“วันนี้พามาอ่านวรรณคดี

แบบนิทานคำกลอนกันค่ะ”

เรื่องโคบุตร สันนิษฐานว่า เป็นนิทานเรื่องแรกที่สุนทรภู่แต่งขึ้น โดยแต่งเป็นคำกลอนอีกด้วย 

โดยที่หนังสือเล่มนี้หาอ่านได้โดยยากแล้ว

     เรื่องราวนี้สันนิษฐานว่า น่าจะแต่งถวายให้เจ้าวังหลังพระองค์ใดองค์หนึ่ง แต่ก็หาปรากฎไม่ได้ว่าพระองค์ใด ซึ่งเป็นเรื่องเพียงแค่สันนิษฐานกัน และเมื่อเราอ่านกลับพบว่า เป็นเรื่องราวผจญภัยสนุกๆ อ่านแล้วลุ้น น่าติดตาม เลยอยากให้เพื่อนๆลองอ่านดูกันค่ะ

นิทานคำกลอนสุนทรภู่ เรื่อง โคบุตร

(สามารถกดลิงค์ด้านบน

แล้วไปพบกับเรื่องราวผจญภัยสุดประทับใจค่ะ)

-1-

นางฟ้ากับพระอาทิตย์

     นางฟ้าพระองค์หนึ่งตั้งจิตอธิษฐานอยากได้พระอาทิตย์เป็นพระสวามี เลยได้ลงมาจุติเกิดเป็นดอกบัว พระอาทิตย์เห็นแล้วหลงรัก จึงได้เสียกัน และทำให้เกิดพระโอรส ชื่อ โคบุตร 

     หลังให้กำเนิดบุตร นางฟ้าก็ตายและไปจุติเป็นนางฟ้าบนสวรรค์เช่นเดิม ส่วนบุตร พระอาทิตย์เอาไปฝากราชสีห์ให้เลี้ยงดู โดยมอบของวิเศษให้เหาะเหินเดินอากาศได้

     วันหนึ่ง พระอาทิตย์คิดว่า บุตรของตัวเองควรออกเดินทางเรียนรู้ชีวิตแล้ว บุตรรับปากเลยออกเดินทางเรียนรู้โลกกว้าง ซึ่งราชสีห์มอบยาชุบชีวิตให้กับบุตรของพระอาทิตย์ก่อนจะจากลากัน

-2-

ชุบชีวิตคน

      โคบุตรเดินทางไปถึงสถานที่หนึ่งและพบว่ามียักษ์สี่ตนกำลังตามล่าคนอยู่เลยเกิดการต่อสู้กันและฆ่ายักษ์สี่ตนนั้นทิ้งไป โคบุตรได้ช่วยคนสองคนไว้คือ มณีสาครและพระอรุณ โดยที่โคบุตรแอบมีใจรักมณีสาครตั้งแต่แรกพบ 

      โคบุตรสอบถามทั้งสองจึงพบว่า ทั้งสองเป็นลูกของท้าวพรหมทัต แต่ทั้งพ่อและแม่ถูกปุโรหิตและลูกชายวางแผนฆ่าเพื่อยึดราชบัลลังค์ ดังนั้น โคบุตรตัดสินใจจะช่วยทั้งสองคน

     โคบุตรได้ชุบชีวิตยักษ์สี่ตน ไปช่วยกันบุกเมืองพาราณสี และช่วยชุบชีวิตท้าวพรหมทัตกับนางปทุมทัศพระมเหสีขึ้นมา 

     ก่อนที่ท้าวพรหมทัตจะสั่งจับปุโรหิตและบุตรชายไปประจานทั่วเมืองและถ่วงน้ำตายในที่สุด ท้าวพรหมทัตซึ้งในบุญคุณเลยจะยกเมืองพร้อมลูกสาวให้ แต่โคบุตรไม่ยอมรับและขอตัวก่อน

-3-

ผจญภัย

     พระอรุณขอติดตามโคบุตรไปด้วย โคบุตรและพระอรุณเดินทางไปพร้อมกัน ได้ไปผจญภัยยังดินแดนต่างๆมากมาย ได้สู้กับพวกวิทยาธรจนปราบสำเร็จ และได้สู้กับยักษ์ครึ่งปลาที่ชื่อ หัศกัณฑ์มัจฉา แต่ยักษ์ตนนี้ไม่ตาย 

     เทวดาจึงปรากฏกายบอกว่า ยักษ์ได้ตั้งจิตอธิษฐานต้องตายด้วยสัตว์เดรัจฉาน ดังนั้น โคบุตรมอบแหวนให้พญาลิงเผือก และพญาลิงเผือกใช้แหวนโยนใส่เจ้าครึ่งยักษ์ครึ่งปลา ยักษ์ก็ตายในที่สุด

      โคบุตรได้เจอกับนางยักษีปลอมตนมาเป็นสาวสวยเกิดหลงรัก จึงได้เสียกัน และนางกลายร่างกลับจะลวงให้ไปยังเมืองยักษ์ 

     แต่โคบุตรได้พูดปรารภกันจนเข้าใจและขอให้ยักษีตนนั้นอย่าฆ่าสัตว์ตัดชีวิตอีก (เราไปอ่านมาต่อคือ ยักษีตนนี้จะตั้งครรภ์อ่อนๆและอยู่ด้วยกันกับโคบุตรในท้ายสุด)

-4-

ปราการปรมิต

     โคบุตรและพระอรุณ เดินทางไปพบนกสาลิกาพูดได้ แล้วพากันเหาะมาถึงเมืองกาหลง ซึ่งมีพระธิดาชื่อ อำพันมาลา 

     เมื่อโคบุตรเห็น ก็เกิดความหลงรักขึ้นทันที จึงพานางกลับไปที่เมืองพาราณสี เมื่อกลับมาถึง พระอาทิตย์เนรมิตเมืองใหม่ให้ชื่อ เมืองปราการปรมิต 

     และทั้งสามคนอยู่กันอย่างสงบสุข โดยที่โคบุตรแต่งตั้งนางมณีสาครเป็นพระมเหสีฝ่ายขวา ส่วนนางอำพันมาลาแต่งตั้งให้เป็นพระมเหสีฝ่ายซ้าย

-5-

ผลจากการทำเสน่ห์

     โคบุตร หลงใหลในนางมณีสาครมาก จนทำให้นางอำพันมาลาอิจฉาเลยวางแผนกับคนใช้พร้อมกับเถรกระอำทำยาเสน่ห์ใส่โคบุตร ทำให้โคบุตรหลงรัก นางมณีสาครขอร้องให้ยักษ์พร้อมพระอรุณมาช่วยคลายมนต์เสน่ห์ 

     เมื่อโคบุตรหลุดจากมนต์เสน่ห์ก็ทรงกริ้วมาก สั่งประหารชีวิตทั้งสามคน แต่พระอรุณทูลขอยกโทษให้นางอำพันมาลา ดังนั้น โคบุตรจึงเนรเทศออกไป

โฉมอำพันมาลาน้ำตาไหล

เห็นชาวในพระสนมมาคับคั่ง

ค่อยหยุดยืนขืนองค์ทรงประทัง

เหลียวมาสั่งสาวสรรค์กำนัลใน

จงปกป้องครองกันเป็นผาสุก

อย่ามีทุกข์เศร้าสร้อยละห้อยไห้

เรามีกรรมจำลาเจ้าคลาไคล

หักพระทัยออกจากทวารา

(จบลงเพียงเท่านี้ในหนังสือ)

หลังจากนี้เราไปหาอ่านต่อ

      หลังจาก นางอำพันมาลาถูกเนรเทศสำนึกผิดเลยได้ไปเจอราชสีห์ที่เลี้ยงดูโคบุตร โดยสลบไป และนางคลอดบุตร 

     เมื่อราชสีห์พบจึงรู้ว่าเป็นบุตรของโคบุตร ดังนั้น ราชสีห์อาสาพานางอำพันมาลากลับไปหาโคบุตร 

     เมื่อโคบุตรเห็นบุตรก็ใจอ่อน เลยรับกลับมาอยู่ด้วยกันฉันท์ผู้ชายหนึ่ง หญิงสอง โดยที่โคบุตรตั้งชื่อบุตรของมณีสาครว่า มณีสุริยัน และบุตรของอำพันมาลาว่า อำพันสุริยา

5 เหตุผลที่เลือกอ่านหนังสือเล่มนี้

1. ยักษ์เปรียบเหมือนกิเลสในใจ

     ยักษ์สี่ตนเปรียบเหมือนกิเลสในใจคือ โลภะ โทสะ โมหะและราคะ เมื่อมีการกำจัดไปแล้ว ก็สามารถชุบชีวิตมันกลับมาได้อีก มันเป็นเรื่องที่วนเวียนกันไปกันมา สิ่งเหล่านี้เป็นเครื่องเตือนให้จิตใจเราอย่าไปวนเวียนกับความไม่ดีเหล่านี้เลย

“เราต้องละทิ้งกิเลสเหล่านี้

ก่อนมันจะกลับมาทำร้ายเรา”

2. ความจินตนาการที่ไม่สิ้นสุด

     จากที่พบว่า นี้คือเรื่องแรกที่ท่านแต่ง แปลว่า ท่านคงจะชอบอะไรที่เกี่ยวกับยักษ์กับปลา เพราะอย่างเช่นเจ้าหัสกัณฑ์มัจฉาที่เป็นครึ่งยักษ์ครึ่งปลานี้ก็ถือว่า เป็นจินตนาการที่สุดยอดของสุนทรภู่ว่า ท่านสามารถจินตนาการและแต่งเรื่องราวให้สนุกมากขึ้น แถมยังมีการบอกถึงตัวผู้แต่งว่า เป็นคนเจ้าชู้ เพราะจากที่โคบุตรไปที่ไหนก็ชอบผู้นั้น ถือว่า ทำให้เห็นอะไรได้หลายอย่างทีเดียว 

“จินตนาการสำคัญมาก เพราะไม่มีขอบเขตที่จำกัด”

3. การเรียนรู้บาปบุญคุณโทษ

     นางอำพันมาลารู้สึกสำนึกผิดในสิ่งที่ตนสร้างไว้และไม่ได้โทษใครเลยสักคน โทษแต่เพียงการกระทำของตัวเอง กรรมที่ตัวเองสร้างว่า ตัวเองเป็นผู้กระทำผิด ย่อมต้องได้รับผลจากการกระทำนั้น 

“ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน

ตนแลทำตนดีหรือชั่วเพราะตนทำ”

4. การให้อภัย

      โคบุตรได้ให้อภัยนางอำพันมาลาที่ทำตนกับมณีสาครตามคำขอของพระอรุณ และทำเพียงแค่ขับไล่เนรเทศออกไปแทน ซึ่งก็คือ จะโกรธมากเพียงใด แต่เมื่อมีคนทูลขอ ก็เลยตัดสินใจอภัยและขับไล่ไปแทน ซึ่งตอนหลังก็รับกลับมาและรักกันเช่นเดิมในที่สุด

“การให้อภัยทำได้ยาก แต่เมื่อทำได้ 

ใจเป็นสุขเพราะเกิดจากความสงบใจอย่างแท้จริง”

5. รู้กำลังตัวเอง

       โคบุตรรู้ว่า ตัวเองไม่สามารถที่จะสู้กับปุโรหิตและบุตรได้ เพราะหนึ่งคือไม่เชี่ยวชาญด้านภูมิศาสตร์ สองไม่เชี่ยวชาญด้านเมือง สามไม่เชี่ยวชาญด้านกำลัง เพราะไม่รู้ว่าคนเหล่านั้นมีกำลังเท่าไหร่ ดังนั้น เมื่อโคบุตรรู้ถึงพละอำนาจของตนเองแล้วว่าไม่พอ จึงชุบชีวิตยักษ์สี่ตนมาให้ช่วยอีกแรง ซึ่งก็ทำสำเร็จในที่สุด

“อย่าทำอะไรเกินตน”

เราเรียนรู้เรื่องราวของคนๆหนึ่งที่ผจญภัยกับเรื่องราวมากมายทั้งสนุกและมีแฝงข้อคิดไว้เตือนใจอีกด้วย

“เตือนใจตนนั้นแหละดี” 

     ชีวิตเกิดมาในชาตินี้      พบว่ามีทางออกเสมอ

ทางออกนั้นย่อมก็คือ          มีสองมือพร้อมมานะตน

เราสู้เข้าไปอย่าได้ถอย        ถึงชะรอยจะยากขนาดนี้

เราต้องสู้ไปจนกว่าใจจะมี     ทางออกดีให้กับชีวิตตน

“ขอบคุณสำหรับการอ่านเรื่องเล่านี้จนจบค่ะ เรามาใช้เวลาเรียนรู้ที่อย่ายอมแพ้ค่ะ”

Look a Breathe