ผมมีปัญหา เป็นปัญหาที่หนักหนา เรื้อรัง แก้ไม่ตกมาเป็นเวลานานหลายปี ปัญหาเคยทุเลาลงบ้างในบางจังหวะของชีวิต แต่พอเผลอ มันก็จะผุดโผล่ขึ้นมาใหม่ เหมือนตัวตุ๊กตุ่นในเกมของเด็กๆ มันโผล่มาอย่างไม่มีวันจบสิ้น

ผมคิดว่าสมาธิของผมกำลังหดสั้นลงเรื่อยๆ

ไม่ต้องบอกก็รู้สาเหตุ สื่อก็โทษอินเทอร์เน็ตอย่างมากมาย ประณามหยามว่าทำให้ประชาชนโง่ลงบ้าง หรือไม่สามารถควบคุมสติสัมปชัญญะได้บ้าง ผมรู้ว่ามันเป็นเหมือนบทสวดซ้ำซ้อนที่ได้ยินมานับพันนับหมื่นครั้ง จนกระทั่งเราเบื่อ เราพยายามจัดการจำกัดขอบข่ายการใช้งานอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ของตัวเอง บางที่บางแห่งบนโลกมีศูนย์บำบัดการติดอินเทอร์เน็ต (และเกมออนไลน์) เปิดให้บริการ ผมคิดว่าอาการของตัวเองแย่กว่าคนส่วนมาก แต่ก็ไม่ถึงขนาดต้องเข้าไปรับบริการในศูนย์อย่างนั้น

ยอมรับว่ามีบางวันที่ผมไม่สามารถประดิษฐ์ ผลิตงานเป็นชิ้นเป็นอันออกมาได้เลย ได้แต่ตอบโซเชียลเน็ตเวิร์กย้ายนิวาสสถานไปมา ระหว่างเฟซบุ๊ค ทวิตเตอร์ อินสตาแกรม สลับกับการอ่านข่าวไปเรื่อยๆ อย่างไร้จุดหมาย อย่างหยุดไม่ได้ ในวันแบบนั้น เมื่อรู้ตัว ผมจะหงุดหงิดตัวเองมาก สบถสาบานจะไม่ดูของพวกนี้บ่อยๆ แต่ก็ทำได้ไม่กี่วัน ก็กลับไปสู่วังวน สู่วงเวียนเดิม

มีงานวิจัยใหม่จากไมโครซอฟท์ที่พูดอะไรบางอย่างเกี่ยวกับเรื่องนี้

ผลงานตีพิมพ์จากศูนย์วิจัย Biotechnology และหอสมุดยาแห่งสหรัฐอเมริกาบอกว่า ปัจจุบันมีผู้ใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไปพร้อมๆ กับที่เราดูโทรทัศน์มากถึง 79% จากผู้ถูกสำรวจทั้งหมด และมีผู้เช็กโทรศัพท์มือถือของตัวเองทุกๆ 30 นาทีมากถึง 52%

ผมเข้าใจ โลกที่มีอินเทอร์เน็ตมันช่างยั่วยวน สวยงามและเรียกร้องความสนใจ เราจึงต้องปันส่วนให้กับสิ่งที่น่าสนใจ บิแบ่งไปเป็นชิ้นส่วนทีละก้อน ทีละขยักขย่อน หยิบยื่นให้กับสิ่งมัลติมีเดียต่างๆ อย่างละนิดอย่างละหน่อย เป็นเรื่องช่วยไม่ได้ เป็นธรรมชาติของมนุษย์ เราต่างมีความสงสัยใคร่รู้ เราอยากดูทุกสิ่ง
อยากรู้ทุกอย่าง เราจึงต้องเป็นอย่างนี้

ในตลกเรื่องนั้น ฝรั่งเชื่อกันว่าปลาทองสามารถคงสมาธิไว้ได้เพียงเก้าวินาทีแล้วอดีตก็เลือนสิ้น โง่จริงปลาทอง! ฮ่า ฮ่า ฮ่า

อย่าเพิ่งหัวเราะไปครับ จากการสำรวจในปี 2000 ระยะเวลาคงความสนใจของมนุษย์อยู่ที่ 12 วินาที (ไม่เยอะเลยนะครับ) และในปี 2015 จากผลวิจัยของไมโครซอฟท์ มันตกลงเหลือเพียงแปดวินาทีเท่านั้น

หากพูดเป็นพาดหัวตัวหนาเบ้ง ก็คงพูดได้ว่า ‘มนุษย์เราโง่กว่าปลาทองเสียอีก’

แน่นอน คงสรุปได้ไม่ง่ายเช่นนั้นหรอก

แต่ผลการศึกษาแบบนี้ก็น่าจะทำให้เราได้คิด ได้ไตร่ตรอง อย่างน้อยก็กับวิธีการใช้เทคโนโลยีของตัวเอง ว่าเราจะมีวิธีจัดการตัวเองอย่างไร ไม่ให้ตกลงไปในหลุมพรางเช่นนี้บ่อยครั้ง

เราควรไตร่ตรองเรื่องนี้ ในวันที่เรายังมีความสามารถในการไตร่ตรอง—ผมคิดว่าอย่างนั้น