เผื่อใครได้อ่านแล้วจดจำ จะได้ไม่เอาไปใช้พร่ำเพื่อจนคำๆนี้มันเพี้ยนจากความหมายในทางกฎหมายไปเสียก่อน

     บันดาลโทสะ คืออะไร

     คำว่า "บันดาลโทสะ" เป็นศัพท์ที่ปรากฏในกฎหมายลักษณะอาญา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๗๒ ซึ่งกล่าวว่า

     ผู้ใดบันดาลโทสะโดยถูกข่มเหงอย่างร้ายแรงด้วยเหตุอันไม่เป็นธรรม จึงกระทำความผิดต่อผู้ข่มเหงในขณะนั้น ศาลจะลงโทษผู้นั้นน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้สำหรับความผิดนั้นเพียงใดก็ได้

     ถ้าตัวบทกฎหมายอ่านแล้วเข้าใจยากเกินไป เดี๋ยวจะพยายามถอดความออกมาให้ เอ..เริ่มอย่างไรดีนะ (นี่ก็เคยแต่เรียน ไม่เคยสอนกฎหมายเสียด้วย)

     คืออย่างนี้ คำว่า "บันดาลโทสะ" ใช้ในกรณีที่ผู้กระทำความผิด กระทำความผิดไปเพราะถูกผู้เสียหายทำร้าย/ทำให้เสียใจ/ทำอันตรายต่อความรู้สึกหรือร่างกาย ก่อน แล้วเกิดความโมโห จนโต้ตอบกลับไป

     ส่วนคำว่า "ด้วยเหตุไม่เป็นธรรม" นั้น แปลตรงๆก็คือ โดยไม่ยุติธรรม โดยไม่สมควรทำ ซึ่งอาจเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายก็ได้ เช่น จู่ๆก็บุกเข้าบ้านมาด่าถึงพ่อถึงแม่ หรืออาจจะไม่ผิดกฎหมาย แต่แรง เช่น ควงเมียน้อยมาเย้ยต่อหน้า แบบนี้เป็นต้น  

     ตัวอย่างที่ยกกันมากที่สุดในสมัยเรียน คือ สามีเข้ามาพบว่าภริยากำลังนอนอยู่กับชู้ แล้วโมโห เลยทำร้ายภริยาหรือชู้จนเลือดตกยางออกหรือตาย 

     ...แบบนี้ หากถูกจับขึ้นมา สามีสามารถให้การได้ว่า ตัวเองเป็นคนทำร้าย/ฆ่า เอง แต่ทำไปเพราะบันดาลโทสะเนื่องจากรู้สึกโมโห/โกรธ/เสียใจ ที่ถูกภริยานอกใจ ซึ่งถ้าศาลเชื่อแบบนั้น ศาลก็อาจจะลงโทษจำคุกน้อยลงก็ได้

     ...น่าโมโหเหมือนกันที่บทเรียนบางบทพูดประมาณว่า ภริยานอกใจ ดูร้ายแรงกว่า สามีนอกใจ ทำเอาคนเรียนที่เป็นผู้หญิงนี่กัดฟันกรอดๆ อย่างว่าแหละ นักกฎหมายสมัยก่อนมีแต่ผู้ชาย

     แต่ก็อยากจะฝากไว้สำหรับคนที่ถูกคู่สมรสนอกใจทั้งหลายว่า อย่าใช้เลย บันดาลโทสะ เนี่ย ถ้ารู้ว่าถูกสวมเขา เก็บหลักฐานการคบชู้ไปฟ้องศาลเรียกเงินจากเจ้าสามี/ภริยาตัวแสบ และมือที่สามดีกว่า กอดเงินสบายกว่ากอดตัวเองอยู่ในคุกนะ ส่วนคน...เนี่ย ปล่อยมันไปเถอะ ไม่ต้องไปนึกเสียดายดอก คนไม่มีใจ เก็บเอาไว้ก็ไร้ประโยชน์

     ...นักกฎหมายหลายคนจะโสดก็ไม่แปลก นอกจากรู้มาก แล้วยังปากจัด อีก...

     นอกเรื่องไปเสียนาน เอาล่ะ กลับมาที่ "บันดาลโทสะ" ต่อ เดี๋ยวจะลองยกอีกสักตัวอย่างหนึ่ง

     สมมติมีสามีภริยาคู่หนึ่ง ภริยาเป็นแม่บ้าน ตอนเย็นก็เตรียมกับข้าวกับปลา เตรียมเสื้อผ้าอะไรไว้ให้สามี ตกดึกสามีเมากลับมา ที่ปกเสื้อมีรอยลิปสติก กลับมาถึงก็เทอาหารที่ภริยาเตรียมไว้ให้ทิ้งถังขยะ แล้วด่าภริยาสาดเสียเทเสีย ลามปามไปถึงพ่อแม่ภริยา แบบนี้ ถ้าจู่ๆภริยาเกิดคว้าแจกันฟาดหัวสามีดังเปรี้ยง ถ้าถูกจับขึ้นมา ภริยาก็อ้างบันดาลโทสะขอลดโทษได้เหมือนกัน

     ..อ่านแล้วบางคนอาจคิดว่า สมควรโดน ใจเย็นๆค่ะ นี่แค่ตัวอย่าง แค่เรื่องสมมติ

     สรุปก็คือ การกระทำความผิดโดยบันดาลโทสะ นั้นน่ะ ใช้ในกรณีที่ ผู้กระทำความผิดเนี่ย ถูกผู้เสียหายทำร้ายจิตใจ/ร่างกาย ก่อน แล้วเกิดโมโห จนโต้ตอบกลับไป กฎหมายจึงเห็นใจว่า จริงๆแล้วคนๆเนี้ย อาจไม่ได้มีเจตนาจะร้าย แต่เขาถูกกระทำก่อนจนคุมสติไม่ได้ จึงให้อำนาจผู้พิพากษาในการลงโทษน้อยกว่าที่กฎหมายกำหนดไว้ ได้ 

     คือ มีความผิดนะ ต้องรับโทษนะ แต่อาจรับโทษไม่หนักเท่าคนปกติที่ตั้งใจไปฆ่า/ทำร้ายเขา ตั้งแต่ต้น 

     นี่คือ "บันดาลโทสะ" ในทางกฎหมาย

     ปรากฏว่า ในยุคที่สามารถเข้าถึงข่าวสารได้ง่ายขึ้นนี้ คนเริ่มรู้เริ่มได้ยินศัพท์ในทางกฎหมายมากขึ้น เจ้าคำว่า "บันดาลโทสะ" นี่ มันคงจะเท่ห์กระมัง จึงได้มีการใช้ทั่วใช้มั่วไปหมด 

     ล่าสุดที่ได้ยินข่าว คือข่าวครู...น่าจะอนุบาล ฟาดหลังเด็ก อ้างว่าเพราะเด็กงอแง เลยบันดาลโทสะ

     คุณครูคะ การดื้อดึง ร้องไห้ หรือไม่ทำการบ้าน มันเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ของเด็กคนหนี่งค่ะ คุณสมัครเข้ามาเป็นครู คุณต้องหาวิธีรับมือได้ให้ เด็กไม่ได้ข่มเหงคุณครูร้ายแรงด้วยเหตุไม่เป็นธรรม เพราะฉะนั้น ในกรณีนี้ คุณครูไม่มีสิทธิใช้คำว่าบันดาลโทสะค่ะ

     และ ถ้าหากว่าถูกฟ้องขึ้นมา สิ่งเดียวที่อาจอ้างได้คือ คุณครูใช้การลงโทษที่พอสมควรที่สุดและให้ความเสียหายกับเด็กน้อยที่สุดแล้ว 

     ว่าแต่ว่า การลงโทษด้วยการตีเนี่ย ความเหมาะสมมันอยู่ตรงไหนหว่า?? (ตอนเด็กก็เคยโดนตีนะ โดนไม้เรียวฟาดมือกับฟาดขามั้ง)  

   

     จะว่าไป เป็นพ่อคนแม่คนยุคนี้ก็กลุ้มนะ โชคดีจริงๆที่ไม่มีลูก 

 

     อย่างไรก็ดี หากจริงๆคุณครูไม่ได้เป็นผู้พูดคำนี้ แต่นักข่าวใช้ศัพท์กันเอง ก็ขอโทษนะคะคุณครู 

     และ คุณนักข่าวคะ ก่อนคุณนำเสนอข่าวใดๆ กรุณาตรวจสอบข้อมูลและใช้ศัพท์แสงให้ถูกต้องด้วยนะคะ คุณโชคดีกว่าคนอื่นตรงที่คุณอยู่ในแสงไฟ สิ่งที่คุณพูดมีคนฟังหลายคน หากคุณให้ข้อมูลที่ถูกต้องก็จะเป็นประโยชน์และเป็นกุศลอย่างใหญ่หลวง แต่หากคุณปฏิบัติตนในทางตรงข้าม ก็จะมีโทษอย่างมหันต์เช่นกัน 

     กรรมที่ทำกับคนหมู่มากให้ผลรุนแรงเด้อ อย่าลืม 

     ที่เขียนเรื่องนี้เพราะในฐานะนักกฎหมาย เราก็เริ่มจะบันดาลโทสะบ้างแล้วกับการใช้ศัพท์ผิดๆถูกๆ แต่เรารู้ว่ากรณีนี้มันใช้คำว่า "บันดาลโทสะ" ไม่ได้ ไง

     ..เพราะฉะนั้น เราจะแก้เป็น นักกฎหมายอย่างเราก็เริ่มจะมีน้ำโหกับเขาบ้างแล้วเหมือนกัน 

     ช่วยหาความรู้เกี่ยวกับคำศัพท์แต่และคำ และใช้ศัพท์ให้ถูกต้องตามกรณีแต่ละกรณีกันด้วยนะทุกคน 

     สวัสดี 

     ก่อนจบ ขออนุญาตประชาสัมพันธ์ เนื่องจากตั้งแต่ประมาณ 2 กุมภาพันธ์ 2566 เป็นต้นมา ทาง minimore เปลี่ยนรูปแบบเว็บใหม่ ผลที่เกิดขึ้นคือ งานเขียนเรา...ไม่มีคนอ่านเลย (คาดว่าหาเจอยาก)ตั้งแต่วันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2566 เป็นต้นไป เราจึงตัดสินใจกลับไปเขียนเรื่องราวในบล็อกเดิมของเราแทน คุณผู้อ่านที่ถูกจริตในงานเขียนของเรา สามารถติดตามไปอ่านได้ที่