สวัสดีสวีดัดค่ะพบกันเป็นครั้งที่ 5 กับบล๊อกของคนที่ชอบกินปลานะคะ ช่วงนี้ก็ใกล้มิดเทอมกันแล้วทุกคนอ่านหนังสือกันแล้วก็อย่าลืมดูแลสุขภาพตัวเองด้วยน้า

เอาละค่า  หัวข้อในวันนี้เราอยากจะมาพูดเกี่ยวกับข้อสงสัยที่ตัวเราเองคิดมานานแล้วนั่นก็คือ “ ทำไมภาษาญี่ปุ่นมักละ “ประธาน” ในประโยคกันนะ? “  ซึ่งการละดังกล่าวเนี่ยก็ปรากฏหลายหลายรูปแบบเลยค่ะ

ยกตัวอย่างเช่นการพูดในชีวิตประจำวันที่ไม่ค่อยใส่ประธานลงไป

「こんにちは。プラーです。独身です。お金が欲しいです。どうぞよろしく」

「ねえ、昨日何時に寝たの？」

「（電車が）来た！」

หรือแม้แต่การเขียนレポートที่ไม่นิยมเขียนคำว่า 「私」ลงไปค่ะ

โดยปกติตอนที่เราเรียนภาษาใหม่ๆ เรามักจะเริ่มเรียนจากตัวอักษร แล้วค่อยเป็นคำง่าย ๆ ระดับพื้นฐาน ซึ่งรวมไปถึง“สรรพนาม” ของภาษานั้น ๆ ด้วยใช่ไหมคะ อย่างเช่น ภาษาอังกฤษก็ต้องรู้คำว่า I you we they ภาษาไทยก็จะเป็นฉัน ผม คุณ เรา เธอ อะไรเทือกนี้แน่นอนว่าภาษาญี่ปุ่นเราก็ได้เรียนคำจำพวกนี้แบบ 私　あなた　君ค่ะแต่เรียนไปเรียนมารู้สึกว่าเขาไม่ค่อยเน้นการใช้เหล่านี้เท่าไหร่เลย (อันนี้อาจจะแล้วแต่สถาบันด้วยค่ะ)

ข้อสังเกตส่วนตัว：พวกภาษาอังกฤษหรือว่าภาษาที่ไม่ค่อยละเว้นประธานมักจะเป็นภาษาที่มีการผันรูปแสดงโดยการผันนั้นขึ้นอยู่กับรูปพจน์ (และบางภาษาก็มีการผันตามเพศประธานด้วย) ประธานของประโยคนั้น ๆ เช่น I walk You walk She walks

ในคาบสัปดาห์ที่ผ่านมานี้อาจารย์ก็ได้หยิบยกเรื่องนี้มาพูดด้วยเราคิดว่าน่าสนใจดีก็เลยอยากเอามาเขียนในฉบับตัวเองดูค่ะ

ก่อนอื่นเลยเพื่อเป็นการยกตัวอย่าง เราลองมาเล่นเกมเล็กน้อยกันค่ะ

ทุกคนลองหาคำที่แสดง“ประธาน” ทั้งภาษาญี่ปุ่นและภาษาอังกฤษจากเนื้อเพลงโดราเอมอนดูนะคะ

เผื่อใครอยากฟังเพลงคลายเครียดระหว่างอ่านบล๊อกไปด้วย จิ้มโลด  

こんなこといいな　できたらいいな

this sort of thing is good    I wish I could do it

あんな夢こんな夢　いっぱいあるけど

that sort of dream, this sort of dream, I have many of them

みんなみんなみんな　かなえてくれる

all of them, all of them, all of them   he grants my dreams

ふしぎなポッケで　かなえてくれる

he grants my dreams with a mysterious pocket

空を自由に　とびたいな

I want to fly freely in the sky

「ハイ！　タケコプター」

(Here! Bamboo-copter!)

アンアンアン
ah ah ah

とってもだいすき　ドラえもん 

I love you very much, Doraemon

(ขอบคุณเนื้อเพลงและฉบับแปลภาษาอังกฤษจาก https://lyricstranslate.com)

เป็นไงคะ ทุกคนนับกันได้เท่าไหร่เอ่ยยยยยย

จากตัวอย่างจะเห็นได้ว่าภาษาญี่ปุ่นแม้จะไม่ได้มีการใส่ประธานลงไปในประโยคแต่ก็สามารถสื่อความได้ครบถ้วนเช่นเพลงโดราเอมอนที่ยกตัวอย่างไปตรงท่อน

こんなこといいな　できたらいいな

ในภาษาอังกฤษ จะใช้คำว่า I  ขึ้นแทบทุกประโยคเพื่อตรงตัวเลยว่าประธานคือ “ฉัน” ส่วนภาษาญี่ปุ่นกลับไม่มีแม้แต่คำว่า わたし แต่เราก็เข้าใจว่าประธานประโยคนี้เป็นใคร ซึ่งจากเนื้อเพลงทั้งหมดส่วนมากก็จะถือว่าเป็นการ ひとりごとหรือการรำพึงกับตนเองนั่นเองค่ะ

ส่วนสาเหตุที่มาของการละเว้น “ประธาน (主語) ” ในภาษาญี่ปุ่นนั้นก็อาจจะเป็นเพราะว่าภาษาญี่ปุ่นเป็นภาษาที่ผู้พูดและผู้สื่อสารล้วนรับรู้「場」(ในความเข้าใจของเราคือสถานการณ์) ซึ่งกันและกันนั่นเองค่ะ อธิบายง่าย ๆ คือ ในเมื่อทั้งสองฝ่ายรับรู้ว่าตอนนี้อยู่ในสถานการณ์อะไรตอนนี้กำลังอยู่ในหัวข้อสนทนาแบบไหน จึงไม่จำเป็นที่จะต้องใช้ประธานขึ้นทุกประโยคที่พูดนอกจากนี้หากเราใช้ ”ประธาน” มากเกินไปก็อาจจะดูไม่เป็นธรรมชาติแถมยังฟังดูแปลก ๆในบริบทภาษาญี่ปุ่นอีก

อย่างไรก็ตามก็ไม่ได้หมายความว่าเราไม่ควรใส่ “ประธาน” ลงไปในประโยคนะคะ เพียงแต่การใส่ “ประธาน” ในภาษาญี่ปุ่นนั้น ไม่ได้มีไว้เพื่อการเติมเต็มใจความประโยคเหมือนภาษาอังกฤษแต่เป็นเพราะว่า “ประธาน” นั้นช่วยเน้นเนื้อความในประโยคว่า “อะไร”  หรือ  “ใคร”  กำลังรู้สึกหรือมีสภาพเป็นอย่างไรค่ะ

พูดไปก็อาจจะงง ๆ นิด ๆ (คือคนเขียนก็งงกะภาษาตัวเองเหมือนกันค่ะ555555) เดี๋ยวเราจะยกตัวอย่างนะคะ

「私はサーモンのほうがいいと思う」

「サーモンのほうがいいと思う」

แบบที่ใส่ 私は นั้นจะสื่อว่าคนอื่นอาจจะคิดว่าแบบอื่นดีกว่า แต่ “ฉัน” น่ะคิดงี้นะเป็นการเน้นเนื้อความสิ่งที่ตัวเองพูดค่ะ

ส่วนแบบที่ไม่ใส่นั้นจะฟังดูซอฟต์ ๆ กว่า ออกแนวเออ เอาแซลมอนดีกว่า  

นอกจากนี้เรื่องการใช้ประธานในประโยคภาษาญี่ปุ่นมันยังหมายรวมถึงสรรพนามบุคคลที่ 2 หรือ 3 ได้ด้วยนะ

「（あなたは）どこ行くの？」

「私は先に行きますが、あなたはどうですか？」

เขียน ๆ ไปก็เริ่มคิดแล้วค่ะว่าการใช้  私  ให้ดูเป็นธรรมชาติเนี่ยเผลอ ๆ ยากกว่าที่คิดไว้ด้วยซ้ำ... อันนี้ก็เป็นเพราะว่ามันมีเรื่อง ニュアンスเข้ามาเกี่ยวด้วย และสำหรับคนไทยเราที่ยังไม่เกทเซ้นส์ของคนญี่ปุ่นเท่าไหร่เลยถือเป็นเรื่องยากไปค่ะ

สรุป

-            ภาษาญี่ปุ่นมี「場」ซึ่งเป็นที่รู้กันระหว่างผู้สนทนาทั้งสองฝั่งดังนั้นประธานจึงไม่จำเป็นในทุกสถานการณ์ แตกต่างกับภาษาอังกฤษที่หากขาดประธานไปก็จะไม่สามารถเข้าใจความหมายประโยคได้ชัดเจน

-            หากใช้ประธานแสดงว่าผู้พูดต้องการเน้น “ประธาน” ในประโยค

-            การมี “ประธาน”กับไม่มี “ประธาน” นั้นทำให้เนื้อความในประโยคเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย

สำหรับวันนี้ก็มีเพียงเท่านี้นะคะ แล้วเจอกันใหม่ค่า

อ้างอิง

https://cotohajime.net/2020/12/09/shugo-no-shooryaku/

https://oshiete.goo.ne.jp/qa/12049676.html