กลับมาที่โจ๊กเกอร์—คู่ปรับตลอดกาลของแบทแมนกันบ้าง

แบทแมน ถือเป็นซีรีส์ที่ประสบความสำเร็จจนถูกนำกลับมาทำใหม่อยู่เสมอ ไม่ว่าจะการ์ตูนหรือภาพยนตร์ก็มีออกมาไม่ขาดสาย ซึ่งถ้าทุกเวอร์ชั่นทำออกมาเหมือนกันก็คงไม่น่าสนใจเท่าไหร่ ทำให้ยิ่งรีเมคบ่อยขนาดไหนก็ยิ่งต้องใส่อะไรลงไปให้ซับซ้อนและน่าสนใจมากขึ้น โดยเฉพาะเวอร์ชั่นในหนังเรื่อง The Dark Knight (2008) ของ คริสโตเฟอร์ โนแลน

โจ๊กเกอร์ถูกตีความใหม่ให้มีมุมมองที่ลึกและมีมิติมากขึ้น จนคำพูดอย่าง “Why so serious?” กลายเป็นวลีฮิตติดปากไปทั่วบ้านทั่วเมือง ซึ่งหนึ่งในสิ่งที่ทำให้โจ๊กเกอร์เวอร์ชั่นนี้ดูซับซ้อนขึ้นอย่างเห็นได้ชัดนั้นมาจาก ‘การเล่าเรื่องตลก (ร้าย) เกี่ยวกับรอยแผลบนใบหน้า’

แม้จะไม่มีการยืนยันว่าเรื่องเล่าทั้งหลายเป็นเรื่องจริงหรือไม่ แต่มันก็เป็นการบ่งบอกว่าตัวร้ายตัวนี้เต็มไปด้วยบาดแผลฝังใจ (trauma) ทำให้เรามองรอยยิ้มของตัวตลกอย่างพรั่นพรึง รู้สึกว่าในรอยยิ้มแฝงไปด้วยความย้อนแย้งอันแปลกประหลาด แถมการเล่นตลกหรือการก่ออาชญากรรมของโจ๊กเกอร์ก็เป็นการพยายามพิสูจน์สมมติฐานที่ว่ามนุษย์ล้วนเลว โดยเฉพาะ ‘เกมสุดท้าย’ ที่โจ๊กเกอร์มักทดสอบแนวคิดดังกล่าวด้วยการไล่ต้อนเหยื่อให้เข้าสู่สถานการณ์คับขัน บีบบังคับให้ต้องเลือกว่าจะเป็น 'ผู้เสียสละ' หรือ 'ผู้พิฆาตคนอื่น' เพื่อที่ตัวเองจะได้มีชีวิตอยู่รอดต่อไป

คำตอบที่โจ๊กเกอร์ได้รับมักจะเป็นอาการลังเลของคนที่อยู่ในสถานการณ์นั้น ซึ่งสำหรับเขาแล้วถือเป็นคำตอบที่ถูกอกถูกใจไม่ใช่น้อย เพราะมันเป็นการยืนยันว่าเมื่อถึงเวลาเอาตัวรอด มนุษย์ก็จะใช้สัญชาตญาณ ‘ดิบ’ ฉีกกระชากหน้ากากแห่งศีลธรรมและความดีงามทั้งหลายออกมาหมด

ไม่ต่างไปจากที่โจ๊กเกอร์คาดเอาไว้แม้แต่น้อย

“Why So Serious?”

“จะเครียดไปทำไมฮึ?”

—The Joker