Postmodern เป็นแนวคิดที่ปรากฏอยู่ในศาสตร์วิชาการหลายๆแขนง รวมไปถึงศิลปะ ดนตรี วรรณคดี สังคมวิทยา สื่อสารมวลชน เทคโนโลยี และอื่นๆ ทำให้ระบุช่วงเวลา ประวัติศาสตร์ และคำจำกัดความที่แน่ชัดค่อนข้างยาก
เพื่อให้เข้าใจ Postmodern ได้ง่าย หลายๆแหล่งข้อมูลจึงมักเปรียบเทียบแนวคิดของ Postmodern กับ Modern ให้เห็น และเนื่องจากบทความนี้ถูกเขียนขึ้นเพื่อใช้ประกอบการเรียนนวิชาวิเคราะห์ข่าว ข้อมูลเกี่ยวกับ Post Modern ในบทความนี้จึงเน้นไปที่เชิงแนวคิดในสังคม
โดยภาพรวมแล้วอาจพูดได้ว่า Postmodern เป็นแนวคิดที่มีขึ้นมาเพื่อวิเคราะห์แนวคิดแบบ Modern วิเคราะห์ความเป็น One Perspective โดยการวิเคราะห์ดังกล่าวมักตั้งอยู่บนคำถามหลักที่ว่า What is Reason และ Why you believe เมื่อตั้งคำถามแล้วได้คำตอบ Postmodern จะเปิดกว้างให้ทุกคำตอบ เปิดกว้างให้กับการถกเถียง ให้ความสำคัญกับความเท่าเทียมในสังคม ให้เกียรติแต่ละความคิดความเชื่อ ให้พื้นที่คนชายขอบหรือเสียงส่วนน้อย โดยทั้งหมดต้องตั้งอยู่บนพื้นฐานของข้อตกลงในสังคม แต่อย่างไรก็ตาม Postmodernism ไม่ใช่ Liberalism เช่นการไม่เห็นด้วยกับความคิดที่ว่า You own yourself
แนวคิดแบบ Modern นั้นมีรากฐานมาจาก Enlightenment ที่เชื่อในประชาธิปไตย ความเท่าเทียม เชื่อในเหตุผล เชื่อในความก้าวหน้าว่ามนุษย์สามารถพัฒนาศักยภาพได้ ส่งเสริมวิทยาศาสตร์ ต่อต้านระบบกษัตริย์ ชนชั้น และศาสนา ในยุคที่แนวความคิดนี้รุ่งเรืองเกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคม คือการปฏิรูปและการปฏิวัติ การปฏิรูปคือค่อยๆ Reform ยังคงมีกษัตริย์เป็นผู้ทรงทศพิศราชธรรม และการปฏิวัติคือการเปลี่ยนโครงสร้างสังคมแล้วสร้างขึ้นใหม่ โดยตัวอย่างของการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองเพราะแนวคิดนี้มีให้เห็นในฝรั่งเศสและอเมริกา
Enlightenment เชื่อว่าโลกนี้มีความจริงแท้แน่นอน (Objective Reality) มีนิพพานอยู่นอกตัวมนุษย์ซึ่งเป็นอิสระจากจิตใจ มนุษย์ต้องไปค้นพบ มีสัจธรรม เชื่อว่าเหตุผลและตรรกะจะเป็นเครื่องมือให้มนุษย์พัฒนาตัวเองและเปลี่ยนแปลงสังคม เชื่อว่าความรู้ของมนุษย์สามารถพิสูจน์ได้ด้วย ' ข้อมูลเชิงประจักษ์ ' (ประจักษ์นิยม : I think there for I am) เชื่อว่าวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนั้นเป็นสากล ใช้ได้ทุกสาขาความนู้ของมนุษย์ เชื่อว่ามนุษย์มีธรรมชาติที่แน่นอนตายตัว (Fix Human Nature) เชื่อว่าภาษาคือความจริง (word = truth) และยังเชื่อวว่าสามารถสร้างทฤษฎีอธิบายความเป็นมนุษย์ได้ทั้งหมด
ในขณะที่ Postmodern จะมองว่าไม่มีความจริงแท้แน่นอน ไม่มีสัจธรรม ไม่มีนิพพาน ไม่มีค่านิยมทางศีลธรรม มองเป็น Conceptual Con structure เหตุผลคืออาวุธในการก่อสงคราม สร้าง Mass Killing มองว่าเหตุผลและตรรกะของแต่ละสาขาความรู้นั้นขึ้นอยู่กับการยอมรับของกลุ่มคน ธรรมชาติของคนนั้นเปลี่ยนไปตามสภาพสังคมแวดล้อม เปลี่ยนตามบริบทสังคม เช่นการเรียนรู้ที่จะกิน เรียนรู้ที่จะหัวเราะ เรียนรู้เพื่อให้อยู่ในสังคมได้ มองว่าภาษาไม่เท่ากับความจริงแต่ขึ้นอยู่กับการตีความของแต่ละคน ( Word ≠ Truth : word is self meaning ) และมองว่าโลกนั้นหลากหลาย มองด้วยทฤษฎีเดียวไม่ได้
นอกจาก Postmodern และ Enlightenment แล้ว อีกแนวคิดที่น่าสนใจคือ Stoicism คือการคิดแบบ Play with the world เชื่อว่าสิ่งเดียวที่มนุษย์สามารถควบคุมได้คืิอ Soul เชื่อว่าแม้แต่ร่างกายก็มีการเปลี่ยนแปลงไปตาเวลาและธรรมชาติ ความรักหรือความตายก็ควบคุมไม่ได้ ( Soul = Immortal )
เข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น
Log in