เวลาพูดถึงเรื่องชนวนของการปฏิวัติฝรั่งเศส หลายๆคนคงจะนึกถึงความไม่เท่าเทียมในสังคมและการที่ประชาชนไม่มีขนมปังกินเพราะหลุยส์ที่16,พระนางมารีอองตัวเนตและขุนนางในแวร์ซายส์ถลุงเงินไปกับเสื้อผ้าหรูหราและงานปาร์ตี้อย่างไม่สนใจใยดีประชาชน เป็นตัวร้ายในเรื่องราวทั้งหมด แต่ในความจริงแล้วหลุยส์ที่ 16 เป็นเพียงเหยื่อของมรดกหนี้จากหลุย์ที่14และ15, ระบบการบริหารบ้านเมืองที่เก่าแก่และไร้ประสิทธิภาพ, และความตื่นตระหนกของสงคราม First Coalition และ counter-revolutionary movements เพราะฉะนั้นการประหารของหลุยส์ไม่ใช่การประหารของหลุยส์ที่16 แต่เป็นการประหารของอองเซียงเรฌีม (ระบอบเก่า)

ความโชคร้ายอย่างแรกของหลุยส์ 16 (อ่านออกเสียงว่าลูอี้) เริ่มจากการที่ทั้งพ่อและพี่ชายตายจึงทำให้บัลลังก์ตกมาอยู่กับเขา หลังการสวรรคตของหลุยส์ที่15 (ปู่ของหลุยส์ที่16) ในปี 1774 ตอนที่หลุยส์เพิ่งอายุ 20 ซึ่งตอนนั้นหลุยส์เองก็รู้ตัวว่าไม่เหมาะสมที่จะเป็นกษัตริย์ตอนที่รู้ข่าวของการสวรรคตของหลุยส์ที่15 เขาก็ไปอฐิษฐานว่า พระเจ้าเมตตาเราด้วย เรายังเด็กเกินไปที่จะครองราชย์

หลุยส์เป็นคนเงียบๆ เป็น introvert (มากกก) รักงานอดิเรก ชอบการทำล็อก มีความสนใจในวิทยาศาสตร์(และการกิน) เป็นคนมีจิตใจดีและเป็นพ่อที่ดี (ซอฟท์ af) ตอนช่วงการประชุม États-Généreaux (ภาษาอังกฤษ Estates General, การประชุมสภาฐานันดร) หลุยส์-โฌเเซ็ฟ(ลูกชาย)เสด็จสวรรคตพระเจ้าหลุยส์ถูกกดดันจากกงว็องซิยง นาซิอองนาล* ให้ยอมรับการมีอยู่ของพวกเขาหลุยส์โดนบังคับมาประชุมแล้วไม่กี่นาทีหลังจากเข้าประชุมหลุยส์ก็ร้องไห้ทำนองว่า ในที่ประชุมนี้ไม่มีพ่อคนเลยหรือ! (เก็ทมั้ยว่าลูกชายเพิ่งเสีย ขอเวลาเศร้าหน่อยได้มั้ย ซึ่งคำตอบก็คือไม่) หลังจากแต่งงานแรกๆไม่ค่อยสนใจการนอนกับมารีอองตัวเนต (จริงๆแล้วเรื่องนี้มีเบื้องหลังแต่ว่ามันอธิบายยากนิดหน่อย....)  พยายามใช้ชีวิตอย่างถ่อมตอนแล้วก็ตัดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นเช่นงานเลี้ยง (แต่การไม่จัดงานเลี้ยงทำให้พวกขุนนางคิดว่าหลุยส์อยู่ในสถานะที่อ่อนแอ สุดท้ายยังไงเลยต้องจัดงานกันตามปกติ) แต่ความเป็นคนดีไม่ได้หมายความว่าจะเป็น กษัตริย์ที่ดีได้ ในระบอบสมบูรณายาสิทธิราชย์บุคลิกและลักษณะนิสัยของกษัตริย์เป็นเครื่องมือสำคัญในการบริหารบ้านเมืองเพราะอำนาจทั้งหมดรวมอยู่ที่ตัวกษัตริย์แต่ละองค์ นอกจากนี้หลุยส์ยังไม่ค่อยสนใจการเป็นกษัตริย์และการเมืองสักเท่าไหร่ ซึ่งอาจจะบอกได้ว่าบางทีหลุยส์ก็เป็นเหยื่อของความignorantทางการเมืองของตัวเอง (ถึงบางคนจะใช้เรื่องที่ว่าวันที่ 14 กรกฏาคม 1789- วันคุกบาสตีถูกล้ม หลุยส์เขียนในไดอารี่ว่า วันนี้ไม่มีอะไร เป็นหลักฐานว่าหลุยส์ไม่สนใจการเมืองแต่แล้วไดอารี่ของหลุยส์ส่วนใหญ่จะเขียนเรื่องสัตว์ที่ล่ามาได้ วันที่ 14 กรกฏาหลุยส์ไม่ได้ล่าสัตว์ ในไดอารี่เลยเขียนว่าไม่มีอะไร เพราะฉะนั้นแล้วหลักฐานแบบนี้ก็แล้วแต่ interpretation ของแต่ละคน) 

การแต่งงานกับมารีอองตัวเนตเพื่อเชื่อมสัมพันธ์ฝรั่งเศส-ออสเตรียก็unpopularกับคนฝรั่งเศสเพราะฝรั่งเศสกับออสเตรียเคยเป็นศัตรูกัน แล้วการที่มารีถลุงเงินเป็นว่าเล่นไปกับเสื้อผ้าและการพนัน (มีเรื่องที่ดังมากคือเรื่องสร้อยคอเพชร Dimond Necklace Affair)ก็ไม่ได้ช่วยเลย (Note : มารีอองตัวเนตไม่เคยพูดว่า ให้พวกเขากินเค้กสิ) 

ลักษณะนิสัยอีกอย่างของหลุยส์ที่ 16 คือเปลี่ยนใจง่าย ติดสินใจแล้วก็เปลี่ยนใจ ช่วง 1780s ฝรั่งเศสมีปัญหาเรื่องการคลังเนื่องจากหลุยส์ที่ 16 นอกจากจะได้รับมรดกหนี้มาจากหลุยส์ที่14และ15 และระบบการเก็บภาษีที่ไร้ประสิทธิภาพที่ทำให้หาเงินมาจ่ายหนี้ยาก หลุยส์ใช้เงิน 3.3 พันล้านลีฟว์ไปกับสงครามประกาศอิสรภาพอเมริกา (ขอบคุณนะลาฟาแย็ต) การติดสินใจแย่ๆของหลุยส์เองก็ทำให้ปัญหาหลายอย่างบางปลาย เช่น หลุยส์ไม่สามารถปฏิรูปการคลังและเศรษฐกิจได้เพราะกลัวชนชั้นขุนนางไม่พอใจกับการเก็บภาษีที่ดิน จนสุดท้ายฝรั่งเศสประกาศล้มละลายในปี 1786 พอหลุยส์กับรัฐมาตรีการคลัง (คาโลน) พยายามจะบังคับการเก็บภาษีที่ดินเหล่าขุนนางที่ได้รับไอเดียจากยุคเรืองปัญญาก็ตอบโต้ว่าการบังคับกฏหมายแบบนี้มันdespotic แล้วก็หลังจากโดนบังคับให้มาอยู่ที่ตุยเลอรีโดยประชาชนที่ร่วมการปฏิวัติ(ด้วยกำลัง) หลุยส์และมารีตัดสินใจหนีออกจากประเทศ (Flight to Varennes) หลุยส์ทิ้งจดหมาย open letter ไว้บนโต๊ะที่พูดถึงความไม่พอใจต่อการปฏิวัติ เรื่องนี้ใหญ่มากเพราะตอนนั้นฝรั่งเศสกำลังทำสงครามกับออสเตรียและปรัสเซีย (War of First Coalition ถามว่าทำไม first เพราะจะบอกว่าสงครามนี้มีภาค 2 และภาค 3 ฮา) และในฝรั่งเศสก็เริ่มมีความรุนแรงเกิดระหว่างกองทัพปฏิวัติและผู้คนที่สนับสนุนราชวงค์ แล้วการที่หลุยส์หนีออกนอกประเทศแปลว่าอาจจะเอากองทัพมาทำลายการปฏิวัติ เป็นกบฏต่อการปฏิวัติ ตอนหนีก็ไม่หนีกันเงียบๆ ตัดสินใจเลือกเส้นทางที่ไม่ปลอดภัย แล้วก็ออกสายเพราะเก็บของกันไม่เสร็จ (รถม้าก็รถใหญ่ใช้ม้า 6 ตัว ไม่ผิดสังเกตเลยเนอะ) สุดท้ายโดนจับได้ที่วาแรน ผู้แทนกงว็องซิยงเลยคิดกันว่าคงเอาไว้ไม่ได้แล้ว สุดท้ายวันที่ 10 ธันวาคม 1792 กงว็องซิยงจัดการตัดสินคดี ช่วงการตัดสินคดีหลุยส์แสดงความกล้าหาญในการตอบโต้ระหว่างการถามถามค้าน แต่สุดท้ายมีก็ถูกตัดสินให้มีความผิดและมีโทษประหารชีวิต 

หลังจากการไต่สวนหลุยส์ที่รอการประหารชีวิตขอพบกับภรรยาและลูกๆ ในเย็นวันที่ 20 มกราคม 1793 เพื่อบอกลา วันต่อมาคือวันที่อองเซียงเรฌีมล่มสลายอย่างสมบูรณ์พร้อมกับความตายเยี่ยงสามัญชนของ พลเมือง หลุยส์ คาเป** 

*Convention Nationale ภาษาอังกฤษเรียกว่า National Convention คือสภาที่ก่อตั้งโดยสมาชิก Third Estate ด้วยความไม่พอใจระบบการโหวตในที่ประชุมของ Estates Generalและไม่พอใจกับความที่ไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงหลังจากการประชุมจัดมาสักพัก

**กงว็องซิยงเริ่มเปลี่ยนวิธีเรียกนำหน้าชื่อจากมาดาม มงซิเออร์ หรือยศฐาบรรดาศักดิ์ต่างๆมาเป็น     ซิโตเยน (Citoyen = citizen = พลเมือง) ทุกคนจะถูกว่าซิโตเยนเหมือนๆกันอย่างเท่าเทียม กงว็องซิยงเลิกเรียกหลุยส์เป็นกษัตย์แล้วให้ใช้ชื่อกับนามสกุลเหมือนประชาชนทั่วไป (หลุยส์ คาเป)

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ขอบคุณที่เข้ามาอ่านนะคะ เราเรียนประวัติศาสตร์เรื่องนี้มาจะ 2 ปีแล้วแล้ว อยากจะบอกทุกคนมากว่าเราสงสารพระเจ้าหลุยส์ โถ่ ;-; ภาษาไทยเราไม่ค่อยแข็งแรงมีตรงไหนสงสัยคือผิดพลาดถามได้เลยนะคะ หลังจากนี้ถ้ามีเวลาอาจจะพูดถึงบุคคลสำคัญในการปฏิวัติฝรั่งเศสเช่น ลาฟาแย็ต, ดันตง, เดมูแล็ง

edit 1:แก้คำผิด 

edit 2 : แก้ 3 ล้านลีฟว์เป็น 3.3 พันล้านลีฟว์