หนังสือ : สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด
โดย : ชัชวาล สุวรรณสวัสดิ์
จำนวน : 208 หน้า
.
"สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด" ในชื่อภาษาอังกฤษว่า "365 Days of Thai Urban Mess Architecture" เป็นหนังสือที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมการเดินเท้าเพื่อบันทึกเรื่องราวของสิ่งมหัศจรรย์ของเมืองกรุงเทพฯ (และเมืองไทย) ผ่านมุมมองที่หลายคนมองมันในฐานะของสิ่งสกปรก มลภาวะทางสายตา ความเละเทะและความเรี่ยราด หากแต่ความพยายามในการนำเสนอเรื่องราวใน "สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด" คือการคลี่กางความเรี่ยราดเหล่านั้นให้ผู้อ่านได้เห็นองค์ประกอบและความสร้างสรรค์บางประการผ่านสายตาของผู้ศึกษาวิชาสถาปัตยกรรม
.
สำหรับเนื้อหาของ "สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด" แบ่งออกเป็น 13 หมวดหมู่ของความ "เรี่ยราดอย่างสร้างสรรค์" ที่ผู้เขียนได้เดินเท้า ถ่ายภาพ และวาดมันออกมาใหม่ผ่านสายตาของนักออกแบบ ที่ให้ความสำคัญและความใส่ใจต่อการออกแบบการใช้งานทางสถาปัตยกรรมจากสิ่งของเครื่องใช้ที่คนชาติไหนก็คงคาดไม่ถึงเว้นแต่คนชาติไทย ที่จะหยิบเอาของเหลือใช้จากไม้ไผ่ ท่อ PVC รูตามเสาไฟ แผ่นกระเบื้องทางเท้า ตะกร้าขนมจีน กิ่งไม้ สายไฟ ป้ายจราจร และอีกสารพัดสิ่งที่ถูกหยิบมาออกแบบ และลงมือทำให้เป็นข้าวของเครื่องใช้และพื้นที่สำหรับการใช้งานของผู้คน ที่เรามักเห็นมันจนชินตาแล้วเราก็เลือกที่จะละเลยและมองข้าม
.
แน่นอนว่าหลายสิ่งที่ปรากฏใน "สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด" อาจจะไม่ใช้สิ่งที่ถูกต้องตามกฎหมายในเรื่องของความสะอาด สว่าง สงบ รวมถึงการใช้พื้นที่สาธารณะ และการออกแบบเมือง หากแต่ถ้าเราอ่าน "สถาปัตยกรรมคณะเรี่ยราด" ให้ลึกลงไปกว่าเรื่องของสิ่งของ เราจะพอมองเห็น "วิถีชีวิตของผู้คน" และ "วิถีชีวิตของเมือง" ที่ผสานและอาศัยอย่างถ้อยทีระหว่างกันภายใต้ความเรี่ยราด อันเป็นมรดกตกทอดจากการขยายตัวของเมืองโดยขาดการวางแผนและวางผังเมืองให้สอดรับกับวิถีชีวิตของผู้คนและวิถีชีวิตของเมือง