ไม่นานมานี้มีข่าวออกมาว่า เด็กจีนตามเมืองใหญ่ไม่เคยเห็นดวงดาว เพราะสิ่งที่บดบังท้องฟ้าตลอด 6-7 ปีของพวกเขาคือหมอกควันจากมลพิษ

80% ของเด็กตามเมืองในสหรัฐฯ ก็ไม่เคยเห็นดาวเช่นกัน

เมื่อปี ค.ศ. 1994 เกิดแผ่นดินไหวรุนแรงในแคลิฟอร์เนีย ไฟดับทั้งแอลเอ และตอนนั้นเองที่ชาวเมืองจำนวนไม่น้อยต้องรีบโทรศัพท์ไปยังสายด่วน 911 เพื่อแจ้งข่าวว่าเห็น ‘เมฆยักษ์ประหลาดเรืองแสงพาดบนท้องฟ้า’

พวกเขาเห็นทางช้างเผือกเป็นครั้งแรกในชีวิตโดยที่ไม่รู้ว่ามันคืออะไร

สิ่งที่บดบังแสงดาวในสหรัฐฯ มาตลอดไม่ใช่หมอกควัน แต่เป็นมลพิษแสง

มลพิษแสง คือแสงที่ฟุ้งออกมาจากไฟสว่างยามค่ำคืน ยิ่งสว่างยิ่งทำให้ตาพร่า และยิ่งทำให้มองไม่เห็นดวงดาว แต่นอกเหนือจากไฟป้ายโฆษณาที่แยงลูกตา ทุกคนก็มองว่าแสงสว่างเป็นสิ่งจำเป็น เพราะยิ่งมีไฟส่องแสงเท่าไร ถนนหนทางและบ้านเมืองก็ยิ่งปลอดภัย

กลุ่มอนุรักษ์ฟ้ามืด (Dark Sky Preservation) ค่อนข้างเห็นต่าง พวกเขาไม่คิดว่ามลพิษแสงเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องแลกกับความปลอดภัย มลพิษแสงแตกต่างจากแสงไฟสว่างที่ช่วยให้เรามองเห็น มันเป็นเศษแสงที่ก่อความเสียหาย เกิดจากการจัดการที่ไม่ดี ทำให้สิ้นเปลือง และไม่มีประสิทธิภาพ ปล่อยให้แสงฟุ้งออกไปยังบริเวณที่ไม่เกิดประโยชน์ เหมือนถังน้ำมีรู

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันเริ่มมีคนเห็นความสำคัญ หลายเมืองใหญ่อย่างนิวยอร์กเริ่มออกมาตรการลดมลภาวะแสง ซึ่งถือเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นมาก เพราะใครจะคิดว่ากระบวนทัศน์ของพวกเขาจะพลิกเช่นนี้ จากเดิมที่สังคมยอมรับว่าเมืองต้องสว่างฟุ้งแสงสีอย่างช่วยไม่ได้ เปลี่ยนมามองว่าการเห็นดาวในเมืองเป็นสิ่งที่เป็นไปได้และควรจะเป็น

เมืองฟ้ามืดเห็นดาวกำลังจะเป็นเทรนด์ใหม่

ถ้าใครคิดว่าแสงดาวบนท้องฟ้าเป็นธรรมชาติฟุ่มเฟือยของคนโรแมนติกช่างฝันที่ไม่เข้าใจความสำคัญของธุรกิจและการพัฒนา ได้โปรดพิจารณาทบทวนใหม่ เพราะความงาม แรงบันดาลใจ และการเรียนรู้ ล้วนแล้วแต่มีมูลค่ายั่งยืนทางเศรษฐกิจ

ท้องฟ้าเป็นธรรมชาติที่เราเข้าถึงได้ง่ายที่สุด แค่แหงนหน้าขึ้นมองก็ถึงแล้ว กลางวันเห็นเมฆ กลางคืนเห็นดาว

เมืองเล็กๆ หลายเมืองเล็งเห็นจุดขายนี้ และออกมาตรการปรับเมืองไม่ให้มีมลภาวะแสงมานานแล้ว เขาอาจไม่มีวิวอลังการ ไม่มีป่า ดอกไม้ หรือสัตว์แปลกๆ ไปแข่งในตลาดท่องเที่ยวธรรมชาติ แต่มีท้องฟ้าและอากาศสดใส เพียงแค่ออกแบบแสงสว่าง จำกัดแรงวัตต์ มีกระบังครอบไฟไม่ให้ฟุ้ง จัดวางในตำแหน่งที่ต้องการเพียงเท่านี้ ดาวก็ปรากฏตัวพร่างพราวระยิบระยับ กลายเป็นจุดหมายการท่องเที่ยวขึ้นมาทันที ซึ่งอาจเพิ่มมูลค่าได้ด้วยการมีข้อมูลแผนที่ดูดาว วิทยากร จนถึงเทศกาลดูดาว

สถานที่ที่มีชื่อเสียงที่สุดในเรื่องของการดูดาวเห็นจะได้แก่บริเวณทะเลสาบเทคาโพ เมืองทวิเซล นิวซีแลนด์ อันที่จริงที่นี่ก็มีมรดกธรรมชาติโดดเด่นอื่นๆ อาทิ นกตีนเทียนดำ ซึ่งไม่พบที่อื่นใดในโลก แต่แสงดาวบนท้องฟ้าของเขากลับมีชื่อเสียง เป็นแม่เหล็กดึงดูดนักท่องเที่ยวคุณภาพจำนวนมาก

พื้นที่อุทยานฯ เมืองเล็กๆ หรือหมู่บ้านในไทยก็มีศักยภาพพอที่จะนำร่องจัดการไฟสว่างยามค่ำคืนให้ปลอดมลพิษแสง ลงทุนปรับเปลี่ยนโคมไฟไม่กี่บาท เริ่มด้วยการติดตั้งกระบังครอบไฟก็ได้