หนังสือ : เศรษฐกิจการเมืองของการตัดถนนในพระนคร สมัยรัชกาลที่ 1-5
โดย : ณัฐวุฒิ ปรียวนิตย์
จำนวน : 341 หน้า
ราคา : 390 บาท

"เศรษฐกิจการเมืองของการตัดถนนในพระนคร สมัยรัชกาลที่ 1-5" หนังสือที่บอกเล่าเรื่องราวของการสร้าง "ถนนหนทาง" ในพระนครในช่วงสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นกระทั่งถึงสมัยรัชกาลที่ 5 โดยที่เนื้อหาของหนังสือสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ภาคใหญ่ ๆ คือภาคแรกว่าด้วยเรื่องของบริบทของการสร้างถนนในพระนคร ที่บอกเล่าเรื่องของการสัญจรในครั้งอดีตที่ค่อย ๆ พัฒนาขึ้นมาจนเป็นถนนหนทางตามแบบของตะวันตก และถูกทำให้มีมาตรฐานยิ่งขึ้นในแต่ละรัชสมัย และภาคที่สองว่าด้วยเรื่องของบริบทปัจจัยที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยา หรือเป็นปัจจัยที่นำมาสู่การเร่งสร้างถนนและพัฒนาให้ได้มาตรฐานตามแบบของตะวันตก

"เศรษฐกิจการเมืองของการตัดถนนในพระนคร สมัยรัชกาลที่ 1-5" ช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจบริบทบางประการของการตัดถนน หรือการสร้างทางที่อาจจะเรียกได้ว่าเป็นมรดกตกทอดจากอดีต ที่ทำให้กรุงเทพฯ มีลักษณะของถนนหนทางที่มีซอยย่อย มีแยก มีย่าน และมีซอยตันอยู่เต็มไปหมด เพราะหากเราลองอ่านเนื้อหาใน "เศรษฐกิจการเมืองของการตัดถนนในพระนคร สมัยรัชกาลที่ 1-5" เราจะพบว่าถนนหลายสายถูกสร้างขึ้นบนฐานคิดของการใช้ประโยชน์จากพื้นที่แบบตัดขาดจากการพัฒนาพื้นที่โดยรอบถนนหนทาง อาทิ การที่อยากจะสร้างอะไรสักอย่างบนพื้นที่นี้ ทำให้ถนนต้องถูกสร้างให้เชื่อมเข้ากับพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งแน่นอนว่ามันไม่ใช่วิธีการสร้างเมืองหรือการวางผังแบบในปัจจุบันที่จะมีการคิดคำนวนเรื่องของการใช้พื้นที่ก่อนที่จะสร้างเส้นทาง หรือที่ปรากฎในปัจจุบันอย่างการสร้างถนนเพื่อขยายความเจริญออกไปสู่เขตชาญเมือง เลยทำให้ระบบถนนของกรุงเทพฯ ดูจะแปลกประหลาดเพราะมันเกิดขึ้นจากฐานการคิดดังกล่าว แน่นอนว่าถนนหลายเส้นยังคงตกทอดมาจนถึงปัจจุบัน

นอกจากนี้ "เศรษฐกิจการเมืองของการตัดถนนในพระนคร สมัยรัชกาลที่ 1-5" ยังช่วยให้เราเข้าใจพัฒนาการของประวัติศาสตร์การพัฒนาเชิงพื้นที่ ของกรุงเทพฯ ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ซึ่งมันทิ้งหลักฐานบางอย่างในทางประวัติศาสตร์ในเรื่องของการใช้งานพื้นที่เอาไว้อย่างน่าสนใจ อาทิ ย่านต่าง ๆ ที่ปรากฎอยู่ในปัจจุบันหลายย่านก็เป็นมรดกตกทอดจากการตัดถนนเมื่อครั้งอดีต และแน่นอนว่ายังมีอีกหลายเมืองในหลายจังหวัดของประเทศไทย ที่หากลองทำการศึกษาแล้วเราอาจจะพบความสัมพันธ์ของถนนกับการเป็นเมืองของพื้นที่แต่ละแห่งด้วยเช่นเดียวกัน