ปี 1995 ที่ เมือง Pittsburgh
ชายอายุ 45 ปี เดินเข้าธนาคารแห่งหนึ่ง
พร้อมแจกยิ้มให้กับกล้องวงจรปิด
โดยรอบด้วยความมั่นใจ

สิ่งที่เค้าทำ..
ไม่ใช่การเข้าไปโอน-ฝาก-ถอน ธรรมดา
เค้าเข้ามาปล้นธนาคาร !!

ช่วงบ่ายของวันเดียวกัน
เค้าก็เดินเข้าไปในธนาคารอีกแห่งหนึ่ง
ยิ้มให้กับกล้องวงจรปิดเหมือนเดิม
แล้วก็ปล้น....

ไม่นานภาพจากกล้องวงจรปิดทั้งหมด
ก็ถูกปล่อยออกมาตามข่าวทาง TV
ตำรวจทั้งหมดบุกถึงบ้านของเค้าทันที

พบว่า ชายคนนั้นนอนนับเงินอยู่ที่บ้าน
และแน่นอนว่าเคัาให้การปฏิเสธทุกข้อกล่าวหา
ตำรวจตัดสินใจโชว์ภาพจากวงจรปิด

เค้าหน้าซีดเผือดพร้อมตะโกนอย่างสุดเสียง
“เป็นไปไม่ได้ ก็กูใช้น้ำมะนาวแล้วนะ"
.
.
หลังจากสอบปากคำก็พบว่า
เค้าเชื่อว่าตัวเองล่องหนได้
เพราะก่อนเข้าไปปล้น
เค้าใช้น้ำมะนาวทาหน้าเรียบร้อยแล้ว

โดยแนวความคิดดังกล่าว
เกิดจากความเชื่อที่ว่า
ถ้าใช้น้ำมะนาวผสมกับน้ำเปล่า
แล้วเขียนบนกระดาษ
จะทำให้ตัวอักษรล่องหน
และตัวอักษรที่เขียนจะปรากฎอีกครั้ง
ถ้าเราใช้ความร้อน......

ยูเรก้า แบบงงๆๆ
และด้วยความฉลาดระดับไอคิวติดลบ
แต่ความมั่นใจทะลุปรอท

เค้าก็เลยจัดการเอาน้ำมะนาวทาหน้าตัวเอง
ยอมอดทนกับอาการแสบตา
เดินเข้าธนาคารแล้วก็ปล้น
ซึ่งประสบความสำเร็จที่ธนาคารแรก
ก็ได้ใจ ปล้นต่อธนาคารที่ 2 เลยละกัน
จนกระทั่ง โดนจับได้ในทีสุด
.
.
หลายปีต่อมานักจิตวิทยา
ติดต่อสัมภาษณ์ชายคนนี้
เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่าง
“ความโง่ กับ ความมั่นใจ”

ซึ่งต่อมาก็กลายมาเป็นทฎษฎี
ที่เราอาจเคยๆผ่านตา ที่เรียกว่า
Dunning-Kruger Effect
ซึ่งทฤษฎีดังกล่าวสรุปได้ว่า

ยิ่งโง่เท่าไหร่ ..
เราจะยิ่งประเมินความฉลาดของเรา
เกินกว่าความจริงเสมอ

และยิ่งเราฉลาดมากเท่าไหร่
เราจะยิ่งประเมินความฉลาดของเรา
ต่ำกว่าความเป็นจริงเสมอ

กล่าวคือคนที่โง่
จะเข้าใจว่าสิ่งที่เค้ารู้
คือทั้งหมดของความรู้ในโลกนี้

แต่คนที่ฉลาด..
จะคิดว่าสิ่งที่เค้ารู้เล็กน้อยมากในจักรวาล
และยังมีอีกมากมายที่ต้องเรียนรู้
.
.
บางครั้ง ในการประชุม คนที่เสียงดังที่สุด
มั่นใจตัวเองที่สุด ชอบทุบโต๊ะเสียงดัง
อาจไม่ใช่คนที่ถูกต้องที่สุดเสมอไป

เพราะมีความเป็นไปได้เหมือนกันว่า
บางคนอาจโง่ที่สุด จนไม่รู้เลยว่า
สิ่งที่ตัวเองรู้.. คือความรู้เท่าหางอึ่ง

เราลองมองตนเอง
คนรอบตัวเรา
มีใครมีพฤติกรรมอย่างนี้บ้าง
เราก็พัฒนา แก้ไข กันต่อไปจร้า

Cr : FB Rush Tangsunawan

Cr : ส่วนหนึ่งจากหนังสือ Creative Blindness