หนังสือที่พึ่งกระทำชำเราความรู้สึกถูกวางบนหัวเตียง 

"ขอกอดเจ้าแน่น ๆ อีกสักครั้ง ก่อนเจ้าจะเติบโต และหลงไหลไปกับการเกลียดชังที่หอมหวาน" 

---

-2-
59/2016

"เด็กชายในชุดนอนลายทาง-The Boy in the Striped Pajamas-

John Boyne

เป็นเรื่องราวของ "บรูโน" เด็กชายจอมแก่นไร้เดียงสา ผู้กำเนิดในครอบครัวนายทหารแห่งนาซีเยอรมันที่แสนโหดร้าย ก่อนที่พ่อจะถูกโยกย้ายให้ไปคุมในค่ายกักกัน "เอาชวิทซ์ (Auschwitz)" ในโปแลนด์ และได้รู้จักกับ "ชมูเอล" เพื่อนในชุดนอนที่นั่น ก่อนทั้งสองจะสานสัมพันธ์ผสมกับน่ารัก การเรียนรู้ชีวิต และความโหดร้ายที่น่าเกรงขาม 

ด้วยสายตาและมุมมองการเล่าจากเด็กวัย 9 ขวบที่ไม่รู้อะไรเลย (แม้กระทั่งออกเสียงบางอย่างยังไม่ถูก) ถูกใช้มาหลอกล่อผู้อ่านให้รักตัวเอก และเผลอไปกับความน่ารัก การกระทำและเรื่องราวที่ค่อย ๆ ถูกเปิดเผย ทั้งเรื่องดีและไม่ดี ก่อนจะควักหัวใจของผู้อ่านออกไปอย่างเลือดเย็น สร้างพื้นที่ว่างเปล่าภายใน สลดและหดหู่ มีจังหวะของเรื่องที่ยังมีความขาด ๆ เกิน ๆ อยู่บ้างอาจเพราะหนังสือถูกเร่งเขียนให้จบ(ใช้เวลาเพียง 2 วันครึ่ง) ก็ไม่ได้ลดทอนความเศร้าที่เกาะกุมผู้อ่านให้น้อยลงเลย 

เด็กน้อยผู้มีสายตาที่อ่อนโยน มิตรภาพที่ไร้พรมแดน ความไร้เดียงสาที่เราหลงลืม ความโหดร้ายที่อยู่ในเงาของมนุษย์ เหล่านี้ถูกอัดแน่นในหนังสือ และสร้างคำถามมากมายตามมา โดยเฉพาะกับคำถามที่ว่า "เราเกลียดกันได้มากขนาดไหนกันเชียว"

---

-3-

ผมได้ยินเรื่องค่ายเอาชวิทซ์มาก่อนเรื่องนี้คือ "The Reader" ซึ่งบอกตามตรงว่าตอนแรกผมไม่รู้เกี่ยวกับค่ายแห่งนี้เลย จากนั้นก็ค่อย ๆ หาข้อมูลว่าที่แห่งนี้คืออะไร ก่อนจะพบว่ามันคือสุสานการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ของมุนษย์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ทุกความโหดร้ายอยู่เหนือจินตนาการ และเมื่อได้เรียนรู้มากขึ้นก็ยิ่งพบว่า "ความตาย" อาจเป็นของขวัญที่มีค่ามากที่สุดในสถานที่แห่งนี้เลยก็ว่าได้ 

การทรมานสารพัดรูปแบบ การฆ่า ความรุนแรง การกระทำจากมนุษย์สู่มนุษย์ด้วยกัน การปลุกระดมให้กำจัดเผ่าพันธุ์ของกันและกันเพียงเพราะความต่าง สีผิว ดวงตา และความคิดที่ไม่สอดคล้องกัน การกระทำของอีกฝ่ายที่สร้างความไม่พอใจให้แก่กัน เพียงแค่นี้เป็นเหตุผลเพียงพอแล้วหรือในการลบหลายล้านชีวิตออกจากประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ 

คิดกลับมามองรอบกายในขณะนี้ แลดูเหมือนจะไม่ต่างอะไรจากจุดกำเนิดของความโหดร้ายแห่งกองทัพนาซี อาจแตกต่างเพียงแค่ มีอำนาจบางอย่างมาเอาความเกลียดชังเหล่านั้นไปซุกไว้ใต้พรม 
ทุกอย่างเริ่มจากการไม่ยอมรับความเห็นของกัน ใส่ร้าย สาดสีเทเสีย ก่อนจะเป็นการแบ่งฝ่าย เลือกข้าง 

แล้วก็เริ่มห่ำหั่นกัน จากวาจาสู่ กำปั้น ก่อนจบลงด้วยกระสุนปืน 

---

-4-

เด็กทโมนทั้งสองยังนอนหลับไหลอยู่ ในขณะที่ห้วงคิดผมไปไกลเกินกว่าจะสงบและล้มตัวลงหลับได้ ใน

ความเป็นพ่อที่อาจยังทำได้ไม่ดีนัก แต่ก็พอจะสามารถบอกได้ว่าเป็นห่วงเด็กน้อยมากเพียงไร

"เจ้าจะเจ็บปวดกับเรื่องราวบนโลกใบนี้" ผมกระซาบข้างหูด้วยน้ำตาที่รื้นท่วมทั้งสองตา 

"เจ้าจะมีความลำพองเป็นอาหาร และมีความรักที่จะพาเจ้าหลงทาง"

"เจ้าจะมีความหลงที่ชื้นใจ และมีความห่วงหาที่คอยกรีดแทง"

"เจ้าจะมีความใคร่ให้คำนึงถึง และมีความชั่วเป็นแรงผลักดัน"

"เจ้าจะมีความดีไว้บูชา และมีความผิดพลาดคับประคอง"

หลากหลายประโยคที่ผุดพรายขึ้นมาให้ผมคิดและกังวลต่ออนาคตของดวงใจทั้งสองของผม แต่ก็รู้ว่าคงทำอะไรมากไปกว่านี้ไม่ได้ พูดอะไรมากไปกว่านี้ไม่ได้

ทำได้เพียงจ้องมองเส้นทางที่เจ้าจะเดินและเติบโต มองดูเจ้าหลงทางในความมืดและร่าเริงในความสว่างจอมปลอม ชี้แนะในวันที่เจ้าโง่เขลาโดยคำกล่าวเหล่านั้นยิ่งทำให้เจ้าเตลิดไป ลูบหัวและโอบกอดเจ้าในวันที่น้ำตาแห่งความเจ็บช้ำพรั่งพรู โดยไม่รู้ว่าเจ้าจะเข้าใจความหมายของมันหรือไม่ สุดท้ายคงจากเจ้าไปโดยทิ้งเจ้าไว้บนโลกสีช้ำหนองเฉกเช่นคนที่ไม่ใยดีต่อกันเลย


แต่สิ่งหนึ่งที่อยากจะบอกเจ้าให้จำไว้ ให้เป็นเข็มทิศ