รีวิวเว้ย (302) เมื่อพูดถึงชื่อของ ธเนศ วงศ์ยานนาวา ใครหลายคนอาจจะสงสัยว่าเจาคือใครวะ (?) และก็อาจจะมีใครอีกหลายคนที่เมื่อได้ยินชื่อของ ธเนศ แล้วจะร้องอ๋อ เอามือตบฉาดที่หน้าขาขึ้นมาทันที และสำหรับนักศึกษาในหลายมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะกับชาวรัฐศาสตร์ธรรทศาสตร์ เมื่อได้ยินชื่อของ ธเนศ (อาจารย์ธเนศ, ศาสดาธเนศ, ธนาวงยานนาเวส, อาจารย์ตู่) ทุกคนน่าจะเอามือขึ้นกุมขมับและพูดพร้อมกันดัง ๆ ในใจว่า "เหี้ยขึ้นบ้านละมึง" เพราะนักศึกษาที่เรียนกับอาจารย์ธเนศ จะรู้ดีว่าหากคุณนอนไม่พอ หรือหลุดความสนใจจากอาจารย์เพียงเสี้ยวแมลงวันขยับปีก เมื่อนั้นคุณจะตามเนื้อหาของอาจารย์ธเนศไม่ทันอีกต่อไป โดยเฉพาะกับข้อสอบของอาจารย์ด้วยแล้ว นักศึกษาหลายคนน่าจะพร้อมใจกันอุทานดัง ๆ ในใจว่า "ฉิบหายแล้วไง" เพราะข้อสอบของอาจารย์ก็ยากไม่แพ้การบรรยายในห้องเรียน ถึงแม้ว่าจะเป็นการสอบแบบข้อกาก็ตามที ที่เราก็ไม่รู้ว่าอาจารย์แกไปเอาเนื้อหาตรงส่วนไหนมาออกวะ

หนังสือ : จักรญาณวิทยา: ธเนศ วงศ์ยานนาวา กับบทสนทนารอบตัว

โดย : อรรถสิทธิ์ พานแก้ว บรรณาธิการ 

จำนวน : 224 หน้า

ราคา : 250 บาท 

"จักรญาณวิทยา: ธเนศ วงศ์ยานนาวา กับบทสนทนารอบตัว" หนังสือในโอกาสครบ 60 ปีของอาจารย์ธเนศ แต่มาออกเอาตอนปีที่ 61 (คือเพิ่งเปิดตัวไปเมื่อ 22 มิ.ย. 2561) เป็นหนังสือที่ถูกทำขึ้นเพื่อเป็นการระลึกถึงอาจารย์ธเนศ ที่ตลอดระยะเวลาของการทำหน้าที่สอนหนังสือให้ความรู้นิสิต นักศึกษา ประชาชนทั่วไป มาเป็นเวลา 30-40 ปีในโลกวิชาการ อาจารย์ได้ทำสิ่งต่าง ๆ มากมายเพื่อประดับให้กับวงการวิชาการของไทย และอาจจะเรียกได้ว่า อาจารย์ธเนศ เป็นคนที่สร้างสีสันให้กับวงการวิชาการและเวทีวิชาการแทบทุกเวทีที่อาจารย์เข้าไปมีส่วนร่วม เรียกได้ว่าอาจารย์น่าจะมีฐานแฟนคลับในปริมาณที่แทบจะไม่ต่างไปจากญาญ่าและณเดช (ณ เนศ) 

และด้วยโอกาสที่อาจารย์ธเนศอายุครบ 60 ปี ซึ่งเป็นที่แน่นอนว่าระบบราชการเมื่อคุณอายุครบ 60 ปี ก็ถึงเวลาที่คุณจะต้องเกษียณตัวเองออกจากรับบราชการไป หลายคนกลับไปอยู่บ้านเลี้ยงลูก ปลูกผักปลูกหญ้าไปตาทเรื่องตามราว แต่กับอาจารย์ธเนศนั้น ไม่ว่าจะ 60 70 80 อาจารย์ก็ยังคงทำหน้าที่เดิม ๆ อยากที่เคยทำมาตลอดอย่างการสอนหนังสือ ร่วมงานเสวนาวิชาการ ให้ความรู้ในเรื่องของ หนัง เพลง อาหาร รัฐศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ศาสนา ศิลปะ การเมือง กีฬา หนังสือ ปรัชญา ฯลฯ ซึ่งเยอะซะจนเราก็ไม่คาดคิดว่าเรื่องต่าง ๆ จะอยู่ในความสนใจ และอยู่ในความสามารถของการถ่ายทอดออกมาเป็นองค์ความรู้ของอาจารย์ อย่างล่าสุดที่ได้มีโอกาสคุยกันอาจารย์ก็ชวนคุยเรื่อง AI สมอง โรคซึมเศร้าและจับทุกอย่างผูกโยงเข้ากับปรัชญาการเมือง รวมถึงเรื่องของรัฐ (สติหลุดไปตั้งแต่เรื่อง AI ละ) 

สำหรับหนังสือ "จักรญาณวิทยา: ธเนศ วงศ์ยานนาวา กับบทสนทนารอบตัว" เป็นหนังสือที่รวมเอาบทสนทนาที่เกิดขึ้นรอบตัวของอาจารย์ธเนศ ซึ่งล้วนแต่เป็นเรื่องที่อาจารย์สนใจ (เอาจริงก็เห็นอาจารย์สนใจในทุก ๆ เรื่อง) มาถอดบทเรียนและเรียบเรียงเพื่อให้คนอ่านได้มีส่วนร่วมไปกับบทสนทนาในบทต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในเล่ม โดยหัวข้อของบทสนทนาแยกออกได้เป็น 5 หัวข้อดังนี้ (1) ทรัพยากรณ์มนุษย์ 0.4: ที่ว่าด้วยเรื่องของคน และช่วงวัยต่าง ๆ ในสังคมและการทำงาน (2) โภชนาภิวัฒน์: ว่าด้วยเรื่องของอาหารที่หลายครั้งมันไม่ได้เป็นแค่พลังงานในการเติมท้องให้เต็มแต่เพียงอย่างเดียว (3) บทสนทนา cinema paradiso: ว่าด้วยเรื่องของการดูหนัง ผ่านมุมมองด้ารเวลา สถานที่และบริบทของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป (4) บทสนทนาในร้านหนังสือ: ว่าด้วยเรื่องของหนังสือในมุมมองที่แตกต่าง หลากหลาย ท้าทายและสนุกสนาน และสุดท้าย (5) The Disruptive of Political Philosophy: บทสนทนาว่าด้วยปรัชญาการเมืองกับการ Disrupt โดยเทคโนโลยี 

ซึ่งบทตอนต่าง ๆ ของหนังสือทั้ง 5 บทสนทนานี้นั้น เป็นเรื่องที่สะท้อนความสนใจของอาจารย์ธเนศได้เป็นอย่างดี รวมทั้งทั้ง 5 เรื่องนี้ ยังทำให้เราได้เห็นมุมมองที่แตกต่างและหลากหลาย ในบางช่วงบางตอนของบทสนทนาเราแทบไม่เคยรู้มาก่อนด้วยซ้ำไป และในหลาบช่วงตอนเรากลับพบว่าเราพบเห็นมันอยู่บ่อยครั้ง เผชิญมันก็หลายหน แต่เรากลับไม่เคยรู้เลยว่าสิ่งเหล่านั้นมันมีที่ทางของมันในแบบที่เราไม่เคยคาดคิด 

หากให้พูดถึงอาจารย์ธเนศ ในความคิดของใครสักคน ต่างคนก็อาจจะมองและกำหนดนิยามของอาจารย์แตกต่างกันออกไป และ ธเนศ วงศ์ยานนาวา ในความคิดของเรา คือ ชายสูงวัยที่มีไฟและมีความสามารถในการเติมไฟให้กับคู่สนทนาได้แทบจะตลอดเวลา หากตำแหน่งทางวิชาการที่กำหนดว่า "ศาสตราจารย์" คือตำแหน่งที่สูงที่สุดของโลกวิชาการ ตำแหน่งนี้ควรจะเป็นของอาจารย์ธเนศ ตั้งแต่ก่อนวันที่อาจารย์จะเกษียณอายุราชการ แต่ถึงมันจะล่าช้าไปหน่อย ตำแหน่งนี้มันคู่ควรกับบุคคลคนนี้กว่าใคร ขอแสดงความยินดีกับ "ศาสตราจารย์ ธเนศ วงศ์ยานนาวา" คุณค่าที่ทุกคนคู่ควรจะสนทนาดูด้วยสักครั้งหนึ่ง