พละ 5 เป็นหลักธรรม ให้เรามีพลัง
ทำกิจการงานให้สำเร็จ

ประกอบด้วย ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา

1. ศรัทธาพละ : ความเชื่อ ความศรัทธา
กำลังในการควบคุม ความวิตก สงสัย ต่างๆ
เมื่อเรามีความศรัทธาในสิ่งใด
เราก็จะมีฉันทะ และความเพียรตามมา
เห็นประโยชน์ในสิ่งที่ทำ
และทำภารกิจนั้นให้สำเร็จ

2. วิริยะพละ : กำลังควบคุมความเกียจคร้าน
เรามีความเพียร บากบั่น
ไม่ย่อทัอในกิจการงาน
ถ้าขาดวิริยะแล้วจะไม่สำเร็จ

บุญวาสนาของเรา ไม่รู้มีมากหรือน้อย
แต่วิริยะเราสร้างได้
เพียรละอกุศล
เพียรระวังไม่ให้อกุศลที่ยังไม่เกิดให้เกิดขึ้น
เพียรบำเพ็ญกุศล
เพียรรักษากุศลที่เกิดแล้วให้คงอยู่ เจริญยิ่งขึ้น

3. สติพละ ความระลึกได้ ไม่เผลอ
มีความระลึกรู้ ความรู้ตัวตลอดเวลา

ผู้มีสติย่อมมีความสุข ไม่ต้องสติสูงส่ง
ใช้แค่มีสติ รู้จักยับยั้งชั่งใจ
(ยับยั้งไว้แล้ว จึงชั่งใจว่าจะทำอย่างไร)

สติระดับสูง ก็มี สติปัฏฐาน
สติเป็นกำลังสำคัญของการทำกุศลและอกุศล
เจริญสติแล้วได้สมาธิ
ทำสมถะหรือวิปัสสนาจะได้สมาธิและปัญญา

4. สมาธิพละ กำลังในการควบคุมความฟุ้งซ่าน
เมื่อเรามีจิตตั้งมั่น มีสมาธิ
การงานนั้นก็สำเร็จด้วยดี สำเร็จเร็ว

5. ปัญญา ความรอบรู้
ปัญญาเป็นไปเพื่อรู้เห็นการเกิดและการดับ
ของสังขารทั้งหลาย
สิ่งที่เข้าไปยึดมั่นถือมั่นแล้วไม่เป็นโทษ ไม่มี
สิ่งที่เกิดแล้วไม่ดับ ไม่มี

ปัญญาแทงทะลุให้รู้สิ่งต่างๆ ตามความเป็นจริง
และเป็นไปเพื่อความสิ้นทุกข์โดยชอบ
.
.
พละ 5.. ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา
สติ อยู่ตรงกลางเป็นตัวกำกับ ให้มีความสมดุลย์

คู่ของศรัทธา และ ปัญญา
หากศรัทธามากไป จะมีความหลงงมงาย
หากปัญญามากไป จะมีเหตุผลเยอะเกินไป

คู่ของวิริยะ และสมาธิ
หากมีวิริยะมากไป ขาดสมาธิ
เราก็จะไฮเปอร์ แต่งานยังไม่สำเร็จ

หากสมาธิมากไป ชอบความสงบ
แต่ไม่ลงมือทำ ก็จะเกียจคร้าน
.
.
พระอาจารย์ เล่านิทานให้ฟังว่า

ดำและแดง เป็นเพื่อนกัน นั่งเล่นริมแม่น้ำ
ดำ : ถ้าเราว่ายข้ามแม่น้ำได้ เราชนะ ได้รางวัล 20 บาท

แดง : เอาเลย แต่ถ้านายว่ายไม่ถึงฝั่งนั้น
นายต้องจ่ายเรา 20 บาทแทนนะ

ดำเริ่มว่าย..จนถึงครึ่งทาง รู้สึกเหนื่อยล้ามาก
หายใจหอบ แล้วดำก็ประเมินตนเอง
หากเราว่ายถึงฝั่ง เพียงเพื่อต้องการ 20 บาท
แต่เรามาตายเสีย ก็ไม่คุ้มค่าเลยนะ

ว่าแล้วดำ ก็ว่ายกลับมายังฝั่งที่ตัวเองว่ายมา
และเสีย 20 บาทให้แก่แดง

จะเห็นว่า ดำ ใช้ปัญญาในการพิจารณา
ประเมินกำลังของตนว่าไหว ไม่ไหว อย่างไร
เห็นคุณค่าของชีวิต มากกว่า เงินทอง

ทว่า เมื่อพิจารณาอีกที ดำว่ายกลับมาได้
ดำว่ายได้อีกครึ่งทาง ก็เปรียบเสมือนว่า
ถ้าดำมีความศรัทธาในงานนั้นๆ
ดำก็ว่ายถึงฝั่งนั้นได้เช่นกัน
แต่เมื่อดำขาดศรัทธา ภารกิจก็ไม่สำเร็จ

Cr : รอยธรรม ช่อง True 111
และบทธรรมะของ อาจารย์ วศิน อินทสระ