J และ K ถึงแม้ตัวอักษรจะอยู่ติดกันแต่ใช่ว่าจะถูกเขียนด้วยลายเส้นเดียวกัน

นี่คงจะเป็นนิยามย่อๆของสิ่งที่เรียกว่า Kpop และ Jpop ได้ดี

          ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าถึงแม้ประเทศเกาหลีกับประเทศญี่ปุ่นสองประเทศที่มีคาบสมุทรเล็กๆคั่นกลางเอาไว้จะมีวัฒนธรรมไอดอลหรือศิลปินในวงการบันเทิงที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง ทั้งด้านภาพลักษณ์ แนวเพลง การตลาด วิธีการฝึกฝน ทุกอย่างล้วนต่างแตกต่างกันหมด ในตอนที่หนึ่งนี้เราจะมานั่งไล่เรียงกันดีกว่าว่ามันแตกต่างกันอย่างไร และแตกต่างได้มากน้อยขนาดไหน

highlight parts of chapter1

• ความสมบูรณ์แบบ นิยามของเหล่าไอดอลเคป็อป
• ระบบ 48 การเลือกตั้งเซ็นบัตสึ
• การแสดงในรอบประเมินแรกที่น่าสนใจ

เกาหลี

เกาหลีใต้ เป็นประเทศที่ส่งออกอุตสาหกรรมบันเทิงเป็นอันดับต้นๆของโลก ไม่ว่าจะภาพยนต์ ซีรี่ส์ เพลง รวมไปถึง ไอดอล ไอดอลของเกาหลีนั้นเป็นที่เลื่องลือไปทั่วโลกว่าขึ้นชื่อด้วยความจริงจังในการฝึกฝนหรือขัดเกลาศิลปิน ไอดอล บุคลากรทางในวงการให้ออกมามีความสามารถที่เพียบพร้อม ความสมบูรณ์แบบ ไม่ว่าจะเป็นทางด้านการร้อง การเต้น บุคลิคภาพ ทัศนคติ อื่นๆ โดยคนที่ต้องการที่จะเป็นศิลปินหรือไอดอลจะต้องผ่านการฝึกฝนมาไม่หกเดือน จนไปถึงสิบปีกว่าจะได้เดบิวต์สู่วงการไอดอลเลยก็มี

และเพราะว่าในวงการไอดอล Kpop นั้นมีการแข่งขันที่สูง จากการคาดคะเนแล้ว ในปีๆนึงจะมีไอดอลที่เดบิวต์ใหม่ออกมาไม่ต่ำกว่าห้าสิบวง แต่ทว่าเพราะการแข่งขันที่สูงมากนี้ ในแต่ละปีจึงมีเพียงไม่กี่วงที่จะถูกคนภายนอกจดจำหรือติดตาม มีชื่อเสียงและทำตามความฝันของตัวเองได้สำเร็จ ถึงกระนั้นการจะเป็นดาวดวงใหม่ที่สามารถเจิดจรัสบนท้องฟ้าที่มีดาวอยู่เป็นล้านดวงได้ นอกเสียจากปัจจัยภายนอกอื่นๆแล้ว ความสามารถก็เป็นอีกหนึ่งใบเบิกทางได้ไม่แพ้กัน

รูปแบบของวงไอดอลกรุ๊ปของเกาหลีส่วนมากแล้วจะมีจำนวนสมาชิกที่ค่อนข้างแน่นอน โดยจะมีจำนวนสมาชิกตั้งแต่3คนเป็นต้นไป และอาจจะมีมากถึง13คนเลยก็มี ในบอยแบนด์หรือเกิร์ลกรุ๊ปแต่ละวงนั้น สมาชิกทุกคนจะมีหน้าที่เป็นของตัวเอง อาทิ ตำแหน่งนักร้องหลัก (Main Vocal) ตำแหน่งนักร้องเสริม (Sub Vocal) ตำแหน่งนักเต้นหลัก (Main Danver) ตำแหน่งเซ็นเตอร์ (Center) ตำแหน่งภาพลักษณ์ของวง (Visual) ตำแหน่งหัวหน้าวง (Leader) เป็นต้น

ญี่ปุ่น

AKB48 หรือ 48กรุ๊ปวงอื่นๆ เป็นไอดอลหญิงของญี่ปุ่นที่มีรูปแบบในการโปรโมตต่างจากวงอื่นๆ เพราะว่าระบบของวงนี้จะเป็นการเปิดรับสมาชิกเข้ามาใหม่ได้เรื่อยๆ มีสมาชิกได้ไม่จำกัดจำนวน มีการผลัดเป็นคนไปเรื่อยๆ ไม่มีการฝึกฝนสมาชิกอย่างเป็นเป็นระบบจริงจังเฉกเช่นเกาหลี สมาชิกทุกคนส่วนใหญ่จะฝึกการร้องและการเต้นด้วยตนเอง ไม่มีการยึดติดกับความสามารถเป็นหลัก เพราะว่าสำหรับวงนี้แล้วสิ่งที่สำคัญที่สุดก็คือความเอนเตอร์เทนหรือมอบความสุขแก่ผู้ชมและแฟนคลับผ่านการแสดง

แถมในการแสดงแต่ละครั้ง สมาชิกที่ขึ้นแสดงก็ยังถูกสลับไปมา ไม่ว่าจะทั้งเซ็ตลิสต์ของเพลงที่มีมากกว่าหนึ่งร้อยเพลง สมาชิกที่ขึ้นด้วยกันเปลี่ยนไปมา แม้กระทั้งท่าเต้นยังถูกปรับเปลี่ยนไปตามที่ตำแหน่งที่เปลี่ยนไปเหมือนกัน ลองนึกภาพผู้หญิงคนหนึ่งที่เต้นไม่เก่ง พื้นฐานในการเต้นไม่ได้ดีอะไร แต่สามารถจดจำท่าเต้นได้มากกว่าหนึ่งร้อยเพลงและจดจำตำแหน่งได้มากกว่ายี่ิสิบตำแหน่ง นั่นแหละคือสิ่งที่วงมี

และอีกหนึ่งสิ่งที่ทำให้ AKB48 ไม่เหมือนกับไอดอลวงอื่นๆก็คือ การแข่งขันภายในวง 

ขึ้นชื่อว่า 48กรุ๊ป ย่อมมีการการแข่งขันภายในวงที่ไม่แพ้การแข่งขันระหว่างวงในสังคมไอดอลเกาหลีเลย ด้วยความที่สมาชิกของวงนั้นมีไม่จำกัด แต่พื้นที่หรือจำนวนคนที่จะถูกโปรโมตในแต่ละซิงเกิลนั้นถูกจำกัดจำนวนมาแล้ว ทำให้การแข่งขันความนิยมจึงมีมากและหนักหน่วงมาก โดยนอกจากซิงเกิลปกติที่ทีมบริหารของวงจะเป็นเลือกสมาชิกแล้ว  AKB48 จะมีอีเว้นท์ประจำปีอย่าง "การเลือกตั้งเซ็นบัตสึ"

การเลือกตั้งเซ็นบัตสึ เป็นงานกิจกรรมประจำปีของ AKB48 ที่เปิดโอกาสให้แฟนคลับร่วมโหวตสมาชิกที่ตัวเองชอบให้เป็นเซ็มบัตสึหรือสมาชิกที่ถูกเลือกในซิงเกิลนั้นๆได้ (จำกัดพื้นที่สมาชิกในเพลงหลักและแต่ละเพลงคือ16คน) โดยกิจกรรมนี้ถูกจัดขึ้นเป็นครั้งแรกในปี 2009 และก็ถูกจัดขึ้นอีกทุกปีเรื่อยมา 

ปล.ก่อนที่ล่าสุดปีนี้ มีการประกาศออกมาว่าในปี2019จะไม่มีการเลือกตั้งเกิดขึ้น ถือเป็นครั้งแรกที่มีการพักการเลือกตั้งเซ็นบัตสึตลอด10ปีที่ผ่านมา

สรุปฝั่งเกาหลี

• ความสามารถเป็นบันไดสู่การได้เดบิวต์เป็นไอดอล
• สมาชิกภายในวงมีจำนวนที่แน่นอน
• ทุกคนมีตำแหน่งและหน้าที่ของตัวเองชัดเจน
• ระบบการฝึกจริงจัง ตั้งแต่พื้นฐานจะมีครูฝึกคอยสอน

สรุปฝั่งญี่ปุ่น

• หน้าที่หลักคือร้องและเต้น ทำการแสดงที่สนุกสนาน มอบความสุขให้กับผู้ชม
• การฝึกซ้อม จะซ้อมกันเอง โดยดูคลิปจากรุ่นพี่ หรือการแสดงที่มีอยู่แล้ว
• ความนิยมเป็นสิ่งที่สำคัญมากกว่าความสามารถ เพราะจะช่วยให้ขึ้นไปยืนบนแถวหน้าได้
• ไม่มีตำแหน่งภายในวงอย่างชัดเจนแบบเกาหลี
• สมาชิกในแต่ละเพลงจะถูกผลัดเปลี่ยนไปเรื่อยๆขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของทีมบริหาร หรือแฟนคลับ

ความแตกต่างที่น่าตกใจ

เบยุนจอง ครูฝึกของรายการProduce กล่าวไว้ว่าไอดอลKpopนั้นขึ้นชื่อด้านความพร้อมเพรียง ซึ่งเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นจากการฝึกฝน แต่ในประเทศญี่ปุ่น เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องที่สำคัญอย่างนั้นเหรอ?

ฮือ มันแทงใจทั้งคนที่กำลังดูรายการกับเด็กญี่ปุ่นที่อยู่ตรงนั้นพอสมควรเลย...

อิมาดะ มินะ HKT48 ตอบว่าสำหรับไอดอลญี่ปุ่นแล้ว ความน่ารักสำคัญกว่าการเต้นพร้อมและความสมบูรณ์แบบ ก่อนที่ครูฝึกจะได้พูดออกมาด้วยน้ำเสียงที่เริ่มจะเข้าใจว่า เพราะวัฒนธรรมต่างกันสินะ

ไม่มีใครผิด ไม่มีใครถูก มันก็เป็นแค่เพราะความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรม

สำหรับเด็กญี่ปุ่นที่มารายการนี้นั้น ทุกคนเห็นตรงกันว่าในวัฒนธรรมที่ตัวเองคลุกกคลีอยู่ในชีวิตประจำวัน การแสดงความสนุกสนานสำคัญมากกว่าการร้องและการเต้น เพราะว่ามันเป็นสิ่งสำคัญที่สุดสำหรับการเป็นนักเอนเตอร์เทน ซึ่งเป็นหน้าที่หลักของตัวเอง และใน48Groupsนี้ ก็มีหลายคนที่มีชื่อเสียงและความนิยมขึ้นมาได้ ถึงแม้ว่าจะไม่ได้ร้องเพลงเพราะหรือเต้นเก่งก็ตาม 

มิยาวากิ ซากุระ HKT48 หนึ่งในผู้เข้าแข่งขันที่ปัจจุบันมีชื่อเสียงในประเทศญี่ปุ่นและได้รับอันดับ3จากการเลือกตั้งของ AKB48 ในปี2018ก็เคยบอกกล่าวออกมาว่า "ฉันได้อันดับสูงก็จริง แต่ฉันไม่แน่ใจว่าเป็นเพราะความสามารถของฉัน หรือเพราะว่าฉันอยู่ญี่ปุ่นกันแน่" ยิ่งทำให้เราเข้าใจกันเข้าไปใหญ่ว่าทำไมความต่างวัฒนธรรมตรงนี้ถึงกำลังถูกผสมผสานเกิดขึ้นเป็นรายการนี้ขึ้นมา ก็เพื่อที่จะนำเสนอให้เห็นว่าถึงแม้ทั้งสองประเทศนี้จะมีวัฒนธรรมที่แตกต่างกันมาก แต่สิ่งที่เหมือนกันคือความเป็นไอดอล ไม่มีใครพอใจกับการที่ตัวเองจะถูกว่าว่าเป็นไอดอลที่ไม่มีความสามารถ ทุกคนมีความมุ่งมั่นและความพยายามที่สุด ไม่ว่าจะเป็นเด็กเกาหลีหรือเด็กญี่ปุ่นก็ล้วนแล้วต้องการที่จะเป็นไอดอลนี่น่าภาคภูมิใจเหมือนกัน

และถ้าจะให้เห็นภาพเพิ่มเติมถึงความแตกต่างของสิ่งที่เราร่ายยาวกันมาทั้งตอนก็ต้องยกให้การแสดงของกลุ่มน้องสาวคนเล็กจากฝั่งเกาหลีและญี่ปุ่นอย่างในคลิปนี้เป็นตัวอย่าง

1.Playing With Fire - ทาคาฮาชิ จูริ / โคจิมะ มาโกะ / มุโต้ โทมุ AKB48

2.Move - ชเวเยนา / หวังอี๋เหริน / คิมชีฮยอน Yuehua Ent.