช้กันมากในแถบยุโรปนั่นเอง
เมื่อยุคสมัยผ่านไป ผู้คนได้เห็นนักโทษจากประเทศต่างๆ ในชุดเครื่องแบบกันมากขึ้น ทั้งจากข่าว สารคดี หรือภาพยนต์ ทำให้บางประเทศหันกลับมาใช้ชุดนักโทษขาวสลับดำเหมือนเดิม เหตุผลก็เพราะคนทั่วไปเห็นนักโทษในซีรีส์หรือภาพยนตร์แล้วรู้สึกว่าชุดนักโทษนั้นเท่! จนเกิดการแต่งตัวตามขึ้น และออกมาเดินเล่นในที่สาธารณะ ซีรีส์เกี่ยวกับนักโทษอันโด่งดังนั้นก็คือ Orange Is the New Black ที่มีคนแต่งตัวตามตัวละครและออกมาเที่ยวเล่นข้างนอก สร้างความตกใจและสงสัยแก่คนที่พบเห็นทั่วไปว่านักโทษมาเดินเล่นแบบนี้ได้อย่างไรเนี่ย! เพราะเหตุนี้บางที่จึงต้องกลับมาใช้ชุดขาวสลับดำเช่นเดิมนั่นเอง
เข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น
Log in