เราอยากเล่าให้ฟังมากเลยว่าเวลาฟังเพลงเราเห็นอะไรบ้าง แต่จะเล่าให้ฟังก่อนละกันว่าที่เราจะเพ้อเจ้อให้อ่านในเอนทรี่ต่อๆไปเนี่ยมันมีที่มายังไง

คือตอนเด็กๆ เวลาเราฟังเพลงแล้วในหัวเราจะมีภาพกราฟฟิกนัวๆเชื่อมโยงกับเพลงที่ฟังทุกครั้ง ทุกเพลง และแต่ละเพลงจะมีสีเดิมเสมอ(ถ้าฟังด้วยลำโพงเดิมหรือเวอร์ชั่นเดิม) เราคิดมาตลอดว่ามันเป็นแค่จินตนาการตอนฟังเพลง เราก็ไม่ได้คิดว่าจะเล่าให้ใครฟัง เพราะคิดว่ามันคงเป็นความเพ้อเจ้อส่วนตัว

จนมีอยู่วันหนึ่งตอนเราอยู่ม.ปลาย(ไม่บอกหรอกว่ากี่ปีแล้ว) พ่อ แม่ เรา น้อง นั่งรถไปเที่ยวต่างจังหวัด เราบ่นกับแม่ว่า ‘เนี่ย แต่ก่อนเกลียดเพลงนี้ ไม่ชอบสีเหลืองขี้ๆ ก็เลยพาลไม่ชอบเพลงไปด้วยเลย’ คุยไปคุยมาถึงได้รู้ว่า นอกจากเราแล้ว น้องชายเราก็เห็นตัวหนังสือตัวเดิมเป็นสีเดิมด้วย ทีนี้พี่น้องสันดานเนิร์ดเลยไปกูเกิ้ลมาจนรู้ว่า มันคืออาการที่ระบบประสาทเราแบบที่ต่างกันเกิดการซ้อนทับ ทำให้มีความเชื่อมโยงของการรับรู้เกิดขึ้น พอหาต่อไปเรื่อยๆก็ไปเจอว่า มีอยู่หลายแบบเลย แบบที่เรากับน้องเป็นนี่ทั่วไปสุดๆ คือตื่นเต้นมาก! สิ่งที่เรานึกว่าเพ้อเจ้อมาตลอดแม่งมีที่มา! โฮลี่ชิท! คือการเห็นตัวหนังสือเป็นสี(Grapheme-color synesthesia) และแบบที่เราฟังเสียงแล้วเห็นเป็นสี(Chromesthesia) มีตั้งแต่เสียงแก้วแตก สก๊อยบิดมอเตอร์ไซค์ ไปจนถึงเสียงโน้ต บีแฟลต ซีชาร์ป คนคนเดิมก็จะเห็นเสียงเดิมเป็นสีเดิม แต่ไม่จำเป็นต้องเหมือนกับที่คนอื่นเห็น ตัวหนังสือก็เช่นกัน

นี่เป็นตัวอย่างภาพที่คนเห็นตัวหนังสือเป็นสี (สีนี้เราอ้างอิงจากที่เราเห็น คนอื่นที่เป็นก็อาจจะเห็นสีอื่น)

นอกจากแบบบ้านๆเห็นสีที่เราเล่าให้ฟังแล้ว ยังมีแบบเสียงที่ได้ยินทำให้เรารู้สึกถึงสัมผัสบนตัว(Auditory-tactile synesthesia) แบบที่ หมายเลข2 เป็นคุณยายโซฟี หรือตัว E น่ารักเหมือนเซบาสเตียนสแตน (Ordinal linguistic personification) มีแบบแปลกๆอีกเยอะมากกว่า60แบบ แต่จะหายากกว่าที่เห็นสีๆแบบเราเยอะ

อัตราส่วนของคนที่เป็นซินเนสธีเซียบนโลกนี้ก็มี 1:2000 ไม่มากแต่ก็ไม่น้อยเนอะ เพื่อนๆอาจจะเป็นแต่ยังไม่รู้ตัวก็ได้ แถมยังมีวิจัยบอกว่า เด็กทารกเกิดมาตอนที่สมองยังพัฒนาไม่เต็มที่ก็จะมีประสบการณ์คล้ายกับที่ผู้ใหญ่ซึ่งมีอาการซินเนสธีเซียอีกด้วย

นักร้องนักดนตรีมากมายก็มีพูดถึงอาการนี้เหมือนกันนะ

"I hope the sounds you see could help you paint a picture of me and you" 

-- Synesthesia, Pt. 3 - Jack Garratt, 2016

พรี่แจ็คบอกว่า: ก็หวังว่าเสียงที่เธอได้เห็น จะช่วยวาดภาพของฉันและเธอขึ้นมา (โอโห พี่อาจจะไม่ใช่คนที่เห็น แต่คนฟังที่เห็นนี่เคลิ้มเลย)

Lordeก็เคยกล่าวถึงอาการนี้เช่นกัน

"When we first started tennis court we just had that pad playing the chords, and it was the worst textured tan colour, like really dated, and it made me feel sick, and then we figured out that pre chorus and i started the lyric and the song changed to all these incredible greens overnight!!!"  -- Lorde, 2015

คราวหน้า เราจะมาเล่าให้ฟังว่าเพลงที่เราชอบเราเห็นสีแบบไหนบ้างอย่างละเอียด แต่ แต่ แต่ เราเคยเล่าเรื่องราวของเพลงที่เราเห็นแบบสั้นๆไว้ในนี้ Twitter: @nichhearscolour

ขอบคุณ: @nksnat137 @divevil @pokernoel_ ที่ให้คำปรึกษาคำแนะนำและคำยุยงให้เขียนสิ่งนี้ขึ้นมา

อ้างอิง:

http://www.musictimes.com/articles/51099/20151017/lorde-reveals-wanted-comedian-tumblr-q.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Synesthesia

http://www.livescience.com/169-rare-real-people-feel-taste-hear-color.html

http://www.synesthesiatest.org/blog/synesthesia-statistics