[2018 - Janus Metz, Sine Plambech]

"สาธุบุญมนุษย์โลกมีระบบสมรสใช้"
ความรู้สึกแรกหลังดูสารคดี Heartbound จบ

เอาจีงนักมานุษยวิทยาที่ทำหนังเรื่องนี้เนี่ย ด่าสวัสดิการรัฐไทยแรงมากนะคะ โดยไม่ต้องกางสถิติเชิงตัวเลขมาคุยเรื่องความเลื่อมล้ำแต่เอาชีวิตของคนที่มีเลือดมีเนื้อมีหัวใจนี่ล่ะมาตีแผ่กันเลยไป หนังเล่าอย่างตรงไปตรงมาว่าหญิงไทยจำนวนหนึ่งชีวิตดีขึ้นด้วยการเป็นกะหรี่ และหรือการแต่งงานกับฝรั่ง

แล้วด้วยความที่เป็นสารคดี long-term กาลเวลาประมาณ 10 ปีมันปรู๊ฟจริงๆ ว่ะ ว่าหลังจากที่ได้ผัวเป็นชาวเดนมาร์ก ความเป็นอยู่ของสะใภ้ไทย ลูกติดที่ย้ายตามไปภายหลัง และครอบครัวพวกเธอที่ไทยมันพรีเมี่ยมขึ้นจริงๆ แม้กระทั่งผู้หญิงที่หย่ากับผัวเดนิชแล้วได้วีซ่าถาวรเรียบร้อย

“ไม่ต้องมีสวัสดิการดีเหมือนเค้าหรอก เอาให้ได้ครึ่งหนึ่งของเค้าก็ถือว่าดีมากแล้ว” ป้าสมหมาย สะใภ้ไทยเชื้อสายโคราชคนแรกในแคว้นทุ เว้าให้ฟังใจความประมาณนี้ ในช่วง Q&A รอบสนีคพรีวิวที่ House สามย่านที่เราไปดูมา

ป้าเล่าว่า ที่ตัดสินใจอนุญาตให้ถ่ายทำสารคดีชิ้นนี้เพราะอยากทลายอคติ “เมียฝรั่ง” เป็นเมียฝรั่งใช่จะมีชีวิตดีขึ้นทันทีที่ลืมตาหลังแต่งงาน ในหนังก็เล่าให้เห็นว่าหญิงไทยที่ป้าสมหมายพาไปอยู่แคว้นทุต้องทำงานหาเงินเองกันทั้งนั้น ไปอยู่แรกๆ สื่อสารกับว่าที่ผัวด้วยการเปิดดิกชันนารีชี้คำคุยกัน กว่าจะเข้าที่เข้าทางก็ใช้เวลานานเหมือนกัน

ป้าบอกว่าพอหนังฉายในเดนมาร์ก ฝรั่งเดนมาร์กที่ได้ดูเค้าก็เข้าใจคู่ “ผัวฝรั่งเมียไทย” มากขึ้น แต่คนที่ไม่ยอมเข้าใจคือคนไทย(บางคน)ด้วยกันเอง มีการมาตำหนิหลังไมค์ว่า ทำไมป้าเอากะหรี่พัทยามาพรีเซนต์แบบนี้ บ้างพูดเชิงว่ามาทำงานที่เดนมาร์กแล้วจึงพบสามี ไม่ใช่พวกเดียวกับป้า ไรงี้

แหม่ดัดจริตกันจังวะคะ ไอ่เมต้าเมียฝรั่งอัปเกรดคุณภาพชีวิตเนี่ยมันมีมานานมาก และมันไม่ได้มีแค่หมู่บ้านป้าสมหมายหมู่บ้านเดียว หมู่บ้านบ้านนอกของฉันเองก็มี บางคนก็ย้ายไปอยู่กับผัวฝรั่งที่ต่างประเทศ บางคนก็ไปๆ กลับๆ บางคนอาจจะไม่ได้มีความสุขในทุกมิติของชีวิต เหมือนในหนังเด๊ะ ซึ่งคนส่วนใหญ่ในหมู่บ้านเค้าก็เข้าใจกันหมดว่านี่คือวิธีที่ทำให้ชีวิตดีขึ้น อันนี้ถามลูกพี่ลูกน้องที่อยู่ที่นั่นมาหลังจากดูหนังจบ

คือคนจนรู้ตัวกันไงว่าสวัสดิการรัฐไทยมันฝากชีวิตไว้ไม่ได้ หญิงไทยหลายคนจึงเลือกพึ่งพาระบบสมรส แต่งงานกับฝรั่ง หรือใครขยับอะไรได้ ก็ทำไป

Heartbound
ไม่เหมาะกับคนชังชาติ เพราะดูจบแล้วจะชังชาติทวีคูณ แต่ภาพสวยๆ ช่วยปลอบประโลมได้
เหมาะอย่างยิ่งกับมีผู้อำนาจที่อยู่ในระดับนโยบาย ควรโดนหนังตบหน้าแล้วตื่นเสียที

[4/5]
เข้าฉายในไทย : 5 ธันวาคม 2562