“จงปลูกต้นไม้ต้นสุดท้าย

ให้ดุจคล้ายปลูกต้นไม้แรก

จะพบกับความทรงจำที่แมก

ไม้ดุจแรกแย้นบานเหมือนคน

ตอนแรกที่เราปลูกต้นไม้

ตั้งใจให้มันโตมาเป็นตน

แต่เมื่อเราทำร้ายต้น

ทำร้ายคนกันเองได้ไง”

     เรื่องราวในเล่มนี้เป็นเรื่องราวที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของคนกับธรรมชาติและความสัมพันธ์ของคนกับคนซึ่งสัมพันธ์กับธรรมชาติ ดังนั้น สิ่งสำคัญของการดำเนินชีวิตคืออะไร แล้วชีวิตนั้นมีความหมายอย่างไร

     ในครั้งแรกที่คนมีความสามัคคีต่อกันในการสร้างบ้านด้วยต้นไม้ และแต่ละคนตัดต้นไม้แล้ว ต้นไม้เล่า โดยไม่สนใจว่า ตอนแรก เรายังดีใจที่ว่า ต้นไม้มีประโยชน์ หรือเรารู้สึกถึงความหมายของชีวิตของคนจากต้นไม้ แต่ทำไมนะ เราถึงตัดต้นไม้ไปทำแบบนี้ และทำไมไม่ยอมปลูกต้นไม้แทนล่ะ

     พอแต่ละคนตัดต้นไม้มากขึ้น ความเห็นแก่ตัวของคนก็มากขึ้น ทุกคนเริ่มก่อสร้างกำแพง และเริ่มที่จะขีดว่า นี้คืออาณาเขตของตัวเอง แต่ละคนเริ่มมีความเห็นแก่ตัวและอวดเก่ง คิดว่า ตัวเองเก่งกว่าอีกครอบครัวหนึ่ง เริ่มระเเวงกันและกัน ว่า จะมีใครมาทำร้ายกันและกัน ทุกครอบครัว สอนให้ทุกคนใช้อาวุธเพื่อป้องกันตนเอง

     และทุกครอบครัวเรียกให้ไปตัดต้นไม้ต้นสุดท้าย เพราะต้นไม้ต้นนี้ไม่ได้ตัดเพราะมันแคระและดูไม่มีประโยชน์ และสุดท้ายเด็กๆไม่ได้ตัดต้นไม้ต้นสุดท้าย แต่ไปทำลายกำแพงทิ้งแทน และปลูกต้นไม้ต้นสุดท้ายให้เหมือนกับเป็นต้นไม้แรก จนต้นไม้ปลูกมากขึ้น และปลูกคุณธรรมของคนขึ้นมาให้อยู่ร่วมกันอีกครั้งอย่างไม่เบียดเบียนกัน

การทำลายกำแพงคือการทำลายความเป็นตัวตนของตัวเอง ทิฏฐิมานะของตน และความเห็นแก่ตัวของกันและกัน โดยที่มีการให้รู้ถึงความสำคัญของความหมายของชีวิต ว่า การที่เราคิดว่า ต้นไม้ต้นสุดท้ายไม่มีประโยชน์ แต่ถ้าหากเราทุกคนช่วยกันเอาใจใส่ต่อชีวิตหนึ่งชีวิต นั้นคือตัวเราเอง ที่เราตั้งใจเอาใจใส่ เข้าใจ รับฟัง ต้นไม้ต้นนี้ก็กลายเป็นหลายต้น และทำประโยชน์ให้กับเรามากมาย 

“ความจริงของความหมายของชีวิตคืออะไร”

Look a Breathe