เอฟเฟคกีตาร์เป็นยังไง

เอฟเฟคกีตาร์ คืออุปกรณ์ที่พวกเราใช้เปลี่ยนเสียงของกีตาร์ (หรือเบส) ให้เป็นเสียงลักษณะต่างๆตามความต้องการของผู้เล่น โดยส่วนใหญ่ดีไซน์มาให้วางบนพื้นและก็มีปุ่มให้เหยียบเพื่อเลือกเสียง แต่ว่าก็มีบ้างที่มาในแบบอย่าง rack mount ซึ่งจำต้องใช้งานร่วมกับ foot switch หรือบางครั้งอาจจะเป็นแบบตั้งโต๊ะซึ่งดีไซน์มาเพื่อการใช้งานในสตูดิโอหรือเพื่อการบันทึกเสียงในบ้านเป็นหลัก

เสียงของเอฟเฟคกีตาร์

แน่ๆว่า เสียงจากกีตาร์กระแสไฟฟ้าที่ทุกคนจะรำลึกถึงเป็นประเภทแรกๆเสียงที่มากับดนตรีร็อกอมตะที่พวกเราฟังกันมาตั้งแต่เด็ก ก็อาจจะหนีไม่พ้นเสียงแตก ซึ่งตอนแรกเอฟเฟคชนิดนี้เกิดขึ้นจากความมานะบากบั่นเลียนแบบเสียงแอมแปร์หลอดยุคสมัย 60s ที่ถูกหมุน volume ไปถึง 10 กระทั่งเสียงมีอาการแตกมัว ปัจจุบันเอฟเฟคก้อนเสียงแตกหนุ่มก็มีมากหลายแบบอย่างมาก ผู้สร้างแต่ละยี่ห้อก็มีการผลิตเอฟเฟคเสียงแตกแบ่งย่อยออกไปเป็นหลายรุ่นซึ่งสำหรับคนที่มีความคิดริเริ่มต้นกับกีตาร์ไฟฟ้าใหม่ๆอาจจะมีสับสนกันบ้าง แต่พวกเราพอจะแบ่งสไตล์เสียงของเอฟเฟคในกลุ่มนี้ออกเป็น 3 แบบ เป็น

• Overdrive ให้ระดับความแตกมัวตั้งแต่น้อยๆไปจนถึงปานกลาง
• Distortion ให้ความแตกแบบดุดันอย่างที่ดนตรีแนวร็อกและเมทัลต้องการ
• Fuzz ให้เสียงแตกหนุ่มที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เป็นเสียงแตกอ้วนๆรกๆดิบๆอารมณ์ราวๆเพลงร็อกยุค 70’s

รู้จักกับมัลติเอฟเฟค

มัลติเอฟเฟค ออกแบบขึ้นโดยมีหลักการทำงานต่างจากแบบก้อน เนื่องจากใช้วิธีการสร้างเสียงเอฟเฟคชนิดต่างๆด้วยชิปประมวลผล (digital sound processor: DSP) ซึ่งจะว่าไปและจากนั้นก็คล้ายกับคอมพิวเตอร์ แตกต่างกันตรงที่เป็นการประมวลผลในเรื่องของเสียง จำนวนเสียงเอฟเฟคที่ผลิตขึ้นจากมัลติเอฟเฟคนั้นมีมากมายหลากหลายไม่รู้จบ รวมทั้งยังมีระบบจำลองคาแรคเตอร์เสียงของแอมแปร์กีตาร์ที่เป็นแอมแปร์ในฝันของมือกีตาร์เอาไว้ พวกเราสามารถเลือกเสียงเอฟเฟค แอมแปร์ เอามาจัดเรียงได้ตามปรารถนา รวมทั้ง save เป็น preset เอาไว้ เพราะฉะนั้นอาจจะกล่าวว่า จุดขายหลักของเอฟเฟคประเภทนี้ก็คือ ความสะดวก นั่นเอง

ข้อดีของมัลติเอฟเฟค

• มีหลายเสียง ครบจบทุกๆอย่างได้ในอุปกรณ์ชิ้นเดียว ตั้งแต่การใช้งานเสียงเอฟเฟค เสียงเลียนแบบแอมแปร์กระทั่งไปถึงมีฟังก์ชันเสริมอย่างเครื่องตั้งสายหรือ metronome ซึ่งเทคโนโลยีของมัลติก็มีการปรับปรุงโดยตลอด มีผลิตภัณฑ์แบบใหม่ๆที่มีประสิทธิภาพสูงกว่าเดิมออกมาอย่างสม่ำเสมอ
• สามารถเลือกเอฟเฟคและแอมแปร์จำพวกต่างๆมาเรียงแบบเปรียบเสมือนจริงได้อย่างอิสระแล้วบันทึกเก็บไว้ได้เป็นร้อยๆpreset เมื่อจะใช้ก็เพียงแค่เปิด preset ขึ้นมาใช้ได้ในทันที ไม่ต้องเสียเวล่ำเวลานั่งหมุนปุ่มไปๆมาๆ
• สะดวก มีความยืดหยุ่นสำหรับการใช้งานมากกว่าเอฟเฟคก้อน ใช้งานได้ดิบได้ดีในทุกสถานการณ์ไม่ว่าฝึกที่ห้อง บันทึกเสียง จนถึงเล่นสด
• มัลติบางรุ่นสามารถ update เสียงใหม่ๆรวมทั้ง firmware จากเว็บของผู้สร้างได้ด้วย

คุณภาพเสียงของมัลติเอฟเฟ

• ขึ้นกับระดับเทคโนโลยีที่ใช้เพื่อสำหรับการประเมินผล ถ้าเกิดเป็นเทคโนโลยีใหม่หรือใช้ระบบประมวลผลความสามารถสูง ก็มักจะมีราคาสูงตาม แต่เสียงที่ได้ก็จะมีความเหมือนจริง มีมิติเพิ่มมากขึ้นด้วย

ความยากง่ายสำหรับเพื่อการใช้งาน

• อาจต้องใช้เวลาเรียนรู้ทำความเข้าใจการใช้แรงงาน ยิ่งมัลติที่สามารถปรับค่าต่างๆได้ละเอียด ยิ่งจะต้องใช้เวลาเล่าเรียนการใช้งานนานขึ้น
• ความสลับซับซ้อนสำหรับการปรับเสียงทำให้ยากต่อการแก้ไขในช่วงกะทันหัน
• มัลติเอฟเฟครุ่นใหม่ๆมักมีลูกเล่นให้ผู้ใช้สามารถจัดก้อนได้อย่างอิสระเหมือนจริงได้โดยการปรับบนจอ จึงมีความรวดเร็วและก็สะดวก ไม่ต้องก้มๆแหงนหน้าๆดึงเข้า-ออก ดังเช่นเอฟเฟคก้อน

ความคุ้มค่าของมัลติเอฟเฟ

• เมื่อพิเคราะห์จำนวนเสียงแล้วก็ลูกเล่นใหม่ๆรวมถึงความสบายสำหรับในการใช้งานที่สามารถจบได้ในมัลติแผงเดียว ก็จัดว่าคุ้มกว่าซื้อเอฟเฟคก้อนหลายๆก้อน และก็ยิ่งมัลติเอฟเฟคในตอนนี้ที่มีระบบเลียนแบบเสียงแอมป์ประสิทธิภาพสูงให้ด้วยแล้ว ยิ่งมีความคุ้มราคากว่าการลงทุนซื้อของจริงมากมาย
• ถ้าหากผู้ใช้นำเอาความสามารถใหม่ๆของมัลติเอฟเฟคในยุคนี้ไปต่อยอด สร้างงานที่ใช้สมองประดิษฐ์ ก็จะยิ่งกำเนิดความคุ้มราคา ได้ productivity มากขึ้นไปอีก

คำเสนอแนะที่น่าสนใจสำหรับมือใหม่ฝึกฝนศึกษาเรื่องกีตาร์ไฟฟ้าและเอฟเฟคที่ใฝ่ฝันอยากได้ก้อนดีๆแต่ว่ายังไม่มีงบเพียงพอ เป็น ควรจะเริ่มด้วยเอฟเฟคแบบมัลติราคากลางๆก่อน แล้วใช้มันเพื่อฟังเสียงเอฟเฟคชนิดต่างๆทดสอบระบบเรียงลำดับก้อนหลายๆต้นแบบ รวมถึงทดลองเสียงเลียนแบบแอมแปร์รุ่นตามที่ใส่มาให้ เพื่อเก็บความรู้รวมทั้งตรวจสอบตนเองว่าที่จริงแล้วตัวเราถูกใจแอมแปร์ราวๆไหน เอฟเฟคแบบไหน signal chain ควรเรียงลำดับเช่นไร หลังจากนั้นเราแล้วก็ค่อยเริ่มต้นนับหนึ่งกับเอฟเฟคก้อนแท้ๆตามแนวทางที่ได้เรียนรู้มาจากเอฟเฟคแบบมัลติแผงแรก ถัดไป แต่หากชอบใจการใช้งานสไตล์มัลติแล้วก็ อยากก้าวถัดไปบนเส้นทางดิจิทัล ก็จะได้ใช้ประสบการณ์จากมัลติแผงแรกสำหรับเพื่อการเลือกซื้อมัลติแผงใหม่ แบบใหม่ ที่ดีมากยิ่งกว่าเดิม ได้อย่างมั่นอกมั่นใจต่อไป