ก่อนบอลไทยจะไปบอลโลก By ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์ และ อาจินต์ ทองอยู่คง - รีวิวเว้ย (3)

รีวิวเว้ย (1349) "บอลไทยจะไปบอลโลก" หลายคนน่าจะเคยได้ยินวลีดังกล่าวมาบ้างไม่ถึงขั้นบ่อยก็อาจจะบ่อยมาก โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่กีฬาฟุตบอลมีกิจกรรมต่าง ๆ ให้ถูกพูดถึง อาทิ ช่วงเทศกาลบอลโลก หรือกระทั่งในช่วงเวลาของการแข่งชิงแชมป์เอเชีย เรา ๆ ท่าน ๆ น่าจะได้ยินวลีนี้ลอยไปลอยมาอยู่บ่อยครั้ง นอกจากเรื่องของบอลไทยอยากไปบอลโลกแล้ว หากย้อนกลับไปในช่วงเวลาที่ไทยลีกปรากฏขึ้นอย่างเป็นทางการและกระแสสโมสรฟุตบอลในจังหวัดและในภูมิภาคเริ่มปรากฏในสังคมไทย เราจะพบว่าบ่อยครั้งทีมบอลและสโมสรฟุตบอลในระดับจังหวัดและภูมิภาคเหล่านี้มักจะผูกโยงอยู่กัลนักการเมืองบ้าง พรรคการเมืองบ้าง หรือผูกโยงอยู่กับบ้านใหญ่กระทั่งกับเหล่าผู้มีอิทธิพลในพื้นที่ จนหลายครั้งสโมสรฟุตบอลภูมิภาค (จังหวัด) ถูกมองว่าเป็นพื้นที่ของนักการเมืองและพรรคการเมืองในการสร้างฐานคะแนนผ่ายกีฬาฟุตบอล กระทั่งมีข่าวคราวเรื่องขององค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) แห่งหนึ่งที่ใช้งบของหน่วยงานในการสนับสนุนกิจกรรมของสโมสรฟุตบอลกระทั่งโดน สำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) พิจารณาและเรียกคืนงบประมาณจากกรณีที่ สตง. พิจารณาว่าใช้งบประมาณไม่ตรงวัตถุประสงค์ ที่เกริ่นมายืดยาวเพียงเพื่อจะชี้ชวนให้ผู้อ่านไเเห็นว่า "ฟุตบอล" มันไม่ใช่แค่เรื่องของกลุ่มคนที่วิ่งไล่แย่งลูกกลม ๆ ในสนามทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า เมื่อแย่งมาได้แล้วก็เตะทิ้งแล้ววิ่งไล่อีกครั้งจนกว่าจะครบเวลา หากแต่ฟุตบอลมีอะไรหลาย ๆ อย่างที่ผูกมัดและยึดโยงตัวมันเข้ากับสังคมหนึ่ง ๆ อยู่เสมอ
หนังสือ : (ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก: ประวัติศาสตร์ความฝันของฟุตบอลไทย จากความศิวิไลซ์ สู่ไทยลีกและความอยากไปฟุตบอลโลก
โดย : ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์ และ อาจินต์ ทองอยู่คง
จำนวน : 296 หน้า
.
"(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก: ประวัติศาสตร์ความฝันของฟุตบอลไทย จากความศิวิไลซ์ สู่ไทยลีกและความอยากไปฟุตบอลโลก" ช่างเป็นหนังสือที่มีชื่อยาวใช่ย่อย โดยเมื่อเราพิจารณาจากชื่อของหนังสือเราอาจจะคิดแค่ว่าหนังสือเล่มนี้จะพูดถึงแค่ในบริบทของ "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" แต่เพียงเท่านั้น หากแต่เมื่อพิจารณาจากชื่อรองของหนังสืออย่าง "ประวัติศาสตร์ความฝันของฟุตบอลไทย จากความศิวิไลซ์ สู่ไทยลีกและความอยากไปฟุตบอลโลก" เราจะพบความน่าสนใจประการหนึ่ง (สำหรับคนที่ไม่ได้ชอบดูบอล) จะพบว่าเนื้อหาของหนังสือเล่มนี้พูดถึงเรื่องของ "ประวัติศาสตร์ของไทย" ที่ยึดโยงตัวเองอยู่กับ "กีฬาฟุตบอล" โดยเฉพาะสำหรับคนที่สนใจแนวคิดในเรื่องของการ "สร้างชาติ" อาจจะเรียกได้ในทีว่า "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" ได้ฉายให้เราเห็นถึงรูปแบบและแนวทางของการสร้างชาติ (ชุมชน) ผ่านกลไกของกีฬาอย่างฟุตบอล และรวมไปถึงเรื่องของความ "นิยมชาติ" และ "คลั่งชาติ" ที่ถูกจำลองแบบผ่านกลไกของการเชียร์ฟุตบอลด้วยในที
.
สำหรับเนื้อหาของ "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" อาจจะแบ่งออกเป็นส่วนหลัก ๆ ของหนังสือได้ 2 ส่วน ได้แก่ (1) ส่วนที่ว่าด้วยเรื่องของประวัติศาสตร์ฟุตบอลในสยาม-ไทย นับตั้งแต่การเข้ามาของกีฬาชนิดดังกล่าว สู่กีฬาสร้างชาติ และกีฬาสร้างคนเพื่อตอบสอนต่อระบอบบางอย่างของรัฐในช่วงเวลานั้น และ (2) ส่วนที่พูดถึงเรื่องของกีฬาฟุตบอลในระยะหลัง 2550 ที่มีการเล่าเรื่องโดยการใช้ "ไทยลีก" เป็นแกนกลางในการเคลื่อนเรื่องราวและเรื่องเล่าของฟุตบอลไทย โดยที่เนื้อหาของ "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" แบ่งเป็นบทต่าง ๆ ดังนี้
.
เขี่ยลูก
.
บทที่ 1 กระบวนการทำฟุตบอลให้เป็นท้องถิ่น: ฟุตบอลในสมัยแรกเริ่มกับพื้นที่เล็ก ๆ ของคนดู
.
บทที่ 2 ฟุตบอลยุคหลังปฏิวัติสยาม และความผันผวนต่อมา
.
บทที่ 3 ฟุตบอลกับภูมิภาคกับฝัน (ค้าง) ถึงไทยลีก
.
บทที่ 4 มหากาพย์ไทยลีก: ความฝันของวันวานและความพยายามของวันนี้
.
บทที่ 5 แฟนบอลไทย: อีกตัวแสดงสำคัญในปรากฏการณ์ไทยลีก
.
บทที่ 6 ต่อเวลา: อยากไปฟุตบอลโลก
.
"(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" ทำให้เราเห็นถึงหลายปรากฏการณ์ในสังคมไทย โดยที่มีแกนของการเล่าเรื่องอยู่ที่ "ฟุตบอล" เป็นจุดศูนย์กลางในการหมุนเรื่องเล่าต่าง ๆ ที่อยู่โดยรอบบริบทของกีฬาฟุตบอล สำหรับผู้อ่านที่มีความสนใจหรือให้น้ำหนักในกีฬาชนิดนี้แตกต่างกัน จะมองเห็นหรือได้รับเนื้อหาจากเรื่องที่อ่านในมุมมองที่แตกต่างกันออกไป อย่างเราเองเป็นคนที่ไม่ดูบอล ไม่เล่นบอล และไม่มีความสนใจใด ๆ เกี่ยวกับกีฬาฟุตบอลเลยแม้แต่น้อย แต่ความน่าสนใจประการหนึ่งที่เราค้นพบหลังจากอ่าน "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" จบลง คือแท้จริงแล้วกีฬาในหลายชนิดกีฬาน่าจะมีกลไกการทำงานที่มากไปกว่าการสร้างกลุ่มคนหรือสร้างการมีส่วนร่วมกีฬาแต่ละชนิดแต่ละรูปแบบ อย่างในกรณีของฟุตบอลที่ปรากฏใน "(ก่อน) บอลไทยจะไปบอลโลก" ทำให้เรามองเห็นการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างสังคมไทยในมุมมองที่ผูกโยงตัวเองอยู่กับกีฬาชนิดนี้ได้อย่างน่าสนใจยิ่ง

เข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น