1

สายน้ำที่ไหลรินผ่านร่างเขาไปช่วยปลดปล่อยกระแสความคิดที่แต่เดิมถูกกักขังอยู่เพียงในห้วงคำนึง อุณหภูมิของมันอาจบาดเข้าไปถึงในกระดูกจนทั้งร่างของเขาสั่นไหว แต่เขากลับตื่นรู้และเป็นอิสระยิ่งกว่าโมงยามใดในชีวิต ระดับน้ำขยับขึ้นมาใกล้ใบหน้าเขาเรื่อยๆ เมื่อลุยเดินไปจนถึงกลางแม่น้ำ แสงอาทิตย์ส่องมากระทบผิวน้ำตรงหน้าและสะท้อนมาแยงตา เขานึกถึงใบหน้าอันคุ้นเคยอยู่ราวสิบใบหน้าซึ่งพากันมาผุดซ้อนทับอยู่ในมโนสำนึก ฉากชีวิตในหลายช่วงตอนพลันโผล่ตามมาเป็นพรวนราวกับพวกมันแข่งขันกันเองเพื่อจะได้ถูกจารึกว่าเป็นชั่วขณะที่สำคัญที่สุดในชีวิต ใคร่ครวญถึงใบหน้าเหล่านั้นอยู่ไม่นาน เขาก็กล่าวคำอำลาเล็กๆ ในความเงียบงันเพื่อปิดผนึกความสัมพันธ์ใดๆ ที่เขามีต่อผู้คนและโลกใบนี้ ก่อนจะปล่อยให้ทุกสิ่งลอยละล่องไปตามสายน้ำ มอบตนเองให้กับกระแสเชี่ยวกรากที่ตนไม่อาจควบคุม ราวกับว่าไม่มีสิ่งใดแล้วที่เขาหวังจะครอบครองเป็นของตัวเองได้อีก ราวกับชั่วชีวิตที่ไหลผ่านไปไม่อาจถูกรวบเอาไว้เป็นของเขาได้เลย หากจะมีสิ่งใดที่พอจะเป็นของเขาอยู่ได้บ้างก็อาจเป็นเจตจำนงที่จะจบทุกสิ่งลงที่สายน้ำนี่เอง เขาเคยคิดมาตลอดว่าหากตนตายลงสักวันหนึ่งคงไม่อยากให้ศพถูกฝังลงในหลุมอันคับแคบ อันที่จริงเขาไม่อยากให้ใครได้จรดสายตาลงมามองร่างอันปราศจากวิญญาณของเขาเลยต่างหาก ภาพตรงหน้าคือยอดไม้ข้างทางที่ไหลผ่านไป ท้องฟ้าวันนี้โปร่งใสมีเมฆขาวลอยกระจายอยู่เพียงน้อยนิด ส่วนสายน้ำที่โอบรับร่างของเขาไว้อย่างปรีดาก็จะจมเขาสู่ห้วงแห่งการสูญสลายในอีกไม่นานนี้


2

“หากคุณรักใครสักคนคุณจะเรียนรู้ที่จะปล่อยเค้าไป”

ใครบางคน หนังสือบางเล่ม เพลงบางเพลง หรือหนังบางเรื่องได้บอกเขาไว้เช่นนั้น เขาคิดว่ามันคมคายและเท่เหลือเกิน มันจึงกลายเป็นหนึ่งในคำคมจำนวนมากซึ่งถูกตัดแปะไว้บนผนังห้องนอน พร้อมกับโปสเตอร์หนังและนักดนตรีสุดโปรดของเขา แต่เอาเข้าจริงแล้ว เขาไม่เคยเข้าใจความหมายของมันเลยแม้แต่เพียงชั่วขณะจิต หนังสือเล่มโปรด หนังในดวงใจ หรือเพลงที่เขาฟังซ้ำจนหูแฉะ สิ่งเหล่านี้ก็ไม่เคยอยู่ในปริมณฑลแห่งความเข้าใจของเขาเลยแม้แต่น้อย เคยได้ยินมั้ยล่ะที่ใครหลายๆ คนพูดว่า “หนังที่ดีคือหนังที่ชอบ” สำหรับเขามันก็คงทำนองนั้น เขาไม่เคยคิดหาเหตุผลมารองรับสิ่งใดก็ตามที่เขาบอกว่าชอบ แม้เหตุผลจะยืนอยู่ใกล้ชิดจนแทบทิ่มหน้าแต่เขาก็จะปัดมันไปให้พ้นทางได้เสมอ เขาไม่ปฏิเสธหรอกว่าในบางคราก็กังวลที่ตนไม่สามารถเข้าใจเรื่องเล็กน้อยเช่นนี้ได้ กระทั่งเขาได้ข้อสรุปอันไม่อาจมีข้อถกเถียงใดมาหักล้าง… ที่เขาบอกว่าชอบนั้นเป็นเพียงลมปากเอาไว้หลอกตัวเองมาโดยตลอด เขาไม่อาจชอบหรือรักได้เลยตลอดชั่วชีวิตนี้



3

เสียงวิทยุเงียบงัน เขาตัดความปวดร้าวซึ่งมาแฝงมากับคลื่นอิเล็คโทรนิคในเพลงของ เจมส์ เบลค ให้หยุดลง บทเพลงที่คร่ำครวญถึงการไม่อาจเข้าไปนั่งในกระแสความรู้สึกของคนอีกคนได้ เขารู้ดีว่ามันน่าเศร้าเพียงไรที่ต้องทนอยู่บนโลกโดยไม่อาจเชื่อมโยงหรือเข้าใจความคิดความรู้สึกของมนุษย์คนอื่นได้อย่างครบถ้วน ไม่มีความโศกเศร้าใดจะยิ่งใหญ่ไปกว่านี้… มนุษย์เกิดมาพร้อมคำสาป คำสาปซึ่งจองจำเขาให้อยู่ในกรอบแห่งการรับรู้อันโดดเดี่ยวไปชั่วชีวิต กรอบแห่งประสบการณ์อันน่าเบื่ออับเฉาที่เขาไม่ได้เป็นคนเลือก

การดูหนังสักเรื่อง ฟังเพลงสักเพลง อ่านนิยายสักเล่ม สำหรับใครหลายคนอาจอ้างว่าเพื่อไว้ยกระดับจิตใจ หรือเพื่อจะได้กล่อมเกลาตัวเองว่าได้เข้าใจเรื่องราวของมนุษย์คนอื่นมากขึ้น หากสำหรับเขามันคือการหนี คือการหลีกเร้นไปจากโลกแห่งความเป็นจริง ใครจะอยากจมจ่อมอยู่ในโลกที่ไม่มีอะไรเกิดขึ้น โลกที่หมุนตัวไปราวไม่ได้หมุนไปไหน ลอยเคว้งคว้างอยู่กลางอวกาศราวกับถูกทั้งจักรวาลละเลย


4

ในภาวะกึ่งฝันกึ่งตื่น เขาลอยละล่องอยู่กลางสายน้ำ พันธุ์ไม้บาดาลเกี่ยวกระหวัดรัดพันที่ข้อเท้าและฉุดไม่ให้เขาไปต่อ ไม่นานก็ดึงเขาจมลงไปข้างใต้ สู่ห้วงมืดมนอนธการที่ไร้ก้น สูญหายไปจากพื้นผิวของการดำรงอยู่ และหยุดนิ่งอยู่กับที่ เมื่อจุดจบเคลื่อนกายมาถึงตัว เขาจึงได้ตระหนักรู้อย่างสิ้นท่าว่าตนลบล้างคำสาปด้วยคำสาปเสียเอง

ในภาวะกึ่งตื่นกึ่งฝัน คุณยอมจำนนต่อพันธนาการอันไร้กาลเวลาของการเป็นมนุษย์ คำสาปที่ไม่มีจุดเริ่มต้นหรือสิ้นสุด และไม่ว่าจะด้วยหนทางใดก็ไม่อาจหลุดได้พ้น… คุณไม่อาจหลุดพ้นจากการมีชีวิตอยู่ได้ฉันใด คุณก็ไม่อาจหลุดพ้นจากการไม่มีชีวิตอยู่ได้ฉันนั้น


ภาพจาก The Hours (2002, Stephen Daldry, USA-UK)