รูปแบบรายการเล่าข่าวที่มี “อิสระ” เช่นนี้ อันที่จริงแล้วก็คือรูปแบบของรายการข่าวที่เป็นที่นิยมกันในปัจจุบันนั่นเอง แม้แต่ในญี่ปุ่นเองก็มีรายการประเภทนี้อยู่ เนื้อหาส่วนที่กล่าวถึงรายการคู่แข่งเหล่านี้จึงเป็นการวิพากษ์รายการประเภทเล่าข่าว ชวนให้ฉุกคิดว่ารูปแบบรายการที่ผู้ร่วมรายการจะแสดงความเห็นอย่างไรก็ได้นั้นเป็นสิ่งสมควรแล้วจริงหรือ? ความคิดเห็นเหล่านั้นส่งผลกระทบหรือทำร้ายใครบ้างหรือไม่? ซึ่งนอกจากตัวอย่างที่ยกมานี้ นวนิยายชุดนี้ยังสอดแทรกประเด็นเกี่ยวกับจรรยาบรรณวิชาชีพสื่อที่น่าคิดอีกมากมายทีเดียว

นอกจากนั้น อีกประการหนึ่งที่น่าสนใจคือเรื่องของการสร้างสรรค์รายการท่ามกลางแรงกดดันและการแข่งขัน วงการสื่อมวลชน โดยเฉพาะโทรทัศน์นั้นเต็มไปด้วยการแข่งขันอันดุเดือด ทั้งแข่งขันชิงเรตติ้ง แข่งขันกันเองภายในช่อง และแข่งขันกับกาลเวลาที่โทรทัศน์เริ่มเสื่อมความนิยมลงทุกวัน การแข่งขันเหล่านี้กลายเป็นแรงกดดันที่ทำให้บรรดาผู้ผลิตรายการเอาเป็นเอาตายอยู่กับการรังสรรค์รายการ จนบางครั้งก็อาจเลยเถิดไปบ้าง เล่มที่นำเสนอประเด็นนี้ได้อย่างแยบคายคือภาคพิเศษ สะท้อนรักผ่านดวงตา (横顔と虹彩 Yokogao To Kousai)

สะท้อนรักผ่านดวงตา กล่าวถึงรายการวาไรตี้ซึ่งถึงแม้จะเป็นรายการโทรทัศน์เหมือนรายการข่าว แต่ก็จัดเป็นสื่อคนละประเภทกับรายการข่าวโดยสิ้นเชิง ขณะที่รายการข่าวขับเคลื่อนด้วยเนื้อหาจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้น รายการวาไรตี้ที่ต้องผลิตทุกอย่างจากศูนย์นั้นจำต้องอาศัยความคิดสร้างสรรค์ของผู้ผลิตมากขึ้นอีกระดับ

ในตอนท้ายของสะท้อนรักผ่านดวงตา ผู้กำกับรายการคนหนึ่งพ่ายแรงกดดันจนบีบให้นักแสดงเล่นโลดโผนเสี่ยงตาย สุดท้ายก็ถึงขั้นบาดเจ็บเข้าโรงพยาบาล ส่งผลให้รายการโดนสั่งยุติการออกอากาศถาวร เพราะ “ทีวีไม่ใช่ของยิ่งใหญ่ระดับที่ต้องทำให้คนบาดเจ็บเพื่อสร้างรายการขึ้นมาหรอกนะ” (สะท้อนรักผ่านดวงตา หน้า 162)

ความน่าสนใจของประเด็นนี้อยู่ตรงที่มันคือภาพเบื้องหลังของผู้ผลิตสื่อที่ผู้ชมอย่างเราๆ ไม่ได้พบเห็นโดยตรง สิ่งที่เรามองเห็นผ่านจอนั้น แท้ที่จริงแล้วรังสรรค์ขึ้นท่ามกลางสภาวะกดดันเพียงใด ผู้ผลิตรีดเร้นเค้นสมองมากแค่ไหน ผู้ชมที่เพียงแค่นั่งดูรายการอยู่หน้าจออาจไม่มีวันรับรู้เลยสักนิด

นอกเหนือจากตัวอย่างที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว นวนิยายชุดนี้ยังนำเสนอแง่มุมเกี่ยวกับแวดวงสื่อมวลชนที่น่าสนใจอีกหลายประการ รวมถึงเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยเกี่ยวกับวิชาชีพสื่อ โดยที่เนื้อหาโดยรวมมิได้เคร่งขรึมจริงจังไปเสียทั้งหมด หากว่ากันตามตรง นวนิยายชุดนี้เขียนออกมาด้วยสไตล์ Feel Good สนุกสนานเฮฮา เรียกเสียงหัวเราะด้วยซ้ำ ทว่าท่ามกลางโทนคอเมดี้และเรื่องราวความรักชวนอมยิ้มของตัวละครหลักนั้น มันกลับแฝงด้วยประเด็นเกี่ยวกับสื่อมวลชนที่ดูเหมือนผู้คนในปัจจุบันอาจไม่ทันฉุกคิดอยู่มากมาย ซึ่งประเด็นเหล่านั้นล้วนผสมผสานไปกับเรื่องราวอย่างเป็นธรรมชาติ กลายมาเป็นนวนิยายที่ทั้งรื่นเริงบันเทิงใจและได้แง่คิดในคราวเดียวกัน

หากจะเปรียบเปรยกับน้ำ นวนิยายแนวทำงานเรื่อง YES OR NO คนที่ใช่ ใครที่ชอบ จากประเทศญี่ปุ่นชุดนี้ก็เรียกได้ว่าเป็นนิยายน้ำดีที่ผ่านการกลั่นออกมาอย่างประณีตล้ำลึก ทั้งยังให้รสชาติอร่อยกลมกล่อม รวมถึงซาบซ่านเป็นบางเวลา