ในโลกปัจจุบันที่ดำเนินไปอย่างรวดเร็วและแข่งขันกับเวลา ทุกอย่างสามารถเชื่อมต่อ ประมวลผลทันทีทันใดเพียงปลายนิ้วคลิก พฤติกรรมการสื่อสารเองก็เป็นไปอย่างรวดเร็วฉับไวไม่แพ้กัน น้อยคนนักที่จะยังสามารถอดรนทนกับการรอคอยได้ จึงอาจเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ผู้คนลดการส่งจดหมายถึงกันในปัจจุบัน 

แม้จะมีขั้นตอนที่ยุ่งยากกว่าการพิมพ์ส่งตามปกติบนโลกออนไลน์ มิหนำซ้ำ ต้องคอยลุ้นว่าจดหมายจะถึงมือผู้รับไหม กระนั้น เราเองก็ยังเป็นคนหนึ่งที่หลงใหลในเสน่ห์ของการเขียนจดหมายและพยายามหาโอกาสส่งให้คนสำคัญอยู่เสมอ ความรู้สึกของเราก็คงเป็นดังเช่นข้อความหนึ่งที่ มาริโกะ หนึ่งในตัวละครของเรื่อง ‘ด้วยความลับและเคารพ’ ได้กล่าวเอาไว้

“คนสมัยก่อนนี่ช่างโรแมนติกเสียจริง การจะเขียนจดหมายได้อย่างสมบูรณ์แบบตั้งแต่ฉบับแรกนั้นเห็นจะยาก เตรียมชุดกระดาษเขียนจดหมายกับปากกา ปิดเสียงรบกวนรอบๆ แล้วนั่งลงที่โต๊ะเขียนหนังสือ จึงจะพร้อมเขียนแสดงความรู้สึกของตัวเองออกมาด้วยอารมณ์ที่แตกต่างจากการพิมพ์เมล ยิ่งกว่านั้นการเขียนจดหมายยังช่วยให้ฉันรับรู้ถึงระยะทางและเวลาที่ห่างกันระหว่างฉันกับคุณอีกด้วย” (มาริโกะ, หน้า 148)

‘ด้วยความลับและเคารพ’ เป็นวรรณกรรมแปลจากญี่ปุ่น ความยาวขนาด 226 หน้า พิมพ์ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2562 มีจุดเด่นคือรูปภาพหน้าปกที่มีลักษณะคล้ายจดหมาย และการเลือกใช้วิธีการดำเนินเรื่องแบบ ‘จดหมายโต้ตอบ’ แต่หากคุณคิดว่านี่คือนวนิยายรักโรแมนติกหวานหยดย้อยที่ร้อยเรียงด้วยกระดาษเขียนจดหมายสีชมพูแล้วล่ะก็...คุณคิดผิด ! เนื่องจากนวนิยายเรื่องนี้จัดอยู่ในหมวดสืบสวนสอบสวนและระทึกขวัญ ตามสไตล์ของ มินะโตะ คะนะเอะ เราเชื่อว่าแฟนนิยายญี่ปุ่นหลายๆ ท่านคงคุ้นเคยกับนักเขียนท่านนี้ผ่านผลงานระทึกขวัญเลื่องชื่ออย่าง ‘คำสารภาพ’ หรือ ‘ชดใช้’ มินะโตะมีจุดเด่นที่สำนวนการเขียนที่บาดลึกดังคมมีดที่คว้านจี้ใจดำมนุษย์ก่อนจะชำแหละเอาด้านมืดออกมาตีแผ่ลงบนหน้ากระดาษ สำหรับงานเขียนชิ้นนี้เองก็เช่นกัน

‘ด้วยความลับและเคารพ’ ประกอบด้วยเรื่องราว 3 เรื่องของกลุ่มบุคคล 3 กลุ่มที่ไม่มีความเชื่อมโยงกัน โดยประกอบด้วย 

• เรื่องแรก ‘รวมข้อเขียนถึงเพื่อนร่วมรุ่นหลังจบการศึกษาสิบปี’ 
เรื่องราวการเขียนจดหมายโต้ตอบกันระหว่าง เอ็ตสึโกะ และ อาซุมิ เพื่อนสาวสองคนที่บังเอิญได้พบกันในงานแต่งงานของเพื่อนในกลุ่ม เนื่องจากเอ็ตสึโกะย้ายไปใช้ชีวิตที่ต่างประเทศมานานจนขาดการติดต่อกับเพื่อนเก่า เธอจึงเขียนจดหมายรำลึกความหลังที่มีต่อเพื่อนๆ สมาชิกในชมรมกระจายเสียงร่วมกับอาซุมิ รวมถึงใช้โอกาสนี้สอบถามถึง จิอากิ เพื่อนในกลุ่มที่ประสบอุบัติเหตุก่อนจะหายตัวไปอย่างไร้ร่องรอยหลังจบมัธยมปลาย แต่ยิ่งรื้อฟื้นอดีตมากเท่าไหร่ ความลับที่ซุกอยู่ภายใต้สายสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มเพื่อนก็ยิ่งถูกขุดคุ้ยมากยิ่งขึ้น

• เรื่องที่สอง ‘การบ้านใหม่ในรอบ 20 ปี’ 
อัตสึชิ อาจารย์โรงเรียนมัธยมปลายได้รับการไหว้วานจาก มาจิโกะ คุณครูของเขาซึ่งเกษียณอายุไปแล้วให้ช่วยไปพบนักเรียนในความทรงจำทั้ง 6 คนของเธอ นักเรียนเหล่านั้นล้วนแต่เป็นผู้เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุการเสียชีวิตของสามีเธอ ซึ่งต่างก็แยกย้ายกันเติบโตและมีชีวิตเป็นของตนเอง นอกจากนี้ เธอยังขอให้เขาช่วยเขียนจดหมายเล่าเรื่องราวความเป็นไปของทั้ง 6 คนให้เธอได้ทราบด้วย อัตสึชิปฏิบัติตามคำไหว้วานของเธออย่างแข็งขัน โดยที่เขาไม่อาจทราบเลยว่า จดหมายทั้ง 6 ฉบับนี้จะนำพาเขาไปสู่ความจริงอันน่าประหลาดใจ

• เรื่องที่สาม ‘คาบเรียนพิเศษ 15 ปีให้หลัง’
เมื่อ จุนอิอิ ชายหนุ่มคนรักต้องเดินทางไปเข้าร่วมโครงการอาสาสมัคร ณ ประเทศ P เป็นเวลา 2 ปี มาริโกะ จึงเลือกที่จะแสดงความรัก ความห่วงหาที่มีต่อเขาผ่านทางจดหมาย เธอหวังใช้ความห่างไกลและระยะเวลาเป็นตัวช่วยเพื่อทบทวนความสัมพันธ์และตกตะกอนความรู้สึกที่มีต่อกัน ทั้งคู่เขียนจดหมายบอกเล่าเรื่องราวในชีวิตประจำวันที่ดำเนินขนานกันไป ขณะเดียวกัน ก็รำลึกถึงความทรงจำเมื่อ 15 ปีที่แล้วในรั้วโรงเรียน รวมถึงอุบัติเหตุเพลิงไหม้อันกลายมาเป็นจุดเริ่มต้นให้ทั้งคู่ได้สร้างความประทับใจ และพัฒนาความสัมพันธ์เรื่อยมา อย่างไรก็ดี ขณะที่ส่งจดหมายฉบับแล้วฉบับเล่าออกไป ความทรงจำที่เคยเลือนหายไปของมาริโกะกลับค่อยๆ ย้อนกลับมาและสั่นคลอนความไว้วางใจที่มีต่อคนรักอย่างเลี่ยงไม่ได้

อย่างที่กล่าวไปตอนต้นว่า การเล่าเรื่องผ่านจดหมายจัดว่าไม่ใช่เรื่องแปลกใหม่นัก แต่ผู้เขียนก็มีวิธีการวางโครงเรื่องและปมปริศนาได้น่าสนใจ อ่านแล้วบีบคั้นหัวใจมากขึ้นเรื่อยๆ กลิ่นอายความลับลอยคลุ้งไปทั่วระหว่างบรรทัดก่อนจะนำไปสู่บทสรุปที่คาดไม่ถึง ทั้งนี้ทั้งนั้น เรารู้สึกว่าผู้เขียนมีความฉลาดที่เลือกเอากลวิธีการเล่าเรื่องผ่านจดหมายมาเป็นตัวดำเนินเรื่อง เพราะการหักมุมหรือเปิดเผยจุดสำคัญของเรื่องบางประการนั้น ต้องอาศัยลักษณะเด่นของจดหมายหรือกลวิธีนี้เท่านั้นที่จะชักจูงผู้อ่านให้คล้อยตามไปได้ สำหรับผู้อ่านเอง หากช่างสังเกตก็จะมองเห็นเบาะแสซึ่งผู้เขียนได้เกลี่ยไว้ในเนื้อความจดหมายแต่ละฉบับอย่างแนบเนียน เสน่ห์อีกประการของเรื่องนี้คือ การเล่นกับความอยากรู้อยากเห็นของผู้อ่าน จดหมายแต่ละฉบับมักจะทิ้งท้ายด้วยคำถามหรือปริศนาที่ยังไม่ได้รับการไข กระตุ้นให้ผู้อ่านอยากรีบพลิกหน้ากระดาษไปสู่คำตอบในบทถัดๆ ไป เกิดเป็นความรู้สึกตื่นเต้น เสมือนได้อ่านจดหมายของผู้อื่นอย่าง ‘ลับๆ’

อย่างไรก็ดี ปริศนาบางอย่างไม่ได้ยากเกินจะไข หากสอดส่องสายตาหาเบาะแสดีๆ ก็พอจะคาดเดาทิศทางเรื่องได้ อีกทั้งเนื้อเรื่องของหนังสือเล่มนี้เมื่อเทียบกับผลงานก่อนหน้าของผู้เขียนก็เรียกได้ว่าไม่ได้หนักหน่วงหรือเข้มข้นเทียบเท่า หากแฟนนิยายคาดหวังความรุนแรงระดับ ‘คำสารภาพ’ หรือ ‘ชดใช้’ ก็อาจจะรู้สึกไม่เต็มอิ่มนัก ถึงอย่างนั้น เรากลับรู้สึกพึงพอใจกับรสชาติทีไ่ด้รับจากนวนิยายเล่มนี้มากกว่า อาจเพราะเนื้อเรื่องไม่ได้หนักหรือเบาจนเกินไป แต่กลมกล่อมกำลังพอดี ประกอบกับความพยายามร้อยเรียงปริศนาผ่านจดหมายที่ทำให้ประทับใจมากเป็นพิเศษ

โดยรวมแล้ว เป็นงานอีกชิ้นหนึ่งของ มินะโตะ คะนะเอะ ที่ควรค่าแก่การอ่านเพื่อซึมซาบเสน่ห์ของการใช้จดหมายเป็นตัวดำเนินเรื่อง พร้อมๆ ไปกับการอ่านเพื่อสำรวจจิตใจและความซับซ้อนของมนุษย์อีกด้วย


ด้วยความลับและเคารพ :)