นักวิจัยยุโรปท่านหนี่งมาที่วัดหนองป่าพง ถามหลวงปู่ชาว่า
1 ทำไมเราต้องนั่งสมาธิ
2 นั่งสมาธิทำอย่างไร
3 นั่งสมาธิ ให้ผลอย่างไร

หลวงปู่ชา ท่านถามกลับว่า
1 ทำไมเราต้องกินอาหาร กินไปทำไม
2 กินอย่างไร
3 กินแล้วให้ผลอย่างไร

? การนั่งสมาธิ ทำให้จิตตั้งมั่น ผ่านกระบวนการดูลมหายใจบ้าง เดินจงกรมบ้าง

? วิปัสสนากรรมฐาน จะทำให้เข้าใจ ใส่ใจความรู้สึกของตนเอง รู้ว่าชอบ ไม่ชอบ เห็นถึงความสัมพันธ์ของสิ่งต่างๆ มองโลกในหลายมิติมากขึ้น

? เมื่อเรามีสติ มีปัญญา เราจะรู้ตัวเต็มที่ จิตใจจะไม่คล้อยตาม รัก/ชัง หัวใจเป็นอิสระ จากสิ่งที่เข้ามาในชีวิต อิสระจากการยึดติด คำสรรเสริญ/นินทา รวย/จน สุข/ทุกข์ ชาติพันธุ์ต่างๆ

? สมาธิวิปัสสนาเป็นอาหารทางจิตใจ (food for the heart) เป็นสิ่งสำคัญกับชีวิต

? ความประมาทเป็นหนทางสู่ความตาย

? สมาธิวิปัสสนา จะทำให้เรามีปัญญา แม้จะทุกข์ จากการสูญเสียพ่อแม่ คนรัก ญาติพี่น้องในครอบครัว ก็ตาม เราเสียใจ ร้องไห้ได้ แต่ไม่เป็นไร

? ทางสายกลาง กล่าวคือเรามีความรู้สึกได้ แต่ใจรู้ตัว และสิ่งเหล่านั้นอารมณ์ต่างๆ ไม่เป็นนายของเรา

? การเจริญสติ หัวใจเราอยู่กับปัจจุบัน

? ผู้ประมาท ก็เหมือนผู้ตายแล้ว
ผู้ที่ไม่ได้อยู่เพื่อชีวิตตน แต่อยู่ตามความคิดปรุงแต่ง
จักประมาท เห็นแก่ตัว ก็เหมือนตายไปแล้ว

? การหมั่นทำสมาธิ โดยการดูลมหายใจ เดินจงกรม จดจ่อกับปัจจุบัน

? การมีจิตเมตตา ภาวนา มีใจเปิดรับทุกสิ่ง ไม่ขัดแย้งสิ่งใด จะเข้าใจว่า ทุกสิ่งสัมพันธ์กัน

? ให้เราเมตตาต่อความโกรธของตนเองด้วย
ทุกคนย่อมมีความโกรธ ความโกรธเป็นธรรมชาติ
การแย่งที่จอดรถในห้าง การเปลี่ยนเลนกระทันหัน

? วิปัสสนากรรมฐาน ทำให้เราเข้าใจสภาวะที่แท้จริงของใจ ที่เรารู้สึกต่อสิ่งต่างๆที่แวดล้อมตัวเรา การยอมรับในความคิดเห็นที่ต่างได้ ไม่มองว่าคนคิดต่างกับเรา ไม่ถูกเสมอไป เราเคารพ และเห็นประสบการณ์ของผู้อื่นมีคุณค่าเช่นกัน เริ่มมีความสามัคคี ลดความขัดแย้งกัน

? การมีศีล 5 เป็นพื้นฐานของการดำรงชีวิต

? ยิ่งเราค้นเจอตัวเองมากเท่าไร เราสามารถใช้ประโยชน์ จากความสามารถสูงสุดของเรา

? เราพลาดโอกาสในชีวิตไปทำเรื่องอื่น เราทำชีวิตเราหายไปกับเรื่องอดีต คิดห่วงอนาคตที่ยังมาไม่ถึง

? ให้หมั่นฝึกตนอยู่กับปัจจุบัน จิตเป็นอิสระ ให้เป็นสุข บางคนบอกว่าทำงานเยอะ ไม่มีเวลาปฏิบัติ หลวงปู่กล่าวว่า หากมีเวลาหายใจ ก็ทำสมาธิได้

? หลวงปู่ชา ท่านเพียรสอนสั่งลูกศิษย์ มา 40 ปี การกำหนดลมหายใจ เจริญสมาธิ ได้ผลจริง

? เมื่อเราเจริญสมาธิ วิปัสสนา เราดำเนินชีวิต ทำอะไร เร็ว/ช้า มีอารมณ์ ชอบ/ ไม่ชอบ สังเกตชีวิตในประจำวัน ใส่ใจตนเอง และผู้อื่น จัดสรรเวลาได้ว่าควรทำงานมากน้อย ทานอาหารเหมาะสมอย่างไร เราจะรู้ได้ด้วยตนเอง

ปล  ธรรมะจาก พระอาจารย์ พระอมโรภิกขุ
ท่านเจ้าอาวาสวัดอมราวดี ประเทศอังกฤษ